اخلاص در روزه داری است

رمضان ماه خودسازی است در این ماه به فضل و عنایت خاص الهی, شیاطین به بند کشیده شده اند و فرصت خاصی برای خودسازی فراهم می آید

رمضان ماه خودسازی است. در این ماه به فضل و عنایت خاص الهی، شیاطین به بند کشیده شده اند و فرصت خاصی برای خودسازی فراهم می‌آید. دوره کوتاه سی روزه ماه رمضان و شرایط استثنائی آن موجب می‌شود تا بندگان میهمان خدا باشند و از سفره برکات همه‌جانبه خداوند بهره برند. مائده الهی چنان گسترده است که هر انسانی می‌تواند از آن سود برد. تنها زیانکاران هستند که از این سفره بهره ای نمی‌برند و بر سر سفره سی روزه الهی ماه رمضان حاضر نمی‌شوند.ماه رمضان ویژگی‌های بسیاری دارد که هر یک از آن‌ها خود به تنهایی می‌تواند ارزش این روزها و شب‌ها را نسبت به دیگر زمان‌های سال دو چندان بیفزاید؛ شب‌ها و روزهایی که به انسان قدرت می‌بخشد تا خود را بیابد و در مسیر کمالی خلافت الهی گام بردارد و تا دروازه‌های عبودیت مطلق پیش رود و مظهر ربوبیت الهی گردد.

اخلاص در روزه داری است

اخلاص یعنی این که انسان، کار را برای خدا و به عشق انجام وظیفه، انجام دهد. انسان برای هوای نفس، برای رسیدن به مال، به ثروت، به مقام، نام نیک، قضاوت تاریخ، برای انگیزه‌های نفسانی، برای اشباع صفت پلید حسد، طمع، حرص، زیاده طلبی و افزون‌طلبی، کار نکند! کار را برای خدا و محض انجام وظیفه بکند.اخلاص در جوهر روزه نهفته است؛ زیرا عبادتی است خاموش و همانند نماز و جهاد و حج و...، با هیچ حرکت بدنی و اعمال ظاهری همراه نیست و مادامی‌که شخص، خود اظهار روزه داری نکند، کسی از ظاهر او نمی‌تواند به روزه داری اش پی ببرد. بنابراین، روزه به طور طبیعی، شخص را به اخلاص و کار برای رضای خدا رهنمون می‌دارد. در حدیثی قدسی، از اخلاص به «سری از اسرار الهی» تعبیر شده است که خداوند آن را تنها در قلب کسانی که دوستشان دارد، به ودیعه می‌گذارد: «الاخلاصُ سرٌّ من اسراری استودعته قلب من اجببت من عبادی؛ اخلاص، سری از اسرار من است که آن را [تنها] در قلب کسی که دوستش دارم به ودیعه می‌گذارم».این نشانه گرانبهایی اخلاص و دشواری دستیابی به آن است. به تعبیر امام خمینی‌(ره) «خالص نمودن نیت از همه مراتب شرک و ریا و مراقبت بر آن، از امور بسیار مشکل و مهم است، بلکه بعضی از مراتب آن، جز برای بزرگان از اولیاء الله میسر و میسور نیست».ماه خدا بسوی ما آمد تا بر سر سفره میهمانی پروردگار یگانه بنشاند و از خوراک مخصوص متنعم کند اما خوردنی‌های این سفره غذای جسم نیست که تمام شدنی یا فاسد‌شدنی باشد بلکه غذایی تمام ناشدنی و با برکت برای روح دو جان ماست که بهترینش خلوص نیّت است که شرط قبولی همه عبادات همین صفت حمیده است و آن را خداوند در رمضان به‌ما عرضه می‌دارد تا بتوانیم با روزه داری بدست آوریم. البته برای رسیدن به این غذای روح مقدماتی را می‌باید در وجود خود بدست آوریم که همین مقدمات نیز خود صفات حمیده و غذای ناتمام روحانی ست.

ویژگی دیگر صبوری است

صبر که نسبت به ایمان همچون سر است برای بدن، در رمضان و روزه داریش بیشتر تبلور می‌یابد و امید و رجاء که محرّک همه اعمال و موفقیت‌ها در هر مسیری است و در نهایت انتظاری که روزه دار باید خود را با آن در این ضیافت مزیّن نماید و صفات حمیده دیگری که بدنبال آن روزی ما می‌شود.نکته دیگر در مورد اخلاص اینکه، بهترین راه عقلی برای رسیدن به اخلاص و ریشه کن کردن ریا تقویت توحید در دل خود می‌باشد. اگر برای ما روشن شود که هیچ کس به غیر از خدا منشا اثری نیست و بفهمیم که رزق، عطا، فقر، مرض، سلامتی، ذلت، عزت، زندگی، مردن و... همه در دست خداوند است و هرآنچه در جهان هست مقهور امر حاکم بی شریک می‌باشد، دیگر دل به دیگران نمی‌بندیم و خودنمایی در مقابل دیگران برایمان لذتی نخواهد داشت.ریشه ریا یا طمع در مال و منافع دیگر انسان‌هاست، یا محبت و دوست داشتن مدح و ستایش انسان‌ها یا خوش نداشتن و کراهت از مذمت و ملامت مردم است.

اگر ریاکار این سه مشکل را حل نماید، دیگر دلیلی برای خودنمایی در مقابل انسان‌ها وجود نخواهد داشت. انسان عاقل رغبت به کاری که برای او نفعی ندارد پیدا نمی‌کند و به امری که به حال وی ضرر رساند بی میل می‌باشد. ریا همان ضرر و نبود نفع است؛ زیرا دل بستن به تعریف یا دلگیر شدن از نکوهش مردم نفعی به حال انسان ندارد؛ بلکه ریا موجب بطلان عبادت و مضر می‌باشد. رضا و خشنودی آدمیان زودگذر و ناپایدار است و شخص ریاکار مضطرب، دل نگران، متزلزل و مشوش است. در مقابل، اخلاص و چشم نداشتن به مخلوقات، اطمینان و آرامش دل را افزون می‌کند. یکی از بهترین‌ ماه‌ها برای رسیدن به توحید افعالی و برای رسیدن به اخلاص ماه رمضان و روزه‌داری است.

حسین شوروزی