بسکتبال در ایران

رشته ورزشی بسکتبال برای اولین بار در سال ۱۳۱۰ در ایران معرفی شد ولی چهار سال طول کشید تا در مکانی مشخص, فردی به تعلیم آن بپردازد فریدون شریف زاده در سال ۱۳۱۴ بسکتبال را به طور رسمی در کالج البرز تهران معرفی کرد و به معرفی تعلیم این ورزش پرداخت

رشته ورزشی بسکتبال برای اولین بار در سال ۱۳۱۰ در ایران معرفی شد ولی چهار سال طول کشید تا در مکانی مشخص، فردی به تعلیم آن بپردازد. فریدون شریف زاده در سال ۱۳۱۴ بسکتبال را به طور رسمی در کالج البرز تهران معرفی کرد و به معرفی تعلیم این ورزش پرداخت. شریف زاده تحصیلات عالیه خود را در ترکیه به پایان رسانده بود و در مسابقات باشگاهی آن کشور چند سال فعالیت کرده بود. پس از تشکیل تیم بسکتبال کالج البرز برخی از مربیان ورزش با آشنایی که با این رشته نوظهور پیدا کرده بودند به تعلیم آن در مدارس و دانشگاهها پرداختند.

در سال ۱۳۲۴ با گسترش بسکتبال، انجمن بسکتبال و والیبال ایران تأسیس شد و مسئولیت آن را کاظم رهبری برعهده گرفت. این روند تا سال ۱۳۳۲ همچنان ادامه داشت ولی به علت فراگیر شدن این رشته و همچنین موفقیت آن در بازیهای آسیایی ۱۹۵۱ دهلی نو، فدراسیون بسکتبال به صورت مستقل به ریاست ضیاءالدین شادمان تشکیل شد.

آهنگ گسترش بسکتبال در ایران نیز مانند سایر کشورهای جهان بسیار سریع بود، بطوریکه چند سال پس از شکل گیری این ورزش، تیم ملی ایران در بازیهای المپیک ۱۹۴۸ لندن شرکت نمود. اعضای تیم ایران در این بازیها عبارت بودند از: حسین جبارزادگان، حسین کاراندیش، فریدون اشتری، حسین سرودی، حسین صعودی پور، مهندس رفعت جاه، ابوالفضل صلبی، اصغر احساسی، فریدون اسفندیاری، ضیاءالدین شادمان، فریدون صادقی و فرهنگ مهتری. سرپرستی این تیم برعهده کاظم رهبری بود. تیم ایران با یک پیروزی و پنج شکست در میان ۲۳ تیم شرکت کننده به مقام پانزدهم رسید. البته این اولین و آخرین حضور المپیکی بسکتبال ایران بود.

در سال ۱۹۵۰ تیم ملی بسکتبال ایران برای شرکت در یک تورنمنت بین المللی به ترکیه رفت و توانست در این رقابت ها که با حضور فرانسه،‌ یوگسلاوی، ایتالیا، مصر، اتریش و ترکیه برگزار