سوگند فراموش شده

پانزده روز پیش, سایت متعلق به احمد توکلی خبری را منتشر کرد که نشان می داد گزارش تفریغ بودجه سال ۸۶ کل کشور به مجلس ارسال شده است براساس مندرجات سایت »الف«, در عملکرد بودجه ای دولت در سال ۸۶ انحرافات گسترده ای وجود داشته است که مازاد استفاده هزاران میلیارد ریالی شرکت های دولتی نسبت به بودجه مصوب و عدم تخصیص برخی تسهیلات مربوط به اقشار ضعیف و کم درآمد جامعه, بخشی از آن انحرافات بود

پانزده روز پیش، سایت متعلق به احمد توکلی خبری را منتشر کرد که نشان می‌داد گزارش تفریغ بودجه سال ۸۶ کل کشور به مجلس ارسال شده است. براساس مندرجات سایت »الف«، در عملکرد بودجه‌ای دولت در سال ۸۶ انحرافات گسترده‌ای وجود داشته است که مازاد استفاده هزاران میلیارد ریالی شرکت‌های دولتی نسبت به بودجه مصوب و عدم تخصیص برخی تسهیلات مربوط به اقشار ضعیف و کم درآمد جامعه، بخشی از آن انحرافات بود. پس از انتشار خلاصه گزارش، توقع می‌رفت که مشروح آن نیز در صحن علنی مجلس قرائت شود و در اختیار رسانه‌ها قرار گیرد. این اقدام از آن جهت اهمیت داشت که قطعاً بر تصمیم‌گیری نمایندگان مجلس در پذیرش یا رد احکام بودجه سال ۸۸ تاثیر می‌گذاشت. اما اخبار غیررسمی حاکی از آن است که بعضی فشارها در داخل مجلس، مانع توزیع مشروح گزارش در میان نمایندگان مجلس شده است. به عبارت دیگر، نمایندگان مردم در حالی بودجه ۲۸۰ هزار میلیارد تومانی سال ۸۸ را در اختیار دولت گذاشتند که از عملکرد دولت نسبت به بودجه سال ۸۶ اطلاع کافی ندارند.

البته هنوز به طور دقیق مشخص نیست که چه اشخاص و کدام عوامل مانع دسترسی نمایندگان مردم به گزارش عملکرد دولت در سال ۸۶ شده‌اند. آیا مثلاً نزدیکی انتخابات و نگرانی از کاهش اعتماد مردم به ‌»دولت اصولگرا« در این موضوع نقشی داشته است؟ آیا عوامل عدم توزیع گزارش تفریغ، همان کسانی هستند که در سال ۸۶‌اعلام کردند: »با دولت مشکلاتی داریم اما برای حفظ وحدت اصولگرایان، سکوت می‌کنیم«؟ شاید هم تصمیم به ممانعت از توزیع گزارش تفریغ بودجه را باید متاثر از اراده کسانی دانست که چند روز قبل با صراحت بر کنترل انتقادات از دولت نهم - به خاطر جلوگیری از بهره‌برداری اصلاح‌طلبان- تاکید کردند! ‌ممکن است دلایل دیگری نیز برای این کار وجود داشته باشد. مثلا شاید تصمیم‌گیران مجلس هم به همان نتیجه‌ای رسیده‌اند که رئیس جمهور اخیراً اعلام کرد: »اشتباه دیوان محاسبات در بررسی عملکرد دولت!« البته این فرض نمی‌تواند چندان دقیق باشد اما هر یک از فرضیات فوق که پذیرفته شود سکوت و مخفی‌کاری نمایندگان مجلس، برخلاف سوگندی است که در بدو ورود به مجلس توسط هر یک از نمایندگان ادا می‌شود: »من در برابر قرآن مجید به خدای قادر متعال سوگند یاد می‌کنم و با تکیه بر شرف انسانی خود تعهد می‌نمایم... به حفظ حقوق ملت و خدمت به مردم پایبند باشم، از قانون اساسی دفاع کنم و...«

آیا سکوت در برابر انحراف بودجه، بی اعتنایی به احکام صریح قانون اساسی نمی‌باشد؟ در مقابل، اگر دیوان محاسبات به عنوان بازوی نظارتی مجلس، تا این حد دچار خطا باشد که بر علیه دولت گزارش‌های غیرواقعی بدهد، آیا سکوت در برابر این نقیصه را می‌توان در راستای پایبندی سوگندی دانست که در بخشی از آن بر حفظ حقوق مردم و مصالح کشور تاکید شده است؟ در گزارش سایت »الف« به این نکته اشاره شده است که: »شرکت‌ها و بانک‌های دولتی به تنهایی ۶ برابر بودجه عمومی دولت به شکلی غیرقانونی هزینه کردند که این بی انضباطی شدید مالی توسط شرکت‌های دولتی نه فقط فقدان بهره‌وری در این موسسات را به کل اقتصاد تسری داده، بلکه فضا را برای شرکت‌ها و کسب و کارهای خصوصی نیز تنگ‌تر کرده است«. در صورت دقت و صحت این گزارش علاوه بر زیرپا گذاشته شدن قانون و نقض قانون اساسی، دستورالعمل رهبری نظام در خصوص اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی برای کوچک شدن حجم دولت نیز توسط مسئولان دولتی مورد بی‌توجهی قرار گرفته است. آیا سکوت در این خصوص، نقض آشکار سوگند نمایندگی نیست؟ اگر نمایندگان مجلس معتقدند که مصوبات قانونی آنها در راستای منافع مردم است باید بپذیرند که بی‌توجهی دولت به این مصوبات، مفهومی جز زیرپا گذاشتن حقوق و مصالح ملت ندارد. چنانچه سکوت امروز نمایندگان در راستای اجرای این توصیه یک چهره تاثیرگذار مجلس باشد که »تضعیف دولت به نفع اصلاح‌طلبان ممنوع« آیا این سکوت هیچ تناسبی با سوگند نمایندگی دارد؟ نگارنده گمان می‌کند شأن اکثر نمایندگان بالاتر از آن است که سوگند خود را نقض کنند. پس شاید خوشبینانه‌ترین توجیه آن باشد که آنها را دچار فراموشی نسبت به سوگند خود بدانیم. اگر اینگونه است ‌‌نمایندگانِ خود در مجلس را دعوت می‌کنیم یک بار دیگر سوگند زیر را مرور کنند و ‌آنگاه میزان تطابق برخی عملکرد‌های خویش از جمله سکوت در برابر اخبار منتشره نسبت به گزارش تفریغ بودجه ۸۶ با این سوگند را نیز بسنجند:

»من در برابر قرآن مجید، به خدای قادر متعال سوگند یاد می‌کنم و با تکیه بر شرف انسانی خویش تعهد می‌نمایم که پاسدار حریم اسلام و نگاهبان دستاوردهای انقلاب اسلامی ملت ایران و مبانی جمهوری اسلامی باشم. ودیعه‌ای را که ملت به ما سپرده به عنوان امینی عادل پاسداری کنم و در انجام وظایف وکالت، امانت و تقوی را رعایت نمایم و همواره به استقلال و اعتلای کشور و حفظ حقوق ملت و خدمت به مردم پایبند باشم، از قانون اساسی دفاع کنم و در گفته‌ها و نوشته‌ها و اظهارنظرها، استقلال کشور و آزادی مردم و تامین مصالح آنها را مد نظر داشته باشم.