عامل اصلاح و سازش

بنیان هرگونه معاشرت بر اساس اعتماد طرفین است.

بنیان هرگونه معاشرت بر اساس اعتماد طرفین است. چگونه می‌توان در محیطی سرشار از بدبینی، به رُستن جوانه های محبت و اُنس، امید داشت؟ قرآن مجید در بیان اصول معاشرت و سازش می‌فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده اید، از بسیاری از گمان ها دوری گزینید». (حجرات: ۱۲) در روایت های اسلامی نیز از سوءظن نهی شده است، آنجا که حضرت علی علیه السلام می‌فرماید: رفتار کن تا زمانی که کاری از او سر زند که راه توجیه را بر تو ببندد و هیچ گاه به سخنی که از دهان برادرت بیرون آید، تا وقتی برای آن، محمل (توجیه) خوبی می‌یابی گمان بد مبر. حسن ظن موجب آرامش روانی، سلامت دینی، ایجاد محبت و کاهش مشکلات و مصیبت های زندگی می‌شود، همان گونه که علی علیه السلام : «خوشبینی را مایه آسایش دل و سلامت دین» می‌داند. همچنین بدگمانی روابط دوستانه را کمرنگ می‌کند، چنان که علی علیه السلام نیز به این امر آگاه می‌سازد که: «کسی که بدگمانی بر او غالب شود، هیچ دوست صالحی را برای او باقی نمی گذارد».بدون شک هیچ رفیقی را نمی توان یافت که نسبت به همنشینان خود دچار خطا و لغزش نشده باشد. انتقام کشیدن و برخورد نادرست با خطای دیگران، در بسیاری موارد آثار زیانباری برجا می‌گذارد. بخشودن، نه تنها از گسستن رابطه و معاشرت جلوگیری می‌کند، بلکه مودت را تحکیم می‌سازد. قرآن مجید به مؤمنان سفارش می‌کند: باید مؤمنان همیشه بلند همت باشند و با خلق، عفو و صَفح پیشه کنند و از بدی ها در گذرند. آیا دوست نمی دارند که خدا هم در حق شان مغفرت و احسان فرماید. (نور: ۲۲)