نماز واپسین

پیشوایان معصوم علیهم السلام از ما خواسته اند هر نمازی كه می خوانیم آخرین نماز بدانیم; مانند نماز كسی كه با همه جهان خداحافظی می كند

امام صادق ( علیه السلام) به [عبدالله بن ابی یعفور] فرمود:

ای عبدالله! هرگاه نماز می‏گزاری همچون نماز وداع كننده‏ای بگزار كه نگران است هرگز نمازی نخواند. پس دیدگان خود را به سجده‏گاهت‏بدوز، اگر بدانی در آن حال ندانی كه چه كسی در اطراف توست، آن گاه نمازت را نیكو به جا خواهی آورد.

پس (ای عبدالله) بدان كه در برابر كسی ایستاده‏ای كه تو را می‏بیند، هر چند تو او را نمی‏بینی)

(وسائل الشیعه، ج‏۴، ص‏۶۸۵)

از سوگند خوردن زیاد بپرهیزید

امام حسین ( علیه السلام) فرمود: از سوگند یاد كردن زیاد بپرهیزید، زیرا انسانی به خاطر یكی از موارد زیر سوگند یاد می‏كند:

۱ ـ در خود احساس كمبود می‏كند و سوگند می‏خورد تا مردم او را تصدیق كنند.

۲ ـ از آوردن دلیل ناتوان است، از این رو سوگند را وسیله استحكام سخنش قرار می‏دهد.

۳ ـ در بین مردم متهم شده است، به طوری كه جز با سوگند، حرفش پذیرفته نمی‏شود.

۴ ـ گاهی نیز به این عمل عادت كرده و بی‏جهت‏سوگند یاد می‏كند.

(نهج الشهادهٔ، ص‏۳۵۰)

عزت خود را نفروشید

عثمان در عصر خلافت‏خود كیسه پولی به غلامش داد و گفت: این كیسه را به ابوذر بده، اگر پذیرفت تو را آزاد می‏كنم.

غلام كیسه را گرفت و با شوق تمام نزد ابوذر آمد و آن كیسه را به او داد، اما هرچه اصرار كرد نپذیرفت. غلام گفت: ای ابوذر! آزادی من بستگی به پذیرش تو دارد، اگر این كیسه پول را نپذیری من آزاد نخواهم شد. ابوذر - كه حاضر نبود به هیچ وجهی عزت خود را در برابر عثمان پایمال كند - گفت: اگر آزادی تو در پذیرفتن من است، ولی پذیرفتن من موجب بردگی خودم نسبت‏به عثمان می‏شود.

(كشكول شیخ بهایی، ج‏۱، ص‏۲۶۳)

نشانه منافق

نشانه منافق سه چیز است: هنگام سخن، دروغ می‏گوید، وقتی وعده می‏دهد تخلف می‏كند و هنگامی كه نزد او امانتی بگذارند خیانت می‏نماید، چنین كسی منافق است; هرچند روزه بگیرد و نماز بخواند و خود را مسلمان بداند.

(تفسیر نمونه، ج‏۷، ص‏۱۳۷)

عبرت گرفتن از دنیا

اگر انسان دنیا را از روی شهرهای ویران شده و خانه‏های درهم فرو ریخته بشناسد، خواهد دید كه دنیا، تذكر دهنده‏ای دلسوز و واعظی گویاست و همچون دوستی مهربان است كه در رسیدن اندوهی به انسان بخل می‏ورزد.

(نهج البلاغه، خطبه‏۲۲۳)

آموختن قرآن

حضرت علی ( علیه السلام) می‏فرماید:

قرآن را بیاموزید كه بهترین گفته هاست، در آن تدبر كنید كه بهار [و نشاط بخش] قلب هاست، از روشنایی آن شفا بجویید كه شفابخش بیماری سینه هاست، آن را به خوبی تلاوت كنید كه سود بخش‏ترین داستان هاست. دانشمندی كه به غیر علمش عمل كند چون نادان سرگردانی است كه از جهالت‏به هوش نمی‏آید، بلكه حجت و دلیل بر او تمام‏تر، حسرت و افسوس بر او ثابت‏تر و سرزنش او در پیشگاه خداوند بیشتر است.

(نهج البلاغه، نامه ۳۱)

اقسام برادری

برادران بر دو گونه‏اند: ۱. واقعی و مورد اطمینان. ۲. ظاهری و زبانی.

اما برادران واقعی، همانند دست و بازو و ثروت اند. پس به برادری كه اطمینان داری، مال و دست‏یاری ببخش و با دوستان یك رنگش دوست و با دشمنانش دشمن باش. رازش را بپوشان، یاری و نیكی هایش را آشكار ساز. البته بدان كه چنین دوستانی از كبریت احمر نایاب ترند! !

اما دوستان ظاهری كه تو از آنان لذت خود را می‏بری، به همان اندازه كه خوشرویی و خوش گویی می‏كنند با ایشان خوش بگو و خوشرویی كن. (غرر الحكم، ج‏۱)

فرازهایی از پیام مقام معظم رهبری دام ظله درباره نماز:

۱ ـ نماز با حضور و با توجه، انسان را از پوچی و بی‏هدفی و ضعف می‏رهاند و افق زندگی را در چشمش روشن می‏سازد و به او اهمیت و اراده و هدف می‏بخشد و دل او را از میل به كج روی و گناه و پستی نجات می‏دهد.

۲ ـ انسان همیشه به نماز محتاج است و در عرصه‏های خطر، محتاج‏تر.

۳ ـ هیچ وسیله‏ای محكم‏تر و دایمی‏تر از نماز برای ارتباط میان انسان و خدا نیست.

۴ ـ مبتدی‏ترین انسان‏ها رابطه خود با خدا را به وسیله نماز آغاز می‏كنند; برجسته‏ترین اولیای خدا نیز بهشت‏خلوت انس خود با محبوب را در نماز می‏جویند.

۵ ـ كلمات و اذكار نماز، هر یك خلاصه‏ای است كه به بخشی از معارف دین اشاره می‏كند و به طور مكرر و پی در پی آن را به یاد نمازگزار می‏آورد.

۶ ـ مردم ما و جامعه ما و به خصوص جوانان ما كه اكنون بار امانت‏سنگینی را بر دوش گرفته‏اند، باید نماز را منبع قدرتی لایزال بدانند و در برابر جبهه فساد و بی‏عدالتی و كجروی كه امروز بشریت را تهدید می‏كند، از نماز و یاد خدا نیرو بگیرند.

۷ ـ از كودك دبستانی تا پژوهشگر دوره‏های عالی، هر یك در فراخور ذهن و معرفت‏خود، می‏توانند در راه شناختن نماز و رازهای آن قدم هایی بردارند و با ناشناخته‏هایی آشنا شوند.

۸ ـ فلسفه نماز، تحلیل رازها و رمزهای آن، با زبان هنر در معرض دید همگان قرار گیرد تا هر كس به قدر ظرفیت‏خود از آن متمتع گردد.

۹ ـ حقیقت آن است كه در كار معرفی نماز كوتاهی‏های زیادی شده است و نتیجه آن كه نماز هنوز جایگاه شایسته خود را، حتی در نظام اسلامی ما، به دست نیاورده است.

۱۰ ـ سخنان سنجیده و افكار بلند در بازشناسی نماز، فراهم و در معرض ذهن و دل دانشجویان و دانش‏آموزان گذاشته شود.