اسکناس یا کاغذ یادداشت در بانک‌ها؟

شاید شما هم در سمت چپ برخی اسکناس‌ها اعدادی را مشاهده نموده باشید، اما آیا هرگز از خود سئوال کرده‌اید که این اعداد صرفاً دو رقمی چرا و توسط چه کسانی روی پولهای کاغذی این مملکت …

شاید شما هم در سمت چپ برخی اسکناس‌ها اعدادی را مشاهده نموده باشید، اما آیا هرگز از خود سئوال کرده‌اید که این اعداد صرفاً دو رقمی چرا و توسط چه کسانی روی پولهای کاغذی این مملکت نوشته شده است؟ جواب سئوال خود را به راحتی خواهید یافت هنگامی که به یک بانک (دولتی یا خصوصی) و یا یک موسسه پولی مراجعه کنید.

بله این اعداد توسط بعضی از کارمندان عزیز بانکها روی پولها نوشته می‌شود! این عزیزان که به عنوان کارگزاران نظام پولی کشور بایستی بیشترین تاکید را بر حفظ و نگهداری اسکناسها داشته باشند، از این قسمت اسکناس به عنوان جای یادداشت تعداد اسکناس‌هایی که زیر این اسکناس قرار دارند استفاده می‌کنند. اگر می‌خواهید به فراوانی این عادت کارکنان بانک‌ها پی ببرید نظری به دسته‌های صدتایی اسکناس بیندازید تا ببینید که بسامد آن چقدر است.

وقتی کارمندان بانک به خود اجازه می‌دهند این چنین از روی اسکناس به عنوان کاغذ یادداشت استفاده کنند، دیگران حق خود می‌دانند که روی آنها شعر و خاطره بنویسند و تلاشی در نگهداری این سرمایه ملی نکنند. شاید شعر زیر مصداق چنین وضعیتی است:‌

اگر ز باغ رعیت ملک خورد سیبی‌

برآورند غلامان او درخت از بیخ‌

ادامه این بی‌توجهی به حفظ اسکناس به آنجا می‌انجامد که برخی از صاحبان مشاغل مانند قصابان و یا مرغ و ماهی‌فروشان با همان دست‌هایی که به آماده کردن گوشت و یا تمیز کردن مرغ و ماهی مشغول بوده‌اند، پول را از دست مشتری می‌گیرند، می‌شمارند و سپس بقیه پول را از دخل به مشتری برمی‌گردانند. در این بین، این فقط بانک مرکزی است که آمار می‌دهد که مثلاً در سال ۱۳۸۶، تعداد ۶۵۰ میلیون قطعه اسکناس به دلیل فرسودگی امحا شده است (مصاحبه مدیر امور ضرب مسکوکات و چاپ اسکناس بانک مرکزی در مصاحبه با برنا: ۲۰/۹/۸۷)، و با توجه به اینکه طبق گفته رئیس بانک مرکزی هزینه چاپ هر قطعه اسکناس ۳۷۰ ریال است (اطلاعات: ۸/۱۰/۸۷ ص ۴)، مجموعاً در سال ۱۳۸۶ مبلغ بیست و چهار میلیارد تومان بابت این تعداد اسکناس فرسوده به خزانه مملکت آسیب وارد شده است.

البته این مبلغ سرمایه هنگفتی است که نابود شده است اما آیا در مقایسه با آسیب‌هایی که به دلیل اسکناس‌های آلوده به بهداشت مردم وارد می‌شود، این مبلغ پول زیادی است؟‌

امیدوارم این مشاهده که انگیزه نگارش این مطلب شد، نظام بانکی را برآن دارد که رسماً کارمندان خود را از نوشتن روی اسکناسها باز دارد و نیز وزارت بهداشت را به انجام وظیفه خود در ارتباط با آلوده‌کنندگان اسکناس برانگیزاند.‌

دکتر الف - م ‌

عضو هیئت علمی گروه انگلیسی دانشکده زبان - دانشگاه اصفهان‌