شما هنوز زنده اید

رنگ پوست بدن در درجه اول مربوط به رنگ خونی است که در عروق زیر جلدی در جریان است تغییر رنگ پوست باید مورد توجه قرار بگیرد

یاد گرفتیم که در هنگام گرفتن نبض به تعداد، نظم و حجم آن باید توجه کرد. همچنین تعداد تنفس در افراد مختلف، کودک، جوان و پیر و در حالت‌های مختلف بیماری تغییر می‌کند و بالاخره یاد گرفتیم که افزایش درجه حرارت بدن یعنی تب علل مختلفی دارد. اکنون در قسمت دوم علائم حیاتی با موارد ذیل آشنا می‌شویم.

● رنگ پوست

رنگ پوست بدن در درجه اول مربوط به رنگ خونی است که در عروق زیر جلدی در جریان است. تغییر رنگ پوست باید مورد توجه قرار بگیرد.

▪ پوست قرمزرنگ را در بیماری فشار خون بالا و بعضی از مراحل مسمومیت با اکسید دوکربن (CO) و گرمازدگی مشاهده می‌کنیم. البته در مراحل پیشرفته مسمومیت با اکسید دوکربن ممکن است به‌علت کمبود اکسیژن، رنگ پوست آبی شود.

▪ پوست رنگ پریده، سفید و خاکستری رنگ را در گردش خون ناکافی، حالت شوک و حمله قلبی و گاهی در اثر ترس شدید می‌بینیم.

▪ پوست آبی‌رنگ که به آن «سیانوز» می‌گویند، به هنگام ضعف قلب، انسداد مجاری تنفسی و بالاخره در بعضی از مسمومیت‌ها که خون از اکسیژن اشباع نگردد، دیده می‌شود.

● مردمک چشم

مردمک چشم‌ها در حالت طبیعی کاملا مساوی هستند. تغییرات در اندازه مردمک یک یا هر دو چشم در فوریت‌ها اهمیت زیادی دارد.

▪ مردمک تنگ، دلیل بر مسمومیت دارویی و یا بیماری دستگاه عصبی مرکزی است.

▪ مردمک گشاد، دلیل بر حالت شل‌بودن عضلات و یا بیهوشی بوده و پس از توقف قلب به‌سرعت ایجاد می‌شود. پس از مرگ نیز مردمک‌ها گشاد می‌شود.

▪ مردمک‌های غیرمساوی در موارد ضربه‌ها و یا خونریزی‌ مغزی مشاهده می‌شود.

● درجه هوشیاری

هر فرد در حال طبیعی هوشیار و از اطراف خود آگاه بوده و موقعیت خود را از نظر زمانی و مکانی درک کرده و بالاخره به تحریکات خارجی مانند نور و صدا عکس‌العمل نشان می‌دهد. سطح هوشیاری را معمولاً به‌صورت زیر طبقه‌بندی می‌کنند:

▪ به‌طور عادی به سوالات پاسخ می‌گوید و صحبت می‌کند.

▪ تنها می‌تواندبه سوالات مستقیم پاسخ دهد.

▪ فقط به‌صورت مبهم به سوالات پاسخ می‌دهد.

▪ فقط به درد واکنش نشان می‌دهد.

▪ اصلاً واکنشی نشان نمی‌دهد.

● قدرت حرکت

ناتوانی شخص از انجام حرکات ارادی در صورتی که هوشیار بوده و در حالت اغما نباشد «فلج» نامیده می‌شود.

این حالت ممکن است به علت بیماری یا تصادفات ایجاد شود. فلجی که فقط یک سمت بدن به اضافه صورت را فرا گرفته باشد ممکن است به علت خونریزی مغزی به وجود آمده باشد.

عدم قدرت حرکت دست‌ها و یا بازوها پس از تصادف، ممکن است به علت آسیب نخاع شوکی در ناحیه گردن و در صورتی که شخص قادر به حرکت دادن پاها نباشد ولی دست‌ها حرکت نماید، نشانه‌ ضایعه نخاعی در پایین گردن باشد.

● فشارخون

فشارخون عبارت است از میزان فشاری که خون هنگام گردش در عروق به جدار آنها وارد می‌کند.

فشارخون طبیعی انقباضی (سیستول) در افراد کمتر از ۴۰ سال، بین ۱۴ـ ۱۱ سانتی‌متر جیوه و فشارخون انبساطی (یامستول) بین ۹ـ ۶ سانتی‌متر جیوه است در بزرگسالان حتی فشارخون انقباضی بین ۱۰ـ ۹ در صورتی که همراه با علایم مهم بیماری نباشد کاملاً طبیعی است.

معمولاً حداکثر فشارخون طبیعی انقباضی را ۱۴ و برای فشار انبساطی ۹ سانتی‌متر جیوه در نظر می‌گیرند و آن را به صورت چهارده نهم یا صد و چهل نودم میلی‌متر جیوه نشان می‌دهند.

پایین‌ آمدن فشارخون دلیل آن است که در دستگاه قلب و عروق شخص، فشار کافی که خون را به تمام نقاط بدن برساند، وجود ندارد و به همین دلیل بعضی از اعضای بدن در اثر نرسیدن خون کافی ممکن است آسیب ببیند.

● توجه کنید

▪ پس از خونریزی زیاد و یا حمله قلبی، فشارخون سقوط می‌کند.

▪ فشارخون در میانسالان و سالمندان بیشتر از جوانان است.

▪ فشارخون در افراد تنومند، غالباً بیشتر از افراد باریک اندام است.

▪ بعد از فعالیت بدنی، ورزش، صرف غذا و هیجان‌های روحی، فشارخون کمی بالا می‌رود.

مریم صابونی