پنجشنبه, ۱۱ بهمن, ۱۴۰۳ / 30 January, 2025
موج جهانی فرهنگ سوم
امروز در ایران کمتر کسی پیدا میشود که آشنایی در فرنگ نداشته باشد. این آشنای غریبه شاید برادر ما باشد، شاید پسر خاله مادرمان. اما هر کس که باشد ما در اعماق ذهنمان به او فکر میکنیم و زندگی او را در آن دنیای غربی دنبال میکنیم. همیشه او را با خودمان مقایسه میکنیم و مدام از خود میپرسیم کداممان خوشبختتریم.
اما این دسته از مهاجران تنها متعلق به ایران نیستند و زندگی آنها تنها دغدغه ما نیست. جامعهشناسان و سیاستمداران امروز با نسل عظیمی مواجهاند که خارج از دیار خود زندگی میکنند و خود را متعلق به هیچ آیینی نمیدانند. این دسته از افراد در جامعهشناسی پستمدرن، «فرهنگ سوم» (third culture) نام گرفتهاند. فرهنگ سوم، اصطلاحا به انسانهایی اطلاق میشود که در کشوری غیر از کشور خودشان به فعالیتهای خلاقانهیی (نظیر هنر، علم، تجارت، طراحی مد و نظایر آن) مشغولند و با انسانی نظیر خود ازدواج کردهاند.
ارزان شدن قیمت بلیت هواپیما، مکالمات تلفنی راه دور و تکنولوژی کامپیوتری باعث شده این افراد حتی لحظهیی هم به غم غربت دچار نشوند و با زندگی و فرهنگ جدیدشان خو بگیرند. نکته مهم این است که این فرهنگ مدتهاست از یک استثنا خارج شده و به یک هنجار عمومی تبدیل گشته است. این افراد که جمعیت قابل توجهی از جهان را تشکیل میدهند، زبان انگلیسی را به عنوان زبان اصلی خود پذیرفته، بطور یکسانی لباس میپوشند، غذا میخورند، قهوه مینوشند، خانه میخرند، وسایل خانهشان را انتخاب میکنند، به تفریح میپردازند و حتی دیدگاه سیاسی کاملا مشابهی نیز دارند.
در چند سال گذشته هزاران ایرانی که سنگ کشورشان را به سینه میزدند، رخت زندگیشان را از اینجا بردهاند و دبی را برای زندگی انتخاب کردهاند. هیچ کس نمیتواند آنها را ملامت کند.
همانطور که هیچ کس نمیتواند میلیونها چینی ساکن امریکا را ملامت کند. در سال ۲۰۰۲ کانادا فهرست مقایسهیی مهاجران کشورهای مختلف به کشورش را اعلام کرد. چین و ایران ردههای اول و دوم فهرست را پر کرده بودند. امریکا و انگلیس در رتبه هشتم و نهم قرار داشتند.
به هر حال امروز جامعه جهانی با انسانهای عجیبی روبرو است که جهان را وطن خود مینامند و خانهشان را جایی میانگارند که در آن احساس آرامش کنند. این افراد اگر چه بطور عجیبی زیاد هستند و تعداد آنها هر روز در حال افزایش است، اما برای بسیاری از مردم جهان قابل درک نیستند. شاید برای همین است که آنها را فرهنگ سوم مینامند. فرهنگی که وجود دارد، به هیچ نهاد و کشوری وابسته نیست و همچون موج از این سو به آن سو میرود.
مهمترین دغدغه صاحبان فرهنگ سوم، این است که زندگی آرام و مرفهیی داشته باشند و بتوانند این زندگی را حفظ کنند. امروز تبلیغ بومی عملا کاری بیفایده است، زیرا قشری که به «جهانی شدن» سرسپردهاند، عملا خارج از مرزهای کشورهای بومیشان زندگی میکنند و حتی روزنامهها و مجلات و برنامههای تلویزیونی کشور خودشان را هم دنبال نمیکنند. آنها به دیدگاهی «خوشبینانه» نسبت به جهان اطرافشان رسیدهاند و حاضرند در اولین فرصت این خوشبینی را به کشور بومیشان نیز تزریق کنند.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست