بزرگ آشپزهای کوچولو

بسیاری از بچه ها دور از چشم پدر و مادرها به سراغ یخچال می روند و به هر غذایی كه خوشمزه به نظرشان می رسد, بارها و بارها ناخنك می زنند

بسیاری از بچه‌ها دور از چشم پدر و مادرها به سراغ یخچال می‌روند و به هر غذایی كه خوشمزه به نظرشان می‌رسد، بارها و بارها ناخنك می‌زنند. خیلی از آنها در برابر شكلات، شیرینی، پیتزا و... غیرقابل كنترل می‌شوند و هر روز تمام پولی را كه از والدینشان می‌گیرند، در سوپر ماركت‌ها خرج می‌كنند و همیشه جدیدترین شكلات‌ها را امتحان می‌كنند و به دوستانشان نیز پیشنهاد می‌دهند. والدین این بچه ها هم فقط می‌توانند نگران كودكشان باشند، زیرا به گفته اغلبشان، دلشان نمی‌آید غذایی را كه فرزندشان از آن لذت می‌برد از دستش بگیرند. اما واقعاً چرا برخی از بچه‌ها در برابر برخی غذاها نمی‌توانند مقاومت كنند؟

●غذاهای بد برای بچه‌های خوب

به طور كلی بچه‌هایی كه از مواد غذایی مخصوص بچه‌ها می‌خورند، در معرض خطر قرار دارند. اما این غذاها از چه موادی تشكیل شده‌اند؟ مطالعات نشان داده‌اند، در غذای بچه‌ها نمك و شكر به میزان بیشتری در مقایسه با غذاهایی كه برای بزرگسالان تهیه می‌شود، به كار می‌رود و همین مزه خاص، علاقه بچه‌ها را برانگیخته و آنها را به سوی پرخوری سوق می‌دهد. محققان معتقدند مصرف دائم این گروه از مواد غذایی احتمال بروز دیابت، پوسیدگی دندان‌ها و انواع سرطان‌را در این گروه سنی افزایش داده و حتی بر سلا‌مت دوران بزرگسالیشان نیز تا‡ثیرمی‌گذارد. به علاوه، بیشتر بچه‌ها از میوه و به‌ویژه سبزی‌ها كمتر استفاده می‌كنند، در حالی كه غذاهای چرب و شور طرفداران بیشتری زیادی گروه سنی دارند. محققان می‌گویند این نوع رژیم غذایی، سلامت كودكان را به خطر انداخته و حتی زمینه‌ساز بروز بیماری‌های قلبی در آنهاست.

●الگوبرداری از پدر و مادر

محققان انگلیسی عقیده دارند، بچه‌ها نسبت به غذاهایی كه دوستشان ندارند برنامه‌ریزی می‌كنند تا آنها را نخورند. مطالعات مركز تحقیقات بیماران سرطانی انگلستان در مطالعه‌ای روی ۵۶۴ مادر و كودك نشان داده، بچه‌ها برخی مواد غذایی را به طور مشترك دوست ندارند و از خوردنشان اجتناب‌ می‌كنند. آنها می‌گویند، بچه‌ها سبزی‌های برگ سبز، گوشت قرمز و میوه را در حداقل مقدار می‌خورند و این زمینه بروز بسیاری از بیماری‌ها را در آنها فراهم میآورد.

محققان معتقدندبچه ها تا دو سالگی نسبت به مزه غذاها بی‌تفاوت هستند و عادت دادن آنها به هر نوع غذایی، در سنین بالاتر نیز ادامه پیدا می‌كند. اما اگر آنها یكی از والدینشان را ببینند كه غذای خاصی را نمی‌خورد، آنها نیز الگو گرفته و از آن غذا متنفر می‌شوند و به زور نیز نمی‌توان آنها را مجبور به خوردن آن غذا كرد. محققان می‌گویند، بچه‌ها در این سنین بیشتر از سیب‌زمینی، غلات، بیسكویت، كیك و چیپس استفاده می‌كنند كه ممكن است سلامتشان را به خطر بیندازد. آنها معتقدند باید بچه‌ها را به خوردن سبزیجات و میوه‌ها تشویق كرد، زیرا می‌توان با خوردن مرتب میوه‌ها و سبزی‌ها از بروز بعضی سرطان‌ها جلوگیری كرد. به علاوه خانواده‌هایی كه عادت دارند صبح زود صبحانه شان را در كنار هم میل كنند، كمتر به بیماری مبتلا می‌شوند. آنها عقیده دارند، در خانواده‌های سنتی كه خوردن زود هنگام صبحانه مرسوم است، بیماری‌های متابولیكی كمتر دیده می‌شود و چاقی و پرخوری به دلیل تند خوردن غذا كمتر است.

همچنین مطالعات نشان داده‌اند، بچه‌ها، ساندویچ و میوه‌هایی را كه از خانه به مدرسه می‌برند دور ریخته و به جای آنها از چیپس و بیسكویت استفاده می كنند. در یك مطالعه دیده شد ۸۰ درصد از بچه‌ها ناهار خود را دور می‌ریزند به طوری كه این عادت موجب می شود آنها مقادیر زیادی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدنشان را از دست بدهند. البته این عادت در اكثر بچه‌ها وجود دارد و چون بچه‌ها از همكلاسی‌هایشان نیز الگو می‌گیرند،‌توصیه می‌شود نه‌تنها در مدرسه مواد غذایی بی‌ارزش در اختیارشان قرار نگیرد، بلكه والدین نیز این مواد غذایی را برای كودكان تهیه نكنند.

●پیش به سوی غذاهای سالم

محققان عقیده دارند، مواد غذایی فرآیند شده موجب چاقی می‌شوند و چاقی نیز زمینه ساز بیماری‌های قلبی و عروقی است. بیش از ۳۰۰ میلیون نفر در دنیا از چاقی رنج می‌برند. از آنجایی كه این مواد غذایی، چربی و شكر بالایی دارند، موجب چاقی می‌شوند. در حالی كه، مصرف میوه‌، سبزی‌ و ورزش از راه‌های حفظ وزن مناسب به شمار می‌روند. سازمان جهانی بهداشت تغذیه صحیح را عامل كنترل ابتلا به بیماری‌هایی نظیر بیماری‌های قلبی، دیابت، سرطان‌ها، مشكلا‌ت دهان و دندان، پوكی استخوان و چاقی اعلام كرده است كه با محدود كردن شكر، نمك و چربی‌های اشباع شده می‌توان آنها را كنترل كرد.

این بیماری‌ها شاید بر اثر پرخوری ایجاد نشوند اما بد خوری عامل اصلی بروز آنهاست. كاهش تعداد دفعات غذا خوردن به صورت دسته‌جمعی و بر سر سفره و بازی با كامپیوتر یا تماشای تلویزیون در هنگام غذا خوردن از مهم‌ترین عوامل بروز این بیماری‌ها به خصوص در بچه‌ها هستند.

كلیدی‌ترین توصیه‌هایی كه در یك رژیم غذایی باید رعایت شود، این است كه كربوهیدرات‌ها ۵۵ درصد انرژی مورد نیاز و شكر ۱۰درصد ، چربی ۱۵ تا ۳۰ درصد از انرژی و چربی‌های اشباع كمتر از ۱۰ درصد این مقدار را فراهم كنند. همچنین بیش از ۴۰۰ گرم سبزی ومیوه و كمتر از ۵ گرم نمك باید در یك رژیم غذایی سالم گنجانده شود. البته نباید یك ساعت فعالیت ورزشی را در طول روز فراموش كرد.

●آشپز كوچولو

بهترین راه برای آموزش تغذیه صحیح به بچه‌ها، دخالت دادن آنها در پختن غذاست. در كشوری مانند انگلستان، پایگاه‌هایی وجود دارد كه به شكل آشپزخانه بوده و به بچه‌ها طرز صحیح طبخ انواع غذا یاد داده می‌شود. از این رو، به والدین توصیه می‌شود حداقل یك روز را به آشپزی كردن با فرزندشان اختصاص دهند. البته باید آشپزخانه محل پرهیجان و شادی‌آفرینی باشد. برای این منظور بهتر است شما روش طبخ را برای فرزندتان بخوانید و از او بخواهید ‌كارهایی ‌كه می‌خواهید، انجام دهد. البته بر حسب سن كودكتان قسمتی از كار را به وی محول كنید و قسمت‌های خطرناك كار را خودتان انجام دهید.

بچه‌ها از تزیینات غذا لذت می‌برند، به این دلیل آنها را در این قسمت بیشتر دخالت دهید و همه موادی كه فكر می‌كنید مورد نیازشان است، در اختیارشان قرار دهید. توصیه می‌شود، از مواد غذایی كه بچه‌ها كمتر آنها را می‌پسندند مانند میوه، سبزیجات و گوشت قرمز در غذایی كه او در طبخش به شما كمك می‌كند، استفاده كنید تا او با این غذاها آشتی كرده و كم‌كم تشویق شود این غذاها را بخورد. بچه‌ها غذاهایی را كه خودشان تهیه می‌كنند با میل بیشتری می‌خورند. همین كار موجب می‌شود میل به خوردن مواد غذایی پركالری و چاق‌كننده در كودك شما كاهش یافته و رژیم غذایی فرزندتان بدون آنكه آزاری ببیند، تصحیح شود.