پنجشنبه, ۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 23 January, 2025
دستورات و سفارش های خداوند به همسران پیامبر ص و همسر یا همسران رهبران و داعیان دین در هر زمانی
در سورهی احزاب، پیامبر (صلی الله علیه وسلم) خطاب قرار داده میشود و همسران او (صلی الله علیه وسلم) به برخی از مسایل دستور داده میشوند که دانستن این دستورات برای داعیان دین بسیار ضروری است؛ زیرا در مرحلهای از دعوت با آن مسایل برخورد میکنند. همسران داعیان راه خدا نیز باید این مطالب را بدانند؛ زیرا روزی از روزها با آن مسایل برخورد خواهند کرد. علاوه بر داعیان و همسرانشان، بر هر مسلمان دیگری نیز دانستن این مطالب لازم و ضروری است.
● انتخاب زندگی آخرت
یا أَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِأَزْواجِکَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ الْحَیوةَ الدُّنْیا وَ زِیْنَتَها فَتَعالَیْنَ أُمَتِعْکُنَّ وَ أُسَرِحْکُنَّ سَراحاً جَمیلاً. وَ إِنْ کُنْتُنَّ تُرِدْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ وَ الدَّارَ الْآخِرَةَ فَإِنَّ اللَّهَ أَعَدَّ لِلْمُحْسِناتِ مِنْکُنَّ أَجْراً عَظیماً )احزاب؛۲۸-۲۹)
همهی ما میدانیم وقتی که پیامبر خدا(صلی الله علیه وسلم) شروع به دعوت مردم به سوی خدا کرد، صاحبان قدرت و حاکمان ظالم و طاغوتها و نوکران آنها، علیه او (صلی الله علیه وسلم) و در برابر دعوتش ایستادند و شروع به دشمنی با او کردند و هر چه از دستشان بر میآمد در انجامش کوتاهی نکردند. آنها تلاش کردند تا نگذارند آن دعوت به انجام برسد و موفق شود. سرانجام کار به جایی رسید که پیامبر خدا (صلی الله علیه وسلم) و یارانش - رضوان الله تعالی علیهم اجمعین - چارهای جز هجرت به مدینه ندیدند تا در آنجا بتوانند مسئولیت و وظیفهی بندگی خود را به خوبی انجام دهند. وقتی مسلمانان به مدینه هجرت کردند کافران باز هم از اذیت و آزار آنها دست برنداشتند و چندین بار به مسلمانان حمله کردند و علیه آنها لشکرکشی نمودند تا بتوانند آن دعوت را از بین ببرند و خود را از دست آن نجات دهند. هربار دستهای از کفّار به جنگ با مسلمانان میرفت. بعد از چندین بار که لشکر کفر شکست خورد و به اهداف خود دست نیافت، به این نتیجه رسید که باید تمام احزاب و گروهها با هم متحد شوند و همه با هم و در یک صف واحد به جنگ با مسلمانان بروند تا آنان را از بین ببرند. همین امر باعث شد که جنگ احزاب به وجود آید.
خداوند متعال هرگز به کافرین اجازه نمیدهد تا مانعی اساسی در مسیر بندگی خدا بر روی زمین باشند. خداوند به وسیلهی لشکری که حتی مسلمانان از وجود آن بی خبر بودند، آنها را یاری داد و کفّار را شکست داد. این شکست باعث شد که کفّار به این نتیجه برسند که برای شکست دادن مسلمانان باید از راه دیگری غیر از مبارزهی مسلحانه وارد شوند. به همین دلیل، میدان اخلاق را انتخاب کردند و از این میدان وارد شده و به مسلمانان حمله کردند. آنها آمدند و نقشه کشیدند که به درون خانوادهی مسلمانان نفوذ کنند و کاری کنند که مسلمانان از اخلاق اسلامی و صفات نیکی که دارند منحرف و گمراه شوند و از این طریق ضربهای به دین وارد کنند و اسلام را از بین ببرند. به خاطر چنین مسئلهای بود که خداوند متعال پس از غزوهی احزاب، این سوره )سورهی احزاب( را نازل فرمود تا به وسیلهی آن مسلمانان را از خطر بزرگی که آنها را تهدید میکند، آگاه کند و به آنها هشدار دهد که اگر سنگر خود را محکم نکنند و خود را از صفات و رفتار ناپسند کاملاً دور نسازند و خود را به اخلاق پسندیده آراسته نکنند و دارای اخلاق اسلامی و صفات و خصوصیاتی که خدا آن را پسندیده است نشوند، حتماً در این جنگ شکست میخورند و کافران به آرزوی خود خواهند رسید. خداوند در این سوره نخست خانوادهی رهبر را مخاطب قرار میدهد؛ زیرا خانوادهی رهبر بیشتر در معرض خطر است. اگر خانوادهی رهبر دچار لطمه شود بعد از آن، حمله بردن به خانوادههای دیگر و در کل جماعت مسلمانان، کار آسانی خواهد بود.
