فاطمه زهرا س سرآمد خلقت

حضرت فاطمه زهرا س تنها فرزند از فرزندان پیامبر خاتم حضرت محمدبن عبدالله ص است که سلسله خاندان پیامبر ص و عترت و امام پاک و خلفای روی زمین از نسل اویند چرا که دیگر فرزندان خاتم الانبیاء ص در دوران کودکی و قبل از حضرت پیامبر بدرود حیات گفتند, و بخاطر از دست دادن فرزندان بود که دشمنان و کافران پیامبر س را «ابتر» می خواندند و می گفتند که بعد از مرگ نامی از ایشان باقی نمی ماند چون پسری ندارد

جابربن‌عبدالله انصاری از رسول‌الله (ص) نقل کرده است که خداوند متعال فرمودند: یا احمد لولاک لما خلقت الافلاک و لو لا علی لما خلقتک و لو لا فاطمة لما خلقتکما.

ای احمد(ص) اگر تو نبودی افلاک و جهان را خلق نمی‌کردم و اگر علی(ع) نبود تو را نمی‌آفریدم و اگر فاطمه (س) نبود تو و علی را خلق نمی‌کردم.

حضرت فاطمه زهرا (س) تنها فرزند از فرزندان پیامبر خاتم حضرت محمدبن‌عبدالله (ص) است که سلسله خاندان پیامبر(ص) و عترت و امام پاک و خلفای روی زمین از نسل اویند چرا که دیگر فرزندان خاتم الانبیاء (ص) در دوران کودکی و قبل از حضرت پیامبر بدرود حیات گفتند، و بخاطر از دست دادن فرزندان بود که دشمنان و کافران پیامبر (س) را «ابتر» می‌خواندند و می‌گفتند که بعد از مرگ نامی از ایشان باقی نمی‌ماند چون پسری ندارد.

اما با مشیت و خواست الهی دختری ماند و سوره مبارکه «کوثر» نازل شد که ای محمد (ص) نام تو جاویدان خواهد ماند. اگرچه فاطمه (س) از همان آغاز تولدش که چشم به جهان گشود، با انواع مصائب و تالّمات روحی روبرو بود و سختیها و رنجها را تحمل کرد ولی عمده‌ترین ستمها و فشارهایی که بر او وارد گردید، مربوط به ایام کوتاه مدتی است که پس از ارتحال رسول خدا انجام گرفت. با اینکه پیامبر (ص) شخصاً این ظلمها را ندید، ولی او به وسیله علم غیبی که داشت از آینده زهرا پرده برمی‌داشت و ستمهای آتی را می‌گفت.

● معرفی:

▪ نام: فاطمه نام پدر: محمد (ص) نام مادر: ام المومنین خدیجه کبری که از نجیب‌ترین زنان عصر خود بود تاریخ ولادت: ۲۰ جمادی‌الثانی تاریخ شهادت: سوم جمادی‌الثانی محل شهادت مدینه منوره محل دفن: مدینه منوره ولی قبر آن حضرت معلوم نیست و بر همه مخفی است تا زمان ظهور حضرت صاحب‌الامر (عج)

▪ ولادت آن حضرت:

در مورد سال ولادت آن حضرت مورخان و محدثان اختلاف دارند و با توجه اینکه مورخان اهل سنت تولد حضرت فاطمه (س) را پنج سال پیش از بعثت نوشته‌اند اما علمای بزرگ شیعه معتقدند که در سال پنجم بعثت فاطمه (س) متولد شده است.

هنگام ولادتش زنان مکه ، مادر بزرگوارش خدیجه کبری علیها السلام را تنها گذاشتند، در اوج غربت و تنهایی خدیجه ،چهار بانوی بهشتی به یاریش آمد به او گفتند «غمگین مباش ، ما از جانب پروردگارت نزد تو آمده ایم » . آنان ساره همسر ابراهیم ، آسیه همسر فرعون ، مریم مادر عیسی ، و کلثوم خواهر موسی بودند.

▪ لقب‌های آن حضرت:

لقب‌های زیادی برای آن حضرت ذکر شده است که مشهورترین آنها عبارتند از: انسیه، حوراء ، ساجده، کوثر، مطهره، محدثه، مبارکه، مرضیه، عذراء ، راضیه، طاهره، بتول و معروفترین لقب ایشان زهرا است که حتی با نام آن حضرت «فاطمه زهرا» می‌آید. هر یک از این نامها بخاطر خصوصیت خاصی است که در فاطمه (س) بوده و هر یک حاوی مفاهیم اخلاقی و تربیتی است که اشاره به ابعاد وجودی و ملکوتی ایشان دارد. او چهره درخشان زن مسلمان، فروغ تابان معرفت و نمونه روشن پرهیزگاری و خداپرستی است و این درخشندگی به ساعتی مخصوص و روزی معین اختصاص ندارد و برای همیشه چون گوهری تابناک بر تارک تربیت اسلامی می‌درخشد.

▪ کنیه‌های آن حضرت:

گرچه برای آن حضرت کنیه های زیادی وارد شده اما معروفترین آنها: ام‌الحسن، ام ‌الحسین، ام‌الحسنین، ام‌الائمه و ام ابیها می‌باشد. یکی از کنیه‌هایی که پیغمبر (ص) مکرر حضرت فاطمه (س) را خطاب می‌کردند «ام ابیها» است که نشان علاقه و محبت پیامبر (ص) به ایشان و مقام والای آن حضرت دارد که باید برای پدرش هم دختر و هم مادر باشد. و شاید بدان جهت بود که پیامبر خدا (ص) می‌دانست تقدیر الهی ذریه‌ی او را تنها از دامان پاک حضرت زهرا (س) به جهان خواهد آورد و دست او را می‌بوسید و هر بار که از سفر باز می‌گشت ابتدا به دیدن ایشان می‌رفتند. و فرزندان آن حضرت نیز: حضرت امام حسن مجتبی (ع)، حضرت امام حسین (ع)، حضرت زینب کبری (س)، حضرت ام‌کلثوم (س) و حضرت محسن (ع) می‌باشند.

● فاطمه از دیدگاه قرآن:

پروردگار عالم در مورد اهل (ع) با استناد به آیه تطهیر:انّما یریدالله لیذهب عنکم الرجس اهل‌البیت و یطهّرکم تطیراً ( احزاب / ۳۳) به پاکی و مصونیت کامل آنان از هر عیب و نقص گواهی می‌دهد. و اهل بیت پنج تن آل عبا می‌باشند، که یکی از آنان، فاطمه زهرا (س) است. بنابراین آن حضرت به گواهی خداوند متعال در این آیه شریفه، دارای عصمت و مصونیت از کلیه لغزشها بوده و صاحب کمالاتی است که شایستگی محوری آل عبا را داشته است. (افراد آل عبا در حدیث کساء با محوری فاطمه معرفی شده‌اند با عنوان: پدر فاطمه، شوهر فاطمه، فرزندان فاطمه و ...)

همچنین آیه مباهله : فقل تعالوا ندع ابنائنا و ابنائکم و نسائنا و نسائکم و انفسنا و انفسکم ... (آل عمران / ۶۱) که رسول خدا را به مناظره و نفرین نصارای نجران مامور ساخت و طبق آن، پیامبر عالیقدر مامور شد با عده‌ای از خاندان نزدیکش این وظیفه سنگین را انجام دهد به گواهی دهها تاریخ معتبر و حدیث موثق، حضرت زهرا جزو این گروه بوده است.

همچنین در آیه مودت: قل لااسئلکم علیه اجراً‌ الاّالمودّدة فی‌القربی (شوری / ۲۳) که مطابق حکم آن حبّ اهل بیت (ع) واجب و لازم است فاطمه زهرا (س) عضو شاخص آن به حساب می‌آید. چنانچه هنگام نزول آیه فوق‌الذکر یاران رسول خدا از وی سئوال کردند: ای پیامبر عالیقدر! اینان چه کسانیند که خداوند مودّت و محبت آنان را بر ما واجب ساخته است؟ فرمودند: علی و فاطمه و دو فرزند آنان و این جمله را سه بار به عنوان تاکید تکرار کردند.

با این آیات نتیجه می‌گیریم که فاطمه زهرا (س) از نظر قرآن دارای عظمت و شرافت است و انسانی معصوم و بی‌لغزش بوده است و دارای جایگاه خاص در پیشگاه خداوند می‌باشد.

● زندگی در خانه شوهر:

زندگی در خانه شوهر نمونه است. چون سراسر زندگی او نمونه است. چون خود او نمونه است. چون شوی او، پدر او و فرزندان او نمونه‌اند. فاطمه (س) از خانه پدر به خانه شوهر رفت و این تغییر مکانی بود که از بیت نبوت به منزل امامت و خلافت صورت گرفت. صدیقه طاهره در فضایی زندگی می‌کرد که آن را قداست و عظمت زهد و سادگی در برگرفته بود و همسر مهربان و وفادارش حضرت علی (ع) در امور دین و دنیا یار و یاور بود.

آن دو بزرگوار قدر و منزلت یکدیگر را خوب می‌دانستند. حضرت زهرا (س) همیشه شوهرش را تحسین و تشویق می‌کرد و فداکاری و شجاعت‌هایش را می‌ستود. حضرت امیر (ع) می‌فرماید: وقتی به خانه می‌آمدم و به حضرت زهرا (س) نگاه می‌کردم تمام غم‌هایم برطرف می‌شد. حضرت زهرا (س) در خانه امیرالمومنین (ع) هرگز دروغ نگفت و خیانت نکرد و حضرت امیر (ع) فرمود: کاری نکردم که فاطمه خشمگین شود و فاطمه هم هیچگاه مرا به خشم نیاورد.

● شهادت زهرا (س):

در مورد تاریخ شهادت آن حضرت اختلاف زیادی وجود دارد و اقوال متعددی را نقل کردند که هفتاد و دو روز، صد روز، شصت روز و یا شش ماه بعد از رحلت پیامبر (ص) را مطرح کردند. اما قول مشهور این است که هفتاد و پنج روز بعد از رحلت پدر بزرگوارش به شهادت رسیده و همچنین از امام صادق (ع) روایت است که حضرت فاطمه بعد از پدر بزرگوار خود ۷۵ روز در دنیا ماند و از دوری پدر خود بسیار محزون بود جبرئیل نزد او آمد و او را تسلی دارد و خاطر او را خوش می‌کرد و از حال پدرش و جایگاه او و آنچه بعد از او در فرزندانش روی خواهد داد خبر می‌داد. بنابر وصیت آن حضرت (س) امیرالمومنین (ع) ایشان را شبانه غسل داد و کفن کرد و بخاک سپرد و آثار قبر او را از میان برد زیرا راضی نبود که دشمنانش در تشییع و تدفین آن حضرت شرکت کنند.

لمّا قضت فاطِم الزهرا غسّلها *************عن امرها بعلِها الهادی و سبطاها

و قام حتّی اتی بطن البقیع بها*************لیلاً فصلّی علیها ثمّ واراه

و لمْ یصلِّ علیه ا منهم احدٌ*************حاشا لها من صلاةِالقومِ حاشاها

«چون فاطمه از رنج این جهان آسود به وصیت او شوی او و دو فرزندش او را شستند و در دل شب هنگامی که دیده‌های همه در خواب بود او را به بقیع برد پس بر او نماز خواند و قبر او را از مردم پوشاند و هیچکس از آنان در این نماز شرکت نداشتند چه او را به نماز آنان نیازی نبود.»

اللهمّ صلّ علی فاطمة و ابیها و بعلِها و بنیها والسّرِِِِِ المستودع فیها بعددِ ما احاط بهِ عِلْمک.

محمد رضا باقری

منابع:

زندگانی فاطمه زهرا ، دکتر سیدجعفر شهیدی

تحلیل سیره فاطمه زهرا ، علی اکبر بابازاده

پرتویی از زندگانی حضرت زهرا ، سیدجعفرمیرعظیمی

تاریخ چهارده معصوم ، محمد جواد مولوی نیا

چهره‌های درخشان چهارده معصوم ، سیدعبدالله حسینی

چهارده معصوم ، حسین عمادزاده