دوشنبه, ۶ اسفند, ۱۴۰۳ / 24 February, 2025
احکام تقلید
عقیده مسلمان به اصول دین باید از روی دلیل باشد،ولی در احكام‌غیر ضروری دین باید یا مجتهد باشد كه بتواند احكام‌را از روی دلیل به دست آورد،یا از مجتهد تقلید كند، یعنی به‌دستور او رفتار نماید، یا از راه احتیاط طوری به‌وظ‌یفه خود عمل‌نماید كه یقین كند تكلیف خود را انجام داده است، مثلا اگر عده‌ای‌از مجتهدین عملی را حرام می‌دانند و عده دیگر می‌گویند حرام‌نیست، آن عمل را انجام‌ندهد، و اگر عملی را بعضی واجب و بعضی‌مستحب می‌دانند آن را بجا آورد. پس‌كسانی كه مجتهد نیستندو نمی‌توانند به احتیاط عمل كنند واجب است از مجتهدتقلیدنمایند.تقلید در احكام عمل كردن به دستور مجتهد است. و ازمجتهدی باید تقلید كرد كه مرد و بالغ و عاقل و شیعه دوازده‌امامی و حلال زاده و زنده وعادل باشد. و نیز بنابر احتیاط واجب باید از مجتهدی تقلید كرد كه حریص به‌دنیا نباشد و از مجتهدین دیگر اعلم باشد، یعنی در فهمیدن حكم خدا از تمام‌مجتهدین زمان خود استادتر باشد. مجتهد و اعلم را از سه راه می‌توان شناخت:
۱) اول: آنكه خود انسان یقین كند، مثل آنكه از اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را بشناسد.
۲) دوم: آنكه دونفر عالم عادل كه می‌توانند مجته و اعلم را تشخیص دهند مجتهد بودن یا اعلم بودن‌كسی را تصدیق كنند، به شرط آنكه دو نفر عالم عادل دیگر با گفته آنان مخالفت‌ننمایند.
۳) سوم: آنكه عده‌ای از اهل علم كه می‌توانند مجتهد و اعلم را تشخیص‌دهند و از گفته آنان اطمینان پیدا می‌شود، مجتهد بودن و یا اعلم بودن كسی را تصدیق‌كنند.
اگر شناختن اعلم مشكل باشد به احتیاط واجب باید ا كسی تقلید كندكه گمان به اعلم بودن او دارد، بلكه اگر احتمال‌ضعیفی هم بدهد كه كسی اعلم است‌و بداند دیگری از او اعلم نیست‌به احتیاط واجب باید از او تقلید نماید. و اگرچند نفر در نظراو اعلم از دیگران و با یكدیگر مساوی باشند باید از یكی ازآنان تقلید نماید.
● به دست آوردن فتوی یعنی دستور مجتهد چهار راه دارد:
۱ ) اول: شنیدن از خودمجتهد.
۲) دوم: شنیدن از دو نفر عادل كه فتوای مجتهد را نقل كنند.
۳) سوم: شنیدن‌از كسی كه مورد اطمینان وراستگوست.
۴) چهارم: دیدن در رساله مجتهد در صورتی كه‌انسان به درستی آن رساله اطمینان داشته باشد.
تا انسان یقین نكند كه فتوای مجتهد عوض شده است، می‌تواند به آنچه دررساله نوشته شده عمل نماید و اگر احتمال دهد كه فتوای او عوض شده، جستجو لازم‌نیست. اگر مجتهد اعلم در مسأله‌ای فتوی دهد، مقلد آن مجتهد یعنی كسی كه از اوتقلید می‌كند نمی‌تواند در آن مسأله به فتوای مجتهد دیگر عمل كند، ولی اگر فتوی‌ندهد و بفرماید احتیاط آن است كه فلان طور عمل شود مثلا بفرماید احتیاط آن‌است كه در ركعت سوم وچهارم نماز، سه مرتبه تسبیحات اربعه یعنی "سبحان الله والحمد لله و لا اله الا الله و الله اكبر" بگویند، مقلد باید یا به این احتیاط كه‌احتیاط واجبش می‌گویند عمل كند و سه مرتبه بگوید یا بنابر احتیاط واجب به‌فتوای مجتهدی كه علم او از مجتهد اعلم كمتر و از مجتهدهای دیگر بیشتر است،عمل نماید، پس اگر او یك مرتبه گفتن را كافی بداند، می‌تواند یك مرتبه بگوید. وهمچنین است اگر مجتهد اعلم بفرماید مساله محل تأمل یا محل اشكال است. اگر مجتهد اعلم بعد از آن كه در مسأله فتوا داده احتیاط كند، مثلابفرماید ظ‌رف نجس را كه یك مرتبه در آب كر بشویند پاك می‌شود، اگر چه احتیاطآن است كه سه مرتبه بشویند، مقلد او نمی‌تواند در آن مسأله به فتوای مجتهددیگر رفتار كند، بلكه باید یا به فتوا عمل كند، یا به احتیاط بعد از فتوا كه آن‌را احتیاط مستحب می‌گویند عمل نماید، مگر آن كه فتوای آن متهد نزدیكتر به‌احتیاط باشد. تقلید میت ابتداءا جایز نیست، ولی بقای بر تقلید میت اشكال ندارد. و باید بقای بر تقلید میت به فتوای مجتهد زنده باشد و كسی كه در بعضی‌از مسایل به فتوای مجتهدی عمل كرده، بعد از مردن آن مجتهد می‌تواند در همه مسایل‌از او تقلید كند. اگر در مسأله‌ای به فتوای مجتهدی عمل كند و بعد از مردن او در همان‌مسأله به فتوای مجتهد زنده رفتار نماید، دوباره نمی‌تواند آن را مطابق فتوای‌مجتهدی كه از دنیا رفته است انجام
دهد، ولی اگر مجتهد زنده در مسأله‌ای‌فتوی ندهد و احتیاط نماید و مقلد مدتی به آن احتیاط عمل كند، دوباره می‌تواند به‌فتوای مجتهدی كه از دنیا رفته عمل نماید، مثلا اگر مجتهدی گفتن یك مرتبه "سبحان‌الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اكبر" را در ركعت سوم و چهارم نماز،كافی بداند و مقلد مدتی به این دستور عمل نماید و یك مرتبه بگوید، چنانچه آن‌مجتهد ادنیا برود و مجتهد زنده احتیاط واجب را در سه مرتبه گفتن‌بداند و مقلدمدتی به این احتیاط عمل كند و سه مرتبه بگوید،دوباره می‌تواند به فتوای مجتهدی‌كه از دنیا رفته برگردد و یك‌مرتبه بگوید.
مسائلی را كه انسان غالبا به آنها احتیاج دارد واجب است،یاد بگیرد.
اگر برای انسان مسأله‌ای پیش آید كه حكم آن را نمی‌داند،می‌تواند صبركند تا فتوای مجتهد اعلم را به دست آورد یا اگراحتیاط ممكن است به احتیاط عمل‌نماید، بلكه اگر احتیاط ممكن‌نباشد چنانچه از انجام عمل، محذوری لازم نیاید،می‌تواند عمل رابه جا آورد. پس اگر معلوم شد كه مخالف واقع یا گفتار مجتهدبوده‌دوباره باید انجام دهد.اگر كسی فتوای مجتهدی را به دیگری بگوید، چنانچه فتوای آن‌مجتهد عوض شود،لازم نیست به او خبر دهد كه فتوی عوض شده، ولی‌اگر بعد از گفتن فتوی بفهمداشتباه كرده، در صورتی كه ممكن‌باشد، باید اشتباه را برطرف كند.اگر مكلف مدتی اعمال خود را بدون تقلید انجام دهد درصورتی اعمال‌او صحیح است كه بفهمد به وظ‌یفه واقعی خودرفتار كرده است یا عمل او بافتوای مجتهدی كه وظ‌یفه‌اش‌تقلید از او بوده یا با فتوای مجتهدی كه فعلا بایداز او تقلیدكند، مطابق باشد.
ایران مسعود پزشکیان دولت چهاردهم پزشکیان مجلس شورای اسلامی محمدرضا عارف دولت مجلس کابینه دولت چهاردهم اسماعیل هنیه کابینه پزشکیان محمدجواد ظریف
پیاده روی اربعین تهران عراق پلیس تصادف هواشناسی شهرداری تهران سرقت بازنشستگان قتل آموزش و پرورش دستگیری
ایران خودرو خودرو وام قیمت طلا قیمت دلار قیمت خودرو بانک مرکزی برق بازار خودرو بورس بازار سرمایه قیمت سکه
میراث فرهنگی میدان آزادی سینما رهبر انقلاب بیتا فرهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سینمای ایران تلویزیون کتاب تئاتر موسیقی
وزارت علوم تحقیقات و فناوری آزمون
رژیم صهیونیستی غزه روسیه حماس آمریکا فلسطین جنگ غزه اوکراین حزب الله لبنان دونالد ترامپ طوفان الاقصی ترکیه
پرسپولیس فوتبال ذوب آهن لیگ برتر استقلال لیگ برتر ایران المپیک المپیک 2024 پاریس رئال مادرید لیگ برتر فوتبال ایران مهدی تاج باشگاه پرسپولیس
هوش مصنوعی فناوری سامسونگ ایلان ماسک گوگل تلگرام گوشی ستار هاشمی مریخ روزنامه
فشار خون آلزایمر رژیم غذایی مغز دیابت چاقی افسردگی سلامت پوست