تاملاتی بر یک استعفا

استعفای ناگهانی دکتر علی لاریجانی از دبیری شورای عالی امنیت ملی و کناره گیری وی از پروژه مذاکرات هسته ای ایران , به مهمترین خبر رسانه ها تبدیل شده است

استعفای ناگهانی دکتر علی لاریجانی از دبیری شورای عالی امنیت ملی و کناره گیری وی از پروژه مذاکرات هسته ای ایران ، به مهمترین خبر رسانه ها تبدیل شده است.

اهمیت این استعفا به این دلیل است که گفتگوی با سولانا پیش روی شورای عالی امنیت ملی قرار دارد و تغییر طرف ایرانی مذاکره کننده ، می تواند به تغییر سیاست های جمهوری اسلامی هم تفسیر شود. برای درک ابعاد این استعفا و جوانب و پیامدهای آن ، طرح چند نکته در این باب را ضروری می دانیم:

۱) وجود تفاوت دیدگاه و اختلاف سلیقه میان مسوولان نظام یک امر عادی و پذیرفته شده است. همواره امیدوار بودیم تفاوت دیدگاه و سلیقه موجود میان دبیر شورای عالی امنیت ملی و رئیس جمهوری با روش و منطق دیگری سامان می یافت تا از پیامدهای احتمالا منفی این استعفا، کاسته می شد.

۲) لاریجانی طی مسوولیت خود نشان داد که اهل مذاکره مفید و موثر است. وی بی آن که اهل سازش و کوتاه آمدن از منافع ملی باشد، اصل مذاکره را در تامین این منافع تثبیت کرده است. البته قرار نبود که ما صرفا از طریق مذاکره به اهدافمان برسیم ولی مذاکرات این دوره ، از ایجاد یک تفاهم و وحدت جهانی علیه ایران جلوگیری کرده و نهادهایی چون آژانس و برخی کشورهای اروپایی را در مقابل زیاده خواهی های آمریکا قرار داده است.

همین دستاوردها، تقدیر از تلاشهای لاریجانی را ضروری می سازد.

۳) تصمیمات پیرامون مذاکرات هسته ای ، جنبه ملی دارد و فراتر از حد یک نهاد و یک قوه ، اتخاذ می شود. دقیقا به همین دلیل است که اطمینان آورتر است و نگرانی ایجاد تغییرات روزمره و ناگهانی در آن وجود ندارد. شورای عالی امنیت ملی با ترکیبی که دارد، محل تصمیم سازی مهم کشور است و تفاوت برداشت ها و گوناگونی راهکارها را به عزم مشترک ملی تبدیل می سازد. باید شان و جایگاه این نهاد را تقویت و تصمیم های جمعی را ارج نهاد. ضمن آن که باید بدانیم تصمیمات آن تنها پس از تایید مقام معظم رهبری قابل اجراست.

۴) دولتهای اروپایی و مسوولان آژانس باید بدانند که با توجه به جایگاه اساسی شورای عالی امنیت ملی کشورمان در تصمیم گیری های مهمی چون مساله هسته ای ، در مواضع اصولی و محوری جمهوری اسلامی در قبال مذاکرات هسته ای ، تغییری ایجاد نخواهد شد و تغییر افراد به معنای تغییر در استراتژی نظام نیست.

البته تجربه طولانی مدت مذاکرات میان ایران با کشورهای اروپایی و مسوولان آژانس ، به آنان آموخته است که به تغییرات مدیران و مسوولان ایرانی در حوزه سیاست خارجی ؛ معنای تغییر راهبرد ندهند. ثبات مواضع استراتژیک و اساسی نظام به رغم آمد و رفت مسوولان و مدیران متعدد، واقعیتی است که همگان آن را دریافته اند.