نگاهی به بازی عرب نیا در مختارنامه

بدون شک یکی از دشوارترین چالش های داود میرباقری در امر ساخت پروژه ای به شکوه و عظمت "مختارنامه"، انتخاب بازیگر اصلی ترین نقش این سریال یعنی شخصیت مختار ثقفی بوده است. شخصیتی …

بدون شک یکی از دشوارترین چالش های داود میرباقری در امر ساخت پروژه ای به شکوه و عظمت "مختارنامه"، انتخاب بازیگر اصلی ترین نقش این سریال یعنی شخصیت مختار ثقفی بوده است. شخصیتی که گرچه در منابع مختلف تاریخی، روایت های متعدد و گاه متناقضی از وی نقل شده است،اما در اکثر قریب به اتفاق این روایات به رشادت، دلاوری و درایت وی اشاره شده است. از این رو قطعا یکی از مهم ترین دلایل سپردن ایفای این نقش به فریبرز عرب نیا به قدرت بدنی و اندام ورزیده این بازیگر توانای سینمای ایران مربوط می شود. در عین حال از یاد نبریم که پیش از عرب نیا بازیگران بسیاری از جمله جمشید هاشم پور، حمید فرخ نژاد، علیرضا شجاع نوری و... کاندیدای ایفای این نقش بوده اند که هرکدام بنا به یک دلیل کاملا مشخص عطای حضور در سریال را به لقایش بخشیده اند: طولانی بودن غیرمتعارف مدت زمان پروژه!

این که چطور می شود بازیگری به اعتبار و اشتهار عرب نیا که یکی از معدود ستاره های سینمای ایران در سال های ابتدایی دهه ۸۰ محسوب می شد و هر ساله چندین فیلم سینمایی را به کارنامه سینمایی اش می افزود، به یکباره همه چیز را رها و قریب به پنج، شش سال از عمر خود را وقف میرباقری و مختارنامه اش می کند، مقوله ای است که بیش از هر چیز از نگاه عمیق و ریشه ای این بازیگر به هنر هفتم حکایت می کند. بازیگری که نشان داده ارزش در اختیار گرفتن یک شاه نقش را می داند و حاضر است برای به سرانجام رساندن مسوولیتش از هیچ تلاشی فروگذار نکند.

فریبرز عرب نیا بازیگری است که از چهره ای به شدت سمپاتیک برخوردار است.چهره ای به ظاهر جدی و عبوس که در عمق نگاه نافذش نشانه هایی چند از مهر و عشقی عظیم به چشم می خورد. از این منظر عرب نیا یکی از مناسب ترین چهره ها را برای ایفای این شخصیت چند وجهی دارا بوده است. علاوه بر این می توان به صدای گرم و پرطنین این بازیگر اشاره کرد که نقشی قابل توجه در جذابیت بخشی هر چه بیشتر به شخصیت مختار ثقفی داشته است.

با این همه به نظر می رسد نگاه دقیق و منصفانه تر فیلمنامه نویسان سریال به شخصیت مختار می توانست جذابیت این شخصیت را دوچندان سازد. هر چند که در برخی از بخش ها به نوعی سعی شده بود به شک، دودلی و تابع احساسات بودن مختار اشاراتی شود اما برآیند کلی فیلمنامه به سمت و سویی می رفت که به مختار وجهی اسطوره ای و دست نیافتنی می بخشید. شاید اشاراتی صریح تر به ضعف ها و اشتباهات این شخصیت تاریخی می توانست ضمن تطابق بیشتر و صحیح تر با منابع تاریخی،بر جذابیت های بالقوه شخصیت مختار بیش از اینها بیفزاید.

فریبرز عرب نیا که روزگاری با "ضیافت" و "سلطان" به عنوان جوان اول سینمای ایران شناخته می شد و با "شوکران" و "شیفته" خود را در میان ستاره های این سینما تثبیت کرد،حال در سال های پایانی دهه چهارم زندگی به اعتباری ویژه و درخور دست یافته است.اعتباری که می تواند در ادامه راه شرایط دشواری را پیش روی وی قرار دهد. از این پس دیگر کسی از بازیگر نقش مختار انتظار ندارد که نقش های کم اهمیتی در فیلم های نازلی چون دختری در قفس را بپذیرد. عرب نیا در آستانه مسیر تازه ای قرار گرفته است که امید می رود روز به روز بر ارزش کارنامه سینمایی اش بیفزاید.

نویسنده : فرهاد خالدار