مگس‌شناسی

آخر مگس هم فایده‌ای دارد؟ اصلا چرا خداوند این موجود مزاحم را آفریده است؟ شاید برای شما هم این پرسش‌ها پیش آمده باشد اما جالب است بدانید مگس یکی از ستاره‌های همیشگی آزمایشگا‌ه‌های …

آخر مگس هم فایده‌ای دارد؟ اصلا چرا خداوند این موجود مزاحم را آفریده است؟ شاید برای شما هم این پرسش‌ها پیش آمده باشد اما جالب است بدانید مگس یکی از ستاره‌های همیشگی آزمایشگا‌ه‌های علمی است و برخی از انواع مگس‌ها الگوهایی هستند که متخصصان ژنتیک روی آنها تحقیق می‌کنند. ما بسیاری از کشفیات در زمینه ژنتیک و بیولوژی را مدیون این حشره کوچک هستیم. عکس‌العمل‌های مگس‌ها نیز بسیار جالب است و دانشمندان از آن برای ساخت روبات‌ها الگو می‌گیرند...

به تازگی آزمایشگاه مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه از حرکات مگس برای ساخت یک نوع میکروهلیکوپتر بهره گرفته و موسسه تکنولوژی کالیفرنیا برای اولین‌بار تلاش کرده تا عکس‌العمل‌های مگس را به طور دقیق با استفاده از یک دوربین فوق‌العاده سریع که قادر است ۵۴۰۰ عکس در ثانیه بگیرد، ضبط کند. به این صورت محققان متوجه می‌شوند که این حشره در یک‌صدم ثانیه چگونه عمل می‌کند.

تحقیقات اخیر محققان کالیفرنیایی نشان داده که مغز مگس، هر چند کوچک است اما می‌تواند تمامی راه‌های فرار را مورد بررسی قرار دهد. چشم مگس از ۵۰ هزار سلول گیرنده عکس تشکیل شده که قادر است ۳۶۰ درجه بچرخد و حتی پشت‌سرش را نشان دهد. ۱۸‌جفت ماهیچه نیز ۳ جفت پا و بال‌های مگس را تحت کنترل دارد.

وقتی مگس روی جایی می‌نشیند تمامی حس‌های او بیدارند و مدام موقعیت او را مورد بررسی قرار می‌دهد. وقتی خطری نزدیک می‌شود مگس شکل قرار گرفتن پاهایش را اصلاح کرده و آماده فرار می‌شود. با نزدیک شدن خطر در عرض ۲۰۰ میلی‌ثانیه موقعیت‌ بدنی خود را اصلاح کرده و پیش از آنکه از بال‌هایش کمک بگیرد جهشی به سمت بالا می‌زند و به سرعت از مهلکه دور می‌شود. مگس برخلاف بسیاری از حشرات که ۲ جفت بال دارند تنها یک جفت بال دارد. با این حال بال‌ها تعادل مگس را حفظ می‌کنند. این اندام‌های نازک مملو از سلول‌های عصبی هستند و می‌توانند به کمک ماهیچه‌های قوی بال‌ها و تارهای پیچیده روی بدن صدها بار در ثانیه تکان بخورند.

مگس یک آکروبات باز واقعی است. می‌تواند زیگ‌زاگ برود، درجا پرواز کند یا حتی دنده عقب بپرد. شاخک‌های مگس نیز طوری طراحی شده که می‌تواند سرعت باد و سرعت پروازش را اندازه‌گیری کند. هرچه مگس تندتر بپرد شاخک‌هایش بیشتر به سمت عقب خم می‌شود و در عین حال تمامی اطلاعات را در مورد نحوه پرواز به مغز مخابره می‌کند.

بدن مگس طوری طراحی شده است که بتواند به راحتی از تله بگریزد. برای آنکه بتوانید یک مگس را بگیرید باید خیلی سریع‌تر از آن باشید. تنها یک راه برای زدن یا گرفتن مگس وجود دارد و آن انتخاب زاویه مناسب است. برای آنکه سریع‌‌تر از مگس باشید باید ۱۰ سانتی‌متر جلوتر را نشانه بگیرید اما با این حال خیلی امیدوار نباشید.

منبع: فیگارو

الهه جوانپور