پیشگیری از سرطان دهان

دهان در برخی از نوشته‌ها، آینه سلامت بدن معرفی می‌شود. این سخن اغراق نیست، چراکه هم ناراحتی‌های عمومی بدن می‌توانند در ناحیه دهان دارای تظاهراتی باشند و هم ناراحتی‌های بافت‌های …

دهان در برخی از نوشته‌ها، آینه سلامت بدن معرفی می‌شود. این سخن اغراق نیست، چراکه هم ناراحتی‌های عمومی بدن می‌توانند در ناحیه دهان دارای تظاهراتی باشند و هم ناراحتی‌های بافت‌های دهانی می‌توانند در سلامتی و عملکرد سایر اعضای بدن تاثیرگذار باشند. ضایعاتی که در محیط دهان دیده می‌شوند، همگی یکسان نبوده و نیاز‌های درمانی و پیشگیری آنها نیز متفاوت است.

عمده ضایعاتی که در ناحیه دهان بروز پیدا می‌کنند به واسطه میکروب‌ها، بیماری‌های سیستم ایمنی بدن، تحریکات ناشی از اجسام خارجی، تظاهرات دهانی بیماری‌های سیستمیک و ضایعات سرطانی و پیش سرطانی ایجاد می‌شوند.

خبر خوبی که در این زمینه وجود دارد، آن است که خوشبختانه اغلب ضایعات بافت‌های دهان در گروه ضایعات غیرسرطانی هستند، ولی با تغییرات زندگی و عادات مرتبط با نحوه زندگی، متاسفانه تعداد افرادی که برای آنها در ناحیه دهان ضایعات سرطانی تشخیص داده می‌شود در جوامع مدرن امروزی رو به افزایش است. بنابراین آگاهی دادن و تشویق افراد برای پیدا کردن روش‌های پیشگیری از ایجاد چنین ضایعاتی اهمیت زیادی دارد.

در مرحله اول نخستین دشمن شما سیگار کشیدن است. اگر واقعا مایل هستید که به طور قابل توجهی از امکان ابتلا به سرطان دهان دور شوید، باید از این عادت بد دوری کنید. این نکته برای افرادی که دارای سابقه فامیلی مرتبط با موضوع هستند، اهمیت چند برابری دارد. براساس مطالعات متعدد، سیگار مهم‌ترین عامل خطر برای ایجاد ضایعات سرطانی و پیش سرطانی در ناحیه لب و دهان است. اگر میزان اطلاع‌رسانی در جامعه افزایش یابد، می‌توان امیدوار بود که حداقل تعداد کمتری از افراد جوان یا نوجوان برای شروع این عادت بد تحریک شوند. مساله شناخته شده بعدی رژیم غذایی متعادل است.

اگر رژیم غذایی پرویتامین، مواد مغذی و سایر اجزای غذایی باارزش استفاده شود، تمام سلول‌های مفید بدن از آن بهره‌مند می‌شوند. غذای خوب خوردن علاوه بر این‌که به سلامتی فیزیکی کمک می‌کند، می‌تواند باعث شادابی و نشاط هم بشود.

کم کردن میزان چربی باعث سلامت عروق شده و نتیجه آن رساندن غذای خوب و کافی به سلول‌ها و دفع مواد سمی از سلول‌ها به طور کامل و بهتر است. برای پیشگیری از سرطان‌های ناحیه دهان، مصرف ویتامین‌های آ، ب، آی و سلنیوم بسیار مهم است. به این منظور برای بررسی محتویات هر ماده غذایی، باید به ارزش غذایی آن دقت کنید.

برای دوری از تحریک بافت‌های دهان به دما، ترکیبات و نحوه مصرف مواد غذایی، باید توجه کافی داشت. خوردن غذاهای بسیار سرد یا نوشیدنی‌های بسیار داغ به طور مداوم و عادتی، اثرات مخربی بر سلول‌های مخاط دهان دارند. غذاهای پرادویه و بخصوص تند نیز می‌توانند در ایجاد ضایعات پیش سرطانی تاثیرگذار باشند.

عامل بعدی بهداشت دهان صحیح است که باعث متعادل کردن باکتری‌ها و قارچ‌های موجود در دهان می‌شود. این قارچ‌ها و باکتری‌ها همواره در محیط دهان حضور دارند، ولی کاهش یا افزایش آنها می‌تواند در بروز برخی از ضایعات تاثیرگذار باشد.

رعایت بهداشت دهان و دندان باعث متعادل شدن منبع غذایی آنها شده و تعداد آنها را در حد طبیعی نگه می‌دارد.

دکتر محمد‌امین نریمانی

متخصص ارتودنسی