جمعه, ۱۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 3 May, 2024
جدایی شادی از جهان
«شادی» در لغت عبارت است از یک حالت هیجانی که نشاندهنده رضایتمندی فرد در ابعاد مختلف، بهخصوص ابعاد روانی است. ما به شخصی شاد میگوییم که احساس کند بر اوضاع مسلط و سرنوشتش بهعهده خودش است و به اندازه تلاشش نتیجه میگیرد و رخدادهای پیشبینی نشده او را غافلگیر نمیکنند...
احساس رضایتمندی ۳ سطح دارد؛ سطح اول، فردی است، یعنی فرد از وجود خود و از عملکردش رضایت داشته باشد. در سطح دوم، این است که شخص از دیگران رضایت داشته باشد و حس کند دیگران او را دوست دارند و برایش ارزش قائلند؛ این دیگران میتواند شامل افراد حقیقی باشد یا نهادهای حقوقی یا حتی حکومتی. در سطح سوم رضایتمندی، شخص احساس میکند دیگران هم از او راضی هستند. اگر فرد در هر ۳ سطح اقناع شود، احساس افسردگی و اضطراب از او دور میشود و میتواند احساس شادمانی را به جامعه و خانواده هم تسری دهد، اما سوال اینجاست که چرا خیلیها هیچکدام از این ۳ سطح را تجربه نمیکنند و به عبارت دیگر، چرا شادی بهخصوص در سالهای اخیر در زندگی مردم جهان کمرنگ شده است؟ دکتر حسین سیاهپوش، روانپزشک و فارغالتحصیل دانشگاه شیکاگو به این پرسشها پاسخ میدهد.
▪ آقای دکتر! موافقید بحث را با این سوال شروع کنیم که شادی چقدر در تامین سلامت روان ضروری است؟
این سوال را با طرح سوالی دیگر پاسخ میدهم؛ آیا اصلا خوشحالی برای سلامت روان ضروری است؟ در این مورد تعادل باید وجود داشته باشد، چون غم و اندوه هم نشانی از سلامت است. پس تعادل حرف اول را میزند.
در غیر این صورت باید منتظر بروز انواع اختلالهای روانی بهخصوص اعتیاد و رویآوردن به داروهای مخدر، اضطراب و افسردگی باشیم. بهطوری که درحالحاضر شایعترین بیماری روانی در آمریکا، اعتیاد است که این شیوع به ۲۴ درصد میرسد. بیماریهای اضطرابی ۱۹ و افسردگی نیز ۱۲ درصد بین مردم این کشور شیوع دارد. در ایران این میزان شاید کمی بیشتر باشد، اما نکته اساسی این است که شادنبودن در ابتلا به این بیماریها نقش مهمی دارد بهخصوص در افسردگی که افراد مبتلا به آن حتی علاقهای به انجام کارهای روزانهشان ندارند.
مطالعههایی در این مورد در کشور فنلاند انجام شده است؛ ۲۹ هزار نفر از سال ۱۹۷۶ تا سال ۱۹۹۵مورد مطالعه قرارگرفتند، تا مشخص شود بین رضایت از زندگی و خودکشی چقدر ارتباط وجود دارد. نتایج این مطالعه نشان داد احتمال خودکشی در افرادی که از زندگی رضایت کافی ندارند، ۳ برابر بیشتر بود و در کسانی که کمترین میزان رضایت از زندگی داشتند، ۲۴ بار احتمال خودکشی بیشتر دیده شد. این نتایج نشان میدهد خودکشی نقطه پایان یک بیماری روانی است چه در اثر اضطراب و افسردگی و چه در اثر موادمخدر. البته این اتفاق در مبتلایان به افسردگی بیشتر میافتد. در حالی که افراد شاد از نظر فکری قدرتی دارند که به آنها در مقابل استرسها و فشارهای محیط ایمنی میبخشد. فشارهایی که خیلی از افراد دیگر را به افسردگی میکشاند. نمیتوان انکار کرد که مردم در جامعه ما انواع استرسها را در طول زمانهای مختلف تجربه کردهاند؛ زمان جنگ، هنگام وقوع بلایای طبیعی، مشکلات اقتصادی و انواع موارد استرسزا، ولی دید هر فرد میتواند در بدترین شرایط، وضعیت را کاملا تغییر دهد.
▪ چرا این کاهش شادی فرد را به سوی پرخاشگری میکشاند؟
پرخاشگری، ناشی از کاهش شادی و یک مشکل جهانی است، ولی در افرادی که تشخیص بیماری روانی برایشان گذاشته نشده، میتواند علامت مهم شروع اختلال روانی باشد. نهتنها در ایران، بلکه در جهان، در ارتباط با بیماریهای روانی یک بار منفی سنگین وجود دارد. برخی افراد شاید تا آخر عمر هیچوقت به روانپزشک مراجعه نکنند یا خیلی دیر مراجعه کنند و بهبود یابند و حس زندگی دوباره پیدا کنند، در حالی که اصلا نمیدانستند برای این مشکل درمان هم وجود دارد.
خیلی افراد با مشکل پرخاشگری به ما مراجعه میکنند از کودک گرفته تا بزرگسال. عکسالعملها هم البته در اثر پرخاشگری و نوع تخلیه?روانی تفاوت دارد. در خیلی از افراد، متاسفانه چرخه معیوبی ایجاد میشود و فرد در مقابل بروز رفتارهای پرخاشگرانه خود، عکسالعمل مناسبی نشان نمیدهد و این رفتارهای منفی در طول زندگی مدام تکرار میشوند.
▪ البته فشارهای اجتماعی و نداشتن حمایت خانوادگی و اجتماعی هم در افزایش فشارها موثر است بهخصوص با وجود افزایش فشارهای اقتصادی. اینطور نیست؟
قطعا همینطور است؛ البته در این میان یک بحث هم بحث فرهنگی است. ما ایرانیها اینطور بار آمدهایم که برای ابراز احساساتمان محدودیت داریم، حتی در بروز غم هم محدودیم. به تمام اینها، افزایش فشارهای اقتصادی هم بیفزایید. البته ناگفته نماند در کشورهای پیشرفته هم وقتی بحران اقتصادی ایجاد شد، میزان مبتلایان به بیماریهای روانی افزایش یافت.
▪ خیلی از بیماران هم برای کاهش بار این فشار روانی، به خوددرمانی روی میآورند، به تبعات این اتفاق هم اشاره میکنید؟
مصرف خودسرانه داروهای آرامبخش و بدون تجویز پزشک، باعث بروز مسمومیتهای کشنده میشود. دوز غیرطبیعی و اثر متقابل داروها بر یکدیگر هم میتواند عوارض و تبعات جسمی زیادی برای بیمار در پی داشته باشد حتی این داروها میتوانند اعتیادآور باشند. این را هم فراموش نکنیم که درمان بیماریهای روانی فقط با دارو نیست؛ در خط اول درمان بسیاری از بیماریها، درمان روانی و رفتاری اولویت دارد، حتی خیلی از بیماریهای روانی را با دارو نمیتوان درمان کرد. گاهی داروها فقط فرد را دچار خوابآلودگی میکنند و فرصتی برای بیان احساسات ناگوار به او نمیدهند. پس با روانکاوی و تکنیکهایی که به فرد کمک میکند با افکارش کنار بیاید، باید با این مشکل برخورد کرد.
▪ به نظر میرسد بیشتر جوامع دنیای امروز به سمتی پیش میروند که مردم با انواع پالسهای منفی مواجهند، بهطوری که در اخبار و در محتوای برنامههای رسانهها به ندرت نکته مثبتی وجود دارد که مردم را شاد کند.
درست است، وقتی مرتب پالسهای منفی به مردم میرسد، مسلما روی آنها اثر منفی میگذارد و به همین دلیل نباید زیاد به اخبار منفی توجه کرد هرچند زندگی روزمره خیلیها با این اخبار آمیخته است. باید عمق مشکل مردم در این مورد و اینکه اخبار منفی چقدر روی بروز پرخاشگری و بیماریهای روانی اثر دارد مشخص شود، حلکردن این مشکل هم کار آسانی هم نیست. شاید فراهم کردن زمینه شادی در محدوده قانونی برای مردم، موثر باشد یا اینکه تنوع برنامهها در رسانهها به میزانی باشد که مردم حق انتخاب هم داشته باشند، نه اینکه به محض روشن کردن تلویزیون یا رادیو با سیلی از اخبار منفی مواجه شوند.
سمیه شرافتی
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
عراق دانشگاه تهران انتخابات حسن روحانی مجلس شورای اسلامی نیکا شاکرمی دولت دولت سیزدهم چین رهبر انقلاب مجلس بابک زنجانی
ایران بارش باران تهران هواشناسی یسنا هلال احمر روز معلم آتش سوزی پلیس معلم سیل شهرداری تهران
سهام عدالت قیمت خودرو قیمت طلا بازار خودرو حقوق بازنشستگان قیمت دلار خودرو بانک مرکزی ایران خودرو سایپا کارگران ارز
عمو پورنگ لیلا بلوکات سریال موسیقی پردیس پورعابدینی تلویزیون عفاف و حجاب صداوسیما مسعود اسکویی سینمای ایران سینما
رژیم صهیونیستی اسرائیل فلسطین غزه آمریکا جنگ غزه روسیه حماس ترکیه نوار غزه انگلیس اوکراین
استقلال فوتبال پرسپولیس علی خطیر سپاهان باشگاه استقلال تراکتور لیگ برتر جواد نکونام لیگ برتر ایران رئال مادرید لیگ قهرمانان اروپا
هوش مصنوعی اینستاگرام اپل گوگل تبلیغات ناسا دبی
خواب فشار خون کبد چرب