بیماری مشترک گوارش و اعصاب!

از شایع‌ترین بیماری‌هایی که زمینه یک عامل عصبی مثل اضطراب موجب بروز آن می‌شود کولیت است.

«تاکنون سابقه هیچ بیماری روانی نداشتم و داروی اعصاب هم نخورده‌ام. مدتی قبل به دلیل مشکل گوارشی به متخصص مراجعه کردم و به من گفتند مبتلا به کولیت هستم و باید با روان‌پزشک مشورت کنم. چه دلیلی وجود دارد که مشکل گوارش من به روان‌پزشک مرتبط شود؟»

در پاسخ به این پرسش باید بگویم که بسیاری از افراد هستند که با شکایات جسمی مختلف به پزشکان متخصص مراجعه می‌کنند و پس از بررسی توسط همکاران متخصص به آنها توصیه می‌شود که به یک روان‌پزشک مراجعه نمایند. علت این توصیه ریشه و عامل به وجود آورنده آن بیماری جسمی است که فرد برای درمان آن به پزشک ارجاع داده می‌شود. بسیاری از افراد هستند که با علایم بیماری گوارشی مانند حالت تهوع، سوزش معده و ترش کردن به پزشک متخصص گوارش مراجعه می‌کنند، غافل از اینکه یک عامل تحریک‌کننده عصبی، روانی موجب بروز مشکل گوارشی آنها شده است. اتفاقا از شایع‌ترین بیماری‌هایی که زمینه یک عامل عصبی مثل اضطراب موجب بروز آن می‌شود کولیت است. در حقیقت کولیت عصبی بیماری مشترک گوارش و اعصاب است. تمام بیمارانی که تشخیص کولیت برای آنها داده می‌شود، نیاز به درمان‌های عصبی و روانی نیز دارند زیرا تا زمانی که عامل عصبی در فرد بیمار درمان نشود، نمی‌توان بیماری گوارشی فرد را به صورت درست درمان کرد. برای درمان کولیت عصبی هم در کتب گوارش و هم در کتاب‌های روان‌پزشکی توضیحات درمانی کاملی بیان شده است. به غیر از بیماری‌های گوارشی که با عامل زمینه‌ای اضطراب به وجود می‌آیند، بسیاری از بیماری‌های دیگر از جمله علایم بیماری‌های قلبی مانند تپش قلب و فشارخون متغیر، بیماری‌های پوستی با علایم تعریق زیاد، قرمزی پوست و خشکی پوست، حس داغ شدن و یا یخ کردن بدن وجود دارند که همگی ریشه‌های اضطرابی دارند و بیمار پس از بروز علایم ذکر شده به متخصص مربوطه مراجعه می‌کند و آنها پس از معاینه تشخیص می‌دهند که درمان اصلی باید روی اضطراب بیمار باشد. اگر این علت عصبی درمان شود، علایم بیماری از بین می‌رود و حتی ممکن است شما با علایم اضطراب و سردردهای تنشی به نورولوژیست مراجعه کنید. پس توصیه پزشک شما چندان هم جای تعجب ندارد؛ چون اضطراب نه تنها شایع‌ترین علامت بیماران روان‌پزشکی است بلکه شایع‌ترین علامت بیمارانی است که مشکل عصبی دارند و با شکایت‌های جسمی مختلف به پزشکان دیگر مراجعه می‌کنند. به نظر خیلی خوش‌شانس بوده‌اید که پزشک شما متوجه این مشکل و علت ریشه‌‌ای‌تان شده است. خیلی از بیماران هستند که سال‌ها تحت درمان قرار می‌گیرند و هرگز متوجه نمی‌شوند علت بیماری‌شان که چنین روند درمانی بی‌اثری را به وجود آورده است، اضطراب آنهاست.

دکتر سعید صدر، روان‌پزشک، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی