چهارشنبه, ۲۶ دی, ۱۴۰۳ / 15 January, 2025
ویژگی رنگ ها
رنگهایی که در طبیعت دیده میشوند بسیار متنوعند ، شاخصترین آنها شش رنگ اولیه قرمز ،آبی، زرد ، سبز ، نارنجی و بنفش است که در رنگین کمان دیده میشوند . رنگهای دیگر از ترکیبهای متفاوت رنگهای فوق باهم و با سیاه و سفید به وجود میآیند و حاصل ترکیبات مختلف ، تیره شدن ، روشن شدن و نیز کم نمود شدن ( چرک شدن ) رنگهاست ، بدین ترتیب هررنگ دارای سه ویژگی است :
ویژگی اول :
فام یا ته رنگ آن است که نشان میدهد یک رنگ از کدام رنگ یا رنگهای اولیه بوجود آمده است ، مثلاً از قرمز ، نارنجی ، آبی و غیره
ویژگی دوم :
میزان تاریکی و روشنایی رنگ است که نشان میدهد یک رنگ تا چه حد تیره یا روشن است .
ویژگی سوم :
میزان خلوص یک رنگ است که نشان میدهد رنگ تا چه حد درخشان و خالص یا خاموش و چرک است .
بنابراین رنگها ممکن است روشن باشند مانند : صورتی ، لیمویی ، آسمانی و …. ممکن است تیره باشند مانند قهوهای ، سرمهای و یشمی یا ممکن است خالص و درخشان باشند مانند قرمز ، آبی و ….. یا اینکه ضمن این که نه خیلی روشنند و نه خیلی تیره ، خاموش و چرک باشند مانند آجری ، ماشی و خردلی ، رنگها در رابطه با هریک از ویژگی یاد شده تأثیرات بصری و روانی خاصی بر روی بیننده میگذارند .
در رابطه با شدت رنگها هرچه یک رنگ شدت بیشتری داشته باشد یعنی خالصتر باشد ، بیشتر خودنمایی میکند ، جلوه بیشتری دارد و دارای تحرک و پویایی بیشتری است . ا ستفاده از رنگهای با شدت بالا محیط را فعالتر و پرجنب و جوشتر نشان میدهد و بر هیجان محیط میافزاید اما هرچه شدت رنگی کمتر میشود از تحرک آن کاسته شده خاموشتر به نظر میرسد و در نهایت که به سمت خاکستری میل میکند رنگ کاملاً خاموش ، بی تحرک ، ساکن و خنثی است . در رابطه با تیرگی و روشنایی رنگها ، باید گفت رنگهای تیره محیط را تاریکتر و کوچکتر نشان میدهند ، برخلاف رنگهای روشن که بزرگتر جلوه میکنند و محیط را روشنتر و پرنورتر جلوه میدهند .
در رابطه با فام یا آنچه که غالباً اصلیترین وجه رنگ شناخته میشود یعنی مثلاً قرمز، آبی ، زرد، سفید و غیره رنگها با توجه به موقعیتشان در طبیعت و نیز نمادهایی که در فرهنگهای مختلف یافتهاند معانی و در نتیجه تأثیرات روانی خاصی را سبب میشوند .
خصوصیات روانی رنگها
ـ سبز :
سبز نمایانگر آرامش ، امیدواری ، وقار و ربانیت الهی است و از خشم و فشارهای عصبی میکاهد . رنگ سبز آمیزهای از دانش و ایمان است ، وقتی سبز متمایل به زرد میشود احساس جوانی و نیروی بهار را به وجود میآورد . رنگ سبز به عنوان رنگ بهشتی در قرآن مطرح شده است : مدهامتان : که درختان آن دو بهشت در منتهای سبزی و خرمی است ( سوره الرحمن – آیه ۶۴ )
متکئینعلیرفرف خضر و عبقری حسان : بر رفرف سبز و بساط زیبا تکیه زدهاند . (سوره الرحمن – آیه۷۶)
ـ زرد :
زرد مظهر روشنی ، نور ، نشاط و شادابی است . در دنیای کودکان رنگ زرد مطلوبترین رنگهاست، زرد نمایانگر فرحبخشی ، درخشش و شادمانی است و عنصر عاطفی آن زندهدلی ، امیدواری و تسکین و انبساط خاطر است و علیه افسردگی و خستگی و اضطراب به کار میرود . رنگ زرد از جمله رنگهای مقبولی است که بهجتانگیزی عرفانی دارد .
ـ آبی :
آبی ، رنگی است با طراوت ، آرام ، ساکن ، تسکین دهنده و امیدوار کننده ، در فرهنگ اسلامی چون آسمان آبی بوده و جایگاه فرشتهها و خدا و موجودات پاک میباشد دارای تقدس و احترام خاصی است .
ـ خاکستری :
رنگ خاکستری نه اضطرابآفرین است نه آرامش بخش و عاری از هرگونه هیجان و انگیزه است . خاکستری بیان روحیهای است مردد و بیطرف و نماد بیتصمیمی است . رنگ پریدگی خاکستری بازتاب ترس و پیری و مرگ است .
ـ سفید :
رنگ سفید در روح آرامش کاملی به وجود میآورد ، سفید سکوتی سرشار از زندگی است و پاکی و خلوص را القاء میکند .
ـ قهوهای :
قهوهای رنگ کسالت و بیماری ، مرارت ، خجالت و کمرویی ، اندوه و مرگ است .
ـ سیاه :
رنگ سیاه مظهر پوچی و نابودی است و علامت غمپرستی ، بیحوصلگی ، بیتفاوتی و انزوا و کدورت است .
نکاتی پیرامون هماهنگی رنگها
موضوع بسیارمهم در ترکیب رنگی مسأله هماهنگی رنگهاست . وقتی از دو یا چند رنگ در کنار هم در یک ترکیب رنگی ( مثلاً لباس افراد ) استفاده میشود ، اینکه چه رنگی با چه نسبتی در کنار کدام رنگ قرار گیرد تا ترکیب آنها به نظر متناسب و خوشایند بیاید موضوعی است که نیازمند ذوق و سلیقه و حساسیت کافی است . اگر چه استفاده از بیش از یک رنگ در ترکیبی ، که از چند جزء متفاوت تشکیل شده ، چنانچه رنگها درست انتخاب شوند ، به دلیل ایجاد تنوع میتواند دلپذیر باشد ، اما در عین حال هرچه تعداد رنگهای به کاررفته در یک ترکیب رنگی بیشتر باشد خطر ایجاد ناهماهنگی بیشتر میشود .
باتوجه به آنچه گذشت و توجه به این که پوشش یک دست ( مقنعه ، روپوش و شلوار ) دانشآموزان دختر میباید ضمن داشتن زیبایی و تنوع ، با وقار و سنگین ، عاری از خودنمایی و ایجاد هیجان کاذب باشد ، به ویژه برای دانشآموزان دوره راهنمایی و دبیرستان رعایت نکات زیر میتواند مفید باشد :
- استفاده از رنگهای غلیط و با شدت زیاد در سطوح وسیع پرهیز شود ، مگر در سطوح کوچک مانند سرآستین ، یقه و غیره ( به اصطلاح در خرج کار ) مخصوصاً برای دبستانها
- انتخاب سه رنگ متفاوت برای روپوش ، شلوار و مقنعه مطلوب نیست
- بهتر است شلوار و روپوش همرنگ و همجنس انتخاب شوند .
- رنگهای مورد استفاده در مقاطع راهنمایی و دبیرستان حتیالمقدور کمنمود و ضعیف شده باشد
- رنگ مقنعه میتواند مشابه تهرنگ (فام) روپوش و شلوار ولی روشنتر باشد .
- در صورتی که برای مقنعه از رنگی متفاوت با شلوار و روپوش استفاده میشود ، باید با توجه به نماد سهگانه رنگ ( فام ، غلظت و روشنی ) با رنگ روپوش و شلوار هماهنگ باشد .
تحقیقات پژوهشگران در مورد رنگها
در یک جمعبندی از مطالعات پژوهشگران در مورد رنگ و با توجه به مطالب ارائه شده ، رنگهای روشن و نزدیک به سفید ضمن افزایش فعالیت عمومی بدن باعث نشاط ، پیشرفتکار و فعالیتهای شغلی ، حرفهای ، تحصیلی و …. میگردد و بر عکس رنگهای تیره اثر کاهندگی در میزان تحرک داشته و باعث کم شدن فعالیت و پیشرفت میگردد .
به نظر جان کولتز چگونگی فضاهای آموزشی و پرورشی از عوامل مؤثر در کارایی درونی آموزش و پرورش میباشد . در تعلیم و تربیت نوین ، فضای فیزیکی مدارس به عنوان یک عامل زنده و پویا در کیفیت فعالیتهای آموزشی و پرورشی دانشآموزان ایفای نقش میکند . هنر ارتل تأثیرات رنگ محیطی را میان کودکان مدرسهای در مونیخ مورد مطالعه قرار داد . رنگهای اصلی مورد مطالعه با تأثیرات مثبتتر ذهنی ، زرد ، زردمایل به سبز ، پرتقالی و آبی روشن بود که در چنین شرایطی نمرات بهره هوشی کودکان ۱۲ نمره افزایش یافت درحالی که در محیطهای تیره ( سیاه ، قهوهای و ….) نمرات بهره هوشی کودکان کاهش یافت.
براساس تحقیقاتی که در سالهای ۷۶ و ۷۷ در مدارس دخترانه و پسرانه مقاطع تحصیلی دبستان ، راهنمایی و دبیرستان در سه شهر کشور همدان ( شهرهمدان ) ، قزوین (شهر اقبالیه ) و کرج انجام گرفته است این نتیجه حاصل شده که رنگآمیزی کلاسها به رنگهای چون سبز ، آبی ، صورتی ، زرد و سفید در پیشرفتتحصیلی ، افزایش سازگاری ، افزایش بازدهی در آزمون هوش ، کاهش استرس و افزایش برانگیختگی دانشآموزان تأثیر به سزایی دارد .
کلام آخر آنکه با توجه به اهداف تعلیم و تربیت که همانا فراهم نمودن زمینههای رشد و بالندگی ، شکوفایی استعدادها ، تقویت دانش و ایمان و رشد کمالات و فضایل اخلاقی و … است ، چنین نتیجهگیری میشود که رنگها به عنوان یکی از ابزارهای بسیار مناسب و مهم در تعلیم و تربیت بوده و به نظر میرسد چنانچه در رنگآمیزی کلاسها و محیط مدرسه و همچنین پوشش دانشآمووزان و معلمین از رنگهای روشن و شاد استفاده گردد میتوان تأثیرات مهمی در پویایی ، نشاط ، تحرک ، امیدواری ، خلاقیت و … ایجاد نمود و راه را برای رسیدن به اهداف متعالی تعلیم و تربیت هموار ساخت .
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست