درمان چاقی با جراحی!؟

روش دیگر جراحی لاغری، «گاستریک بای پس» نام دارد.

درمان چاقی بر پنج اصل استوار است؛ کم‌کردن مواد غذایی مصرفی، زیاد‌کردن فعالیت بدنی، تغییر رفتار تغذیه‌ای، درمان دارویی و درمان جراحی.

وقتی وزن یک فرد از ۳۰ برابر مجذور قدش (به متر) فراتر رود یعنی شاخص توده بدنی او بالاتر از ۳۰ شود، او چاق محسوب می شود. مثلا اگر وزن یک خانم با قد ۱۶۰ سانتی متر از ۷۷ کیلوگرم یعنی ۳۰ برابر مجذور قد (۳۰ ضرب در ۲.۵۶) بیشتر شود، چاق محسوب می شود. حال اگر شاخص توده بدنی در همین خانم بالاتر از ۴۰ باشد (یعنی وزن بدنش بیش از ۱۰۲ کیلوگرم شود) او دچار چاقی خطرناک یا بدخیم شده است.

در این حالت باید رژیم غذایی، ورزش روزانه و تغییرات تغذیه ای را شروع کند. اگر ظرف مدت زمان محدودی این روش ها موفقیت آمیز نبود، باید مصرف دارو شروع شود و در ادامه، جراحی درمان او خواهد بود. هرچند ما به عنوان پزشک هرگز عمل جراحی را برای لاغر شدن توصیه نمی کنیم و فکر می کنیم بهترین روش لاغری ورزش و تغذیه سالم است، اما روش های مختلفی برای درمان جراحی افراد چاق وجود دارد:

روش اول ـ که «گاستروپلاستی» نام دارد ـ به معنای ترمیم معده است. در این حالت یک قسمت از معده با باندی محکم بسته می شود تا حجم معده کم شود.

در روش های جدید این باند قابل تغییر است و می توان آن را محکم تر یا شل تر کرد. به این ترتیب با کم شدن حجم معده، یکی از مهم ترین مکانیسم های سیر شدن که احساس پری معده است زودتر رخ می دهد و غذای فرد کم می شود. در سال های اخیر بالون هایی نیز طراحی شده است که وارد معده شده، باد می شود و انگار فرد همیشه چیزی خورده است.

روش دیگر جراحی لاغری، «گاستریک بای پس» نام دارد. در این روش، قسمتی از روده باریک بریده و به بالای معده وصل می شود. به این ترتیب وقتی فرد غذا می خورد، بیشتر غذا بلافاصله بعد از ورود به معده وارد روده می شود البته در حین جراحی این روده را کمی بعد به انتهای قسمت بریده وصل می کنند تا غذا وارد همه قسمت های روده باریک بشود. با این عمل چون غذا وارد معده نمی شود احساس سیری زودتر رخ می دهد و ضمنا هورمون هایی که بعد از ورود غذا به روده ترشح می شود، در این حالت زودتر ترشح شده، متابولیسم بهتری در فرد چاق رخ می دهد.

بررسی هایی که روی افراد چاق بعد از اعمال جراحی انجام شده، نشان دهنده موفقیت این جراحی ها در اکثریت مواقع و کاهش بیش از ۶۰ درصد وزن اضافی است البته اگر چه این جراحی ها دارای عوارض خطرناک خیلی کمی است، ولی از نظر تحمل غذا و مشکلات گوارشی مسائل زیادی برای بیمار ایجاد می کند.

البته چهار شرط برای انجام این جراحی ها باید احراز شود:

۱ ـ شاخص توده بدنی بالای ۴۰ باشد.

۲ ـ حتما سایر روش های کنترل چاقی شامل رژیم، ورزش و دارو قبلا انجام شده و ناموفق بوده باشد.

۳ ـ فرد خطرات حین و بعد از جراحی را قبول کند.

۴ ـ فرد آمادگی پیگیری طولانی بعد از جراحی را داشته باشد.

دکتر رضا کریمی - فوق تخصص بیماری های غدد