اهمیت پدر در جنبه الگویی

رفتار پدر در سنین خردسالی فرزند برای او همه چیز است درس, اخلاق, تربیت, سازندگی یا ویرانگری طفل همه چیز را از او کسب می کند

کودک در مسیر رشد از افراد بسیاری اثر می‌پذیرد و تحت تاثیر دیده‌ها و شنیده‌های بسیاری است. همه آنهایی که اطراف او هستند و به نحوی در او اثر دارند مدل و الگوی کودکند. اما پدر از همه آنها مهمتر و موثرتر است و این اهمیت و تاثیر تا سنین نوجوانی همچنان بر جای خویش است.رفتار پدر در سنین خردسالی فرزند برای او همه چیز است: درس، اخلاق، تربیت، سازندگی یا ویرانگری. طفل همه چیز را از او کسب می‌کند: محبت، شفقت، وفاداری، خلوص، صفا، رشادت و شهامت، ادب و تواضع، عزت نفس، سجایای اخلاقی، درستکاری، پشتکار، سربلندی، شرافت، صداقت و ...

این امر آنچنان از نظر روانشناسان تربیتی گسترش دارد که برخی از آنها رفتار فرزندان را انعکاس از رفتار پدران دانسته‌اند و گفته‌اند: تو اول کودک خود را به من بنمای تا بگویم تو که هستی. نحوه استدلال پدر، به کارگیری وسایل و ابزار، کینه توزی و خودخواهی او و ... همه در کودک موثر است.براین اساس پدران در برابر رفتار شخصی خود مسئولند و با افکار و رفتارشان کودک را جهت می‌دهند و موجبات رشد یا سقوط شخصیت فرزندان را فراهم می‌آورند.

شرط اثرگذاری پدر

شرایط اثر گذاری پدر در کودک این است که پدر در خانه و در حضور کودک باشد. همدم و همبازی او باشد به او محبت کند، از نظر کودک عادل باشد، در برخوردها هیچگونه تبعیضی نداشته باشد تا به نظر کودک کسی ‌آید که به رفع نیازهای او اقدام می‌کند و در کل، او پدر را دوست داشته باشد.فرزند در چنین شرایطی است که از پدر الگو می‌گیرد و می‌کوشد کردار و رفتارش را با او موافق سازد. در غیر این صورت ممکن است طفل در اثر خشم و فشار پدر از او سرمشق بگیرد ولی چنین جنبه الگویی هرگز پایدار نیست. طفل جبرا راه و روش پدر را تکرار می‌کند ولی در دل هرگز عشقی نسبت به او احساس نخواهد کرد و هرگز نخواهد اندیشید که چون او باشد و حرکات و رفتارش را براساس خواسته او شکل بدهد، طبیعی است که هرگونه تلاش و اقدامی که در این راه به عمل آید بی‌ثمر خواهد بود.

تربیت از راه الگو

پدران اگر بخواهند فرزند خود را بپرورانند و او را به شیوه و روشی خاص جهت دهند باید مدل و الگوی راه و روشی باشند که برای فرزند خویش خواستارند. پدرانی که بین عمل و گفتارشان تفاوت است و پدرانی که فرصتی کافی برای ارتباط با فرزندان خود ندارند هرگز الگوی خوبی برای فرزندان خود نخواهند بود.

یک روش تربیتی

پدر در طریق سازندگی کودک، آشنا کردن او به ضوابط و شرایط محیط و زمانی هم برای دادن آموزش‌های لازم و کافی در یک امر نیاز دارد فرزندان خود را به سفر ببرد. لذا از شما پدران می‌خواهیم برنامه سیر و سفر و گشت و گذار خود را کلاس درس کنید و خود معلم این کلاس باشید، حال که بناست مثلا ۵ روزی در مسافرت باشید از قبل برای آن برنامه‌ریزی کنید، ببینید در قطار و کوپه خود چه چیزهایی را می‌توانید بگویید چه قصه‌هایی قابل ذکری دارید که در آن نکات آموزنده و سازنده‌ای باشد و چگونه می‌توانید بسیاری از اهداف و مقاصد تربیتی را پیاده کنید.هر چه که در مسیر با آن برخورد می‌کنید به فرزندان معرفی کنید. از تاریخ آن بگویید در مورد فواید و مضرات آن صحبت کنید، از نکاتی که می‌تواند مایه عبرت‌آموزی باشد بحث به میان آورید چون این فرصت‌ها کمتر پیش می‌آیند و حتی گاهی ممکن است فرصت پدید آید ولی دیگر دیر شده باشد. مثل زمانی که فرزندان شما به سنین نوجوانی، بلوغ و جوانی رسیده‌اند.شما با گردش دادن فرزندان و همراه کردن آنها با خود مخصوصا در ۷ سال سوم زندگی او با نشان دادن مناظر آموزنده و سازنده می‌خواهید کاری کنید که او غم و رنج خود را فراموش کند، ثانیا ساخته و پرداخته شود و ثالثا رابطه مفید و سازنده‌ای با شما برقرار کند.بر این اساس باید مراقب باشید و سعی کنید روابط شما با او سالم و طبیعی و به دور از آشفتگی‌ها باشد. در طول همراهی با او سعی کنید از او کمتر ایراد بگیرید، کمتر انتقاد کنید و خاطر او را کمتر مشوش سازید. تذکر اشتباهات او به صورت غیر مستقیم، مشفقانه و حتی در خفا باشد.

صبر و تحمل شما در همراهی فرزند بسیار کارساز است. خود دار و مسلط باشید.بکوشید به گونه‌ای برخورد کنید که دست شما از دست او خارج نشود. مخصوصا در ۷ سال سوم زندگی فرد که در آن صورت ترمیم دل شکسته و تحت کنترل در آوردن او بسیار مشکل است. در این صورت او حکم غزالی را دارید که اگر بگریزد، به زحمت ممکن است با شما مانوس شود.

وقت‌گذاری پدر

فرزندان شما نیاز به وقت گذاری شما دارند تا از وجود شما و از زمینه‌های انس و الفت شما بهره‌ای گیرند. راه و روش زندگی را از شما فرا گرفته و طریق زندگی خود را همراه سازند. شما هر چند که سرگرم و مشغول کار باشید باز هم به صلاح و مصلحت شما است که در شبانه روز لااقل نیم ساعت با فرزندتان همراه باشید، با او حرف بزنید، بگویید و بخندید، استراحت و تفریح کنید.

در سایه این وقت‌گذاری قادر خواهید شد که رفتار فرزندتان را دریابید. از ریشه آن با خبر شوید، اگر رفتاری ناپسند دارد از آن سردرآورده و راه رفع و اصلاح آن را پیدا کنید و از تمایلات و خواسته‌های او آگاه شوید و در این رابطه تصمیم بگیرید.