چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
مجله ویستا

از مـواجـه شـدن بـا خـود فرار نکنیم


از مـواجـه شـدن بـا خـود فرار نکنیم

اگر حافظ توصیه می‌کرد که برای فهم و لمس گذر عمر باید رفت و بر لب جوی نشست و گذر عمر را نگریست، امروزه اما مدنیت و دور بودن از فضای طبیعی چنین امکانی را به دست نمی‌دهد و در عوض مدرنیت …

اگر حافظ توصیه می‌کرد که برای فهم و لمس گذر عمر باید رفت و بر لب جوی نشست و گذر عمر را نگریست، امروزه اما مدنیت و دور بودن از فضای طبیعی چنین امکانی را به دست نمی‌دهد و در عوض مدرنیت همه‌گونه ابزاری را همچون ساعت و تقویم فراهم آورده تا بلکه آدمی‌ حساب گذر عمر دستش بیاید. این همه به شرط آن است که انسان این شاخص‌ها را پیش رو نهد و به آن‌ها باور داشته باشد.

زنده یاد قیصر امین‌پور در این باور شک دارد: عمری به جز بیهوده بودن سر نکردیم، تقویم‌ها گفتند و ما باور نکردیم...

تمامی‌ این بیهودگی‌های روزمره درحالی صورت می‌گیرد که آدمی ‌ساعت به دست و تقویم در جیب دارد! نیاز به رفتن کنار جوی نیست! همه چیز در اختیار است تا ما فرصت‌های تنهایی را برای اندیشیدن در کم و کیف این گذر از دست بدهیم و همیشه مشغول باشیم.

مشغله‌های گفتن و نوشتن و گوش دادن و دیدن و کار کردن و در جمع بودن به خوبی می‌تواند هراس و دغدغه روبرو شدن با واقعیت خودمان را از ما بگیرد و نوعی خلسه اجتماعی بودن و رضایت از خود و بی‌خیالی را دامن بزند. بی‌جهت نیست که لحظه‌ای خود را تنها نمی‌گذاریم. به محض تنها شدن نیز باید چیزی بخوانیم یا بشنویم یا بنویسیم و بازهم از مواجه شدن با خود فرار کنیم.

سربرمی‌داری و می‌بینی سال‌ها گذشته است و تو تنها در نقاط عطف گذر سال متوجه دست‌انداز شمارش عبور از مرز سال می‌شوی. ‌٣٦٥ روز قبل چگونه گذشته است نمی‌دانی و تازه در این دست‌انداز تعویض چرخ دندنه یک ساله عمر باز هم عبرت نمی‌گیری...