خداوند هشدار و راهنماییهای خود را اینگونه شروع میکند و میفرماید:
ای پیامبر! ای کسی که خبر هدایت و چگونگی گام نهادن در مسیر بندگی را از خداوند متعال دریافت کردهای! به همسرانت بگو: اگر زندگی زودگذر دنیایی و زرق و برق آن را میخواهید، بیایید تا از دارایی و متاعی که دارم، سهمتان را بدهم و از شما جدا شوم؛ زیرا خداوند متعال مرا به این منظور نیافریده است که مشغول و سرگرم فراهم کردن زینت و مال و متاع دنیایی برای چندین زن باشم. مسئولیت و وظیفهی من بسیار بزرگتر و مهمتر از این است که عمرم را صرف تأمین خواستههای شما بکنم. اگر طالب و خواهان چنین متاعی هستید، این را بدانید که چنین متاعی نزد من یافت نمیشود؛ اما اگر خواهان و دوستدار خدا و پیامبر خدا و زندگی آخرت هستید، مسئولیت و وظیفهی شما چیز دیگری است. خداوند از شما میخواهد به تناسب توانایی خود اعمال صالح انجام دهید. این را بدانید که در مقابل انتخاب چنین مسیری و انجام چنین اعمالی، خداوند متعال اجر و پاداش بسیار بزرگی برایتان آماده کرده است.
وقتی این دو آیه نازل شد، پیامبر خدا (صلی الله علیه وسلم) تک تک همسرانش را صدا زد و آن مسایل را با آنها مطرح کرد و آنان نیز در جواب گفتند: ما خدا و پیامبر خدا و زندگی آخرت را میخواهیم و زندگی دنیا و زینت و زرق و برقش را نمیخواهیم. آنها با چنین جوابی شایستگی و لیاقت بودن با پیامبر خدا(صلی الله علیه وسلم) را ثابت کردند. پس از موفقیت در چنین امتحان و آزمایشی، از طرف خداوند متعال چندین دستور خطاب به آنان نازل شد. در این دستورات چنین آمده است که: حال که لیاقت بودن با پیامبر خدا را نشان دادید، باید چندین مسئله را رعایت کنید. شما باید از برخی از صفات ناپسند دوری کنید و خود را با برخی از صفات پسندیده بیارایید. قبل از بیان این صفات دانستن نکتهای ضروری است که عبارتست از:
● عذاب و پاداش دو چندان
یا نِساءَ النَّبِیِّ مَنْ یَأتِ مِنْکُنَّ بِفحِشَةٍ مُبَیِنَةٍ یُضعَفْ لَهَا الْعَذابُ ضِعْفَیْنِ وَ کانَ ذلِکَ عَلَی اللَّهِ یَسیراً (احزاب؛۳۰)
ای زنان پیامبر! هر کدام از شما مرتکب گناه آشکاری شود که نشان دهد انجام دهندهی آن انسانی است که نمیتواند بندهی واقعی خدا باشد، شکنجهای که برایش در نظر گرفته شده دو برابر شکنجهای است که برای زنان دیگر معین شده است -؛ زیرا کردار زشت او علاوه بر این که گناهی است نسبت به خود او، از آنجایی که او الگوی زنان دیگر است، باعث تشویق زنان دیگر به انجام آن نیز میشود و این بهانهای به دست آنان میدهد که بگویند: وقتی خانوادهی پیامبر خدا و رهبر جامعه این گونه است، ما چرا خود را به زحمت بیندازیم؟! همین امر باعث میشود که زنان دیگر نه تنها مرتکب یک گناه بلکه چندین گناه شوند.- این را بدانید که عذاب دادن شما برای خدا کاری است بسیار آسان. - و همسر پیامبر خدا بودن، مانع عذاب شما نمیشود-.
خداوند در این آیه نمیفرماید: ای همسران پیامبر ! از شما چشمپوشی میکنم. هرگز چنین نمیفرماید، بلکه میفرماید: چون همسر پیامبر و رهبر جامعه هستید، باید از هر زن دیگری پاک و پاکتر باشید و روش زندگی شما نسبت به دیگران به آنچه خدا میخواهد، نزدیکتر باشد.
در اینجا ذکر مطلبی لازم و ضروری است و آن این که بر هر فرد مسلمانی که مشغول دعوت مردم به سوی خداست واجب است، در موقعیتهایی همچون جنگ احزاب، با همسر یا همسرانش بنشیند و مطالب مذکور را همچون پیامبر خدا (صلی الله علیه وسلم) با آنان در میان بگذارد و با جدیّت از آنان بخواهد موضع خود را روشن کنند و بودن یا نبودن با او را یکسره کنند. بر او لازم است که اگر همسر یا همسرانش طالب دنیا بودند، از آنان جدا شود و اگر طالب خدا و پیامبر خدا و روز آخرت بودند، باید آمادهی دریافت و عملی کردن دستوراتی باشند که خداوند به انجام آنها فرمان داده است.
[ای زنان پیامبر!] این را نیز بدانید که پاداش شما نیز دو چندان خواهد بود به شرط این که:
وَ مَنْ یَقْنُتْ مِنْکُنَّ لِلَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ تَعْمَلْ صلِحاً نُؤْتِها أَجْرَها مَرَّتَیْنِ وَ أَعْتَدْنا لَها رِزْقاً کَریماً (احزاب؛۳۱) هر کدام از شما با اختیار خود نه از روی اجبار، مطیع خدا و پیامبر خدا باشد و مشغول انجام اعمال صالح باشد، اجر و پاداشش را دو برابر میدهیم. - اجری به خاطر کار خوبی که انجام داده و اجر دیگر به این خاطر که او الگوی دیگران است و دیگران با نگاه کردن به او بر انجام اعمال صالح تشویق میشوند و آن را انجام میدهند.- هر کس این گونه باشد رزق و روزی بسیار خوب و با ارزشی برایش آماده میکنیم و در قیامت به او خواهیم بخشید.
یا نِساءَ النَّبِیِّ لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِنَ النِّساءِ إِنِ اتَّقَیْتُنَّ (احزاب؛۳۲) ای زنان پیامبر! شما همچون زنان دیگر نیستید - چون شما الگوی دیگران هستید - . اگر میخواهید از خدا بترسید و تقوای خدا داشته باشید پس خود را متخلّق به صفات پسندیده زیر کنید:
۱) متانت در کلام
فَلاتَخْضَعْنَ بِالْقَولِ فَیَطْمَعَ الَّذِی فِی قَلْبِهِ مَرَضٌ وَ قُلْنَ قَولاً مَعْرُوفاً (احزاب؛۳۲) هنگام سخن گفتن با نرمی و ناز صحبت نکنید؛ زیرا بیماردلان و کسی که از نظر اخلاقی فرد سالمی نیست، چشم طمع به شما میدوزد. یعنی سعی کنید با متانت خاصی سخن بگویید و به وضوح مقصودتان را بیان کنید.
۲) عدم خروج از منزل بدون ضرورت
وَ قَرْنَ فِی بُیُوتِکُنَّ (احزاب؛۳۳) و در خانههایتان بمانید و سنگین و باوقار باشید؛ زیرا جای اصلی فعالیت و کوشش و تلاشتان خانواده و منزل باشد و بیرون رفتن از خانه تنها به هنگام ضرورت است؛ بنابراین باوقار و سنگین در خانههایتان بمانید.
۳) عدم خودآرایی هنگام بیرون رفتن از منزل
وَ لاتَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجاهِلِیَّةِ الْأُولی (احزاب؛۳۳) و آنگاه که - بنا به ضرورت - بیرون رفتید، خودتان را همچون قصر آرایش و زینت نکنید. - قصر با توجه به زیبایی و زینتی که دارد توجه همگان را به خود جلب میکند.- به گونهای خود را آرایش نکنید که مردم به شما بنگرند. همچون جاهلیت گذشته در میان مردم ظاهر نشوید و خودنمایی نکنید. زنان دوره جاهلیت پیشین یعنی آنان که از مسیر بندگی خدا دور و غافل و منحرف بودند، به هنگام بیرون رفتن خود را آرایش میکردند؛ شما همانند آنها برخورد نکنید.
بعد از بیان این مطلب، به چگونگی رفتار و کردار زن مؤمن و مسلمان در خانه و بیرون از خانه اشاره میکند و میفرماید:
۴) اقامهی نماز
وَ أَقِمْنَ الصَّلوةَ (احزاب؛۳۳) و نمازهایتان را به درستی اقامه کنید و دعا و درخواستهایتان را به درستی و مرتب با خدا در میان بگذارید تا خداوند متعال شما را در برداشتن گامهای محکمتر در مسیر بندگی او - جلّ جلاله - یاری دهد.
۵) ادای زکات
وَ آتِیْنَ الزَّکوةَ (احزاب؛۳۳) و از ثروت و دارایی که دارید آنچه را که اضافه بر نیاز است، در راه خدا ببخشید تا مایهی رشد شما به سوی کمال شود.
۶) اطاعت از خدا و پیامبر خدا(صلی الله علیه وسلم)
وَ أَطِعْنَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ (احزاب؛۳۳) و از راه و روش خدا و پیامبرش اطاعت و فرمانبرداری کنید.
هدف از دستور و سفارش به زنان پیامبر (صلی الله علیه وسلم)
ای زنان پیامبر! چنین تصور نکنید که در انجام دستوراتی که به شما میدهیم سود و نفعی به ما میرسد. هدف این است که:
إِنَّما یُریدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهیراً (احزاب؛۳۳) خدا میخواهد زشتی جاهلیت را از شما دور کند ای اهل بیت پیامبر! ای زنان پیامبر خدا! خداوند میخواهد شما را از هر روش و رفتار جاهلی پاک گرداند. روش و رفتارهای جاهلانهای چون: با نامحرم با ناز و نرمی صحبت کردن، نداشتن وقار و سنگینی، در خانه نماندن و همیشه این سو و آن سو رفتن و به هنگام بیرون رفتن خود را آرایش کردن و...
۷) متذکر شدن به آیاتی که تلاوت میشود
وَ اذْکُرْنَ ما یُتْلی فِی بُیُوتِکُنَّ مِنْ ءَایتِ اللَّهِ وَ الْحِکْمَةِ (احزاب؛۳۴) و همیشه از آیات و نشانهها و دلایلی که در خانههایتان تلاوت میشود به یاد آورید و متذکر شوید؛ آیاتی که مسیر بندگی را روشن میکنند و به این مطالب اشاره میکنند که تنها فرمانروا و فریادرس خداست و آخرت وجود دارد و انسان در آن محاسبه و محاکمه میشود. آیاتی که انسان را متوجه این مهم میکنند که مسئولیتی دارد و بندهی خداست و راه و روشی را که خدا برای بندگیاش فرستاده است باید بدون هیچگونه افراط و تفریطی رعایت کند. [ ای زنان پیامبر! این را بدانید که:]
إِنَّ اللَّهَ کانَ لَطیفاً خَبیراً (احزاب؛۳۴) در آنچه بیان شد، هیچ شک و گمانی نیست. یقیناً خداوند متعال لطیف است، یعنی نازکبین است و آنچه را که بسیار پوشیده است میداند و بر آن آگاه است. و خبیر است، یعنی همیشه گزارشات به او واصل میگردد؛ بنابراین از هر چه روی میدهد و هر عملی که انجام میشود آگاهی دارد.
نویسنده: استاد ناصر سبحانی
ترجمه: جهانگیر ولدبیگی
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست