کم‌کاری تیرویید پس از زایمان

غده تیرویید هورمونی ترشح می‌کند که برای انجام بهتر اعمال فیزیکی بدن مانند تنظیم حرارت و سطح انرژی و حتی گردش خون اساسی است. مادرانی که تازه زایمان کرده‌اند، امکان دارد دچار کم‌کاری تیرویید شوند.

غده تیرویید هورمونی ترشح می‌کند که برای انجام بهتر اعمال فیزیکی بدن مانند تنظیم حرارت و سطح انرژی و حتی گردش خون اساسی است. مادرانی که تازه زایمان کرده‌اند، امکان دارد دچار کم‌کاری تیرویید شوند...

این مادران دو گروهند؛ یا از قبل دچار مشکلات تیرویید بوده و تحت دارودرمانی قرار داشته‌اند یا در دوران بارداری یا پس از تولد کودک دچار کم‌کاری تیرویید شده‌اند. اگر خانمی دچار اختلال‌های تیرویید باشد، به او توصیه می‌شود در دوره بارداری میزان داروی خود را افزایش دهد ولی باید پس از زایمان تحت‌نظر پزشک میزان آن حتما کاهش یابد و به حالت قبل برگردد.

در غیر این صورت علایم افزایش میزان هورمون تیرویید بیمار مانند بی‌قراری، افزایش ضربان قلب، بی‌خوابی، تعریق زیاد و لرزش دستان را آزار خواهد داد. البته درحالی که مصرف داروهای تیرویید کم می‌شود، امکان دارد سطح خونی خانم پایین بیاید و دچار علایم کاهش سطح هورمون تیرویید شود و حتما تنظیم هورمون تحت‌نظر متخصص غدد به نفع او و کودک خواهد بود.

همسر خانم مبتلا به بیماری تیرویید حتما باید تغییرات خلق، خستگی، سردرد، گرفتگی پا، عدم توانایی بلندشدن در صبح و علایم دیگری مانند ریزش مو، خشکی پوست و افزایش وزن سریع را که مربوط به کاهش سطح هورمون تیرویید است، درک و تا می‌تواند همسرش را حمایت کند. در شرایط عادی هم برای مادرانی که تازه زایمان کرده‌اند، پذیرفتن مسوولیت بچه‌داری و شیردهی بدون حمایت میسر نیست چه رسد به اینکه مشکلات نوسان هورمون تیرویید هم وجود داشته باشد. این خانم‌ها باید از همسرشان در کارها کمک بخواهند تا این دوره بگذرد.

ممکن است مادر هیچ سابقه‌ای از مشکل تیرویید نداشته باشد و ناگهان پس از تولد بچه دچار این مشکل شود. در چنین شرایط هم نگران نباشید چون شایع‌ترین علت آن می‌تواند یک عفونت ویروسی یا غیرباکتریایی در غده تیرویید باشد که به تیروییدیت معروف است. ۲۰ درصد مادران پس از زایمان به درجاتی دچار تیروییدیت می‌شوند اما اغلب آنها به دلیل درگیری‌های جدید پس از زایمان، متوجه علامت‌ها و حتی درد خفیف نمی‌شوند. این درحالی است که بدن در حال تولید بیش از حد طبیعی هورمون تیرویید است و لرزش دست‌ها، اختلال خواب و بی‌قراری که علامت پرکاری تیرویید است، بدون آنکه متوجه باشید، رخ می‌دهد. تیروییدیت این مادران می‌تواند از مرحله پرکاری به کم‌کاری پیشرفت کند و علامت‌هایی که برای بیماران کم‌کاری تیرویید ذکر شد، نشان دهد. اگر تازه زایمان کرده‌اید و دچار علامت‌های جدید شده‌اید، به متخصص غدد مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم و آزمایش خون از نظر تیروییدبرایتان انجام شود.

مهراندخت نکاوند

کارشناس ارشد مامایی

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی