خطر عینک دودی غیراستاندارد برای بچه ها

متاسفانه این روزها هدف بسیاری از والدین از خرید عینک آفتابی برای فرزند خود, محافظت چشم یا پوست اطراف چشم او در برابر اشعه مضر نور آفتاب نیست بلکه عینک را به عنوان وسیله ای تزئینی برای بهتر شدن تیپ و ظاهر فرزندشان تهیه می کنند

متاسفانه این روزها هدف بسیاری از والدین از خرید عینک آفتابی برای فرزند خود، محافظت چشم یا پوست اطراف چشم او در برابر اشعه مضر نور آفتاب نیست؛ بلکه عینک را به عنوان وسیله‌ای تزئینی برای بهتر شدن تیپ و ظاهر فرزندشان تهیه می‌کنند...

معمولا این والدین، همان‌هایی هستند که بدون توجه به استاندارهای لازم، هر نوع عینک دودی نامناسب و بی‌کیفیتی را از کنار خیابان و از دستفروش می‌خرند و نمی‌دانند با این کار، سلامت چشمان فرزندشان را به خطر می‌اندازند.

این گروه از والدین باید توجه کنند عینک‌های آفتابی غیراستاندارد و نامناسب، نه تنها اشعه‌های مضر نور آفتاب را به خوبی جذب نمی‌کنند، بلکه می‌توانند باعث گشاد شدن مردمک چشم در برابر تابش نور آفتاب هم بشوند. چنین اتفاقی به دلیل تیره بودن شیشه این عینک‌های غیراستاندارد رخ می‌دهد. زمانی که شیشه‌های تیره عینک‌های غیراستاندارد،‌ مردمک چشم را در اثر تابش نور آفتاب، گشاد کنند و به دلیل غیراستاندارد بودنشان، اشعه‌های UV را هم جذب نکنند، می‌توانند باعث نفوذ حجم بالایی از اشعه مضر نور خورشید به داخل چشم شوند و مشکلات چشمی مختلفی را در کوتاه‌مدت یا درازمدت برای بچه‌ها ایجاد کنند. تمام این هشدارها و توصیه‌ها در مورد عینک‌های دودی غیراستاندارد، در مورد عینک مخصوص بزرگسالان هم صدق می‌کند. از طرف دیگر، شیشه‌ها‌ یا طلق‌های برخی عینک‌ دودی‌های غیراستاندارد، باعث به‌هم‌ریختگی تصویر محیط در دید فرد می‌شوند؛ یعنی کیفیت تصویر را در چشم انسان خراب می‌کنند و به این ترتیب زمینه ایجاد سردرد و تشدید میگرن را فراهم می‌آورند. پایین آمدن کیفیت تصویر در چشم می‌تواند برای بچه‌ها نسبت به ما بزرگ‌ترها، آزاردهنده‌تر هم باشد. این روزها بسیاری از والدین به بهانه اذیت نشدن چشم فرزندان خود در برابر تابش نور آفتاب، عینک‌های آفتابی متنوع و با جنس‌های مختلفی برای آنها می‌خرند در حالی که واقعا نمی‌دانند اصلا استفاده از عینک آفتابی برای بچه‌ها ضروری است یا نه؟ در ادامه این مطلب با طرح پرسش و پاسخ‌هایی، آگاهی والدین را در مورد استفاده از عینک آفتابی برای بچه‌ها افزایش می‌دهیم.

● مردمک چشم بچه‌ها تنگ‌تر از بزرگسالان است

به‌طورکلی استفاده از عینک آفتابی برای افراد عادی که رفت‌وآمدهای معمولی در سطح شهر دارند، هیچ ضرورتی ندارد. این موضوع در مورد بچه‌ها بیشتر صدق می‌کند. یعنی بچه‌ها اصلا نیازی به استفاده از عینک دودی ندارند. مردمک چشم بچه‌ها تنگ است (تنگ‌تر از مردمک چشم ما بزرگ‌ترها) و به همین دلیل نور زیادی در اثر تابش آفتاب، به داخل چشم آنها نفوذ نمی‌کند. یعنی گشادتر شدن مردمک چشم، ممکن است در سنین بالاتر اتفاق بیفتد و فرد در مواردی، به محافظت در برابر نور شدید آفتاب نیاز پیدا کند. از طرف دیگر، چشم بچه‌ها به‌گونه‌ای است که معمولا در بیشتر موارد در حالت نیمه‌بسته قرار دارد. این امر هم می‌تواند از چشم آنها در برابر نور شدید آفتاب محافظت کند. با توجه به این موارد، می‌بیند اصلا نیازی به استفاده از عینک دودی برای بچه‌ها نیست و نباید با تحمیل وسیله‌های اضافی مانند عینک، فرزندمان، را آزار دهیم. شاید بتوان ضرورت استفاده از عینک دودی را فقط برای افرادی که در برابر نور شدید آفتاب کار می‌کنند (مانند افرادی که در مناطق جنوبی کشور کار می‌کنند و به حرفه کشتیرانی مشغول‌اند، کنار دریا هستند یا افرادی که در مناطق گرم و پرآفتاب، کشاورزی می‌کنند) مطرح کرد و گفت افراد دیگر، می‌توانند در صورت تمایل عینک آفتابی بزنند.

● مزایای استفاده از عینک آفتابی

شاید بتوان یکی از مزایای عینک‌های آفتابی را به‌خصوص آنهایی که بزرگ‌تر هستند، محافظت از پوست اطراف چشم در برابر اشعه‌های مضر آفتاب دانست. یعنی اگر قرار است عینک دودی استانداردی برای خودتان یا فرزندتان بخرید، بهتر است شیشه آن بزرگ باشد تا حداقل بتواند از تابش اشعه ماورای‌بنفش نور آفتاب به پوست نازک و حساس اطراف چشم شما یا او پیشگیری کند و چروکیدگی پوست لطیف این ناحیه را تا حد ممکن به تاخیر بیندازد.

● عدد UV عینک دودی

معمولا عینک‌های آفتابی که دارای UV با طول موج ۴۰۰ هستند، ‌می‌توانند بهتر از سایر عینک‌های دودی اشعه مضر نور آفتاب را جذب کنند. از آنجا که همین اشعه‌های مضر باعث آسیب دیدن پوست لطیف اطراف چشم می‌شوند، توصیه می‌شود عینک استانداردی بخرید، آن را از مکان معتبری تهیه کنید و حتما از فروشنده بخواهید تا میزان UV آن را به شما بگوید.

دکتر مسیح هاشمی

فوق تخصص شبکیه و لیزر، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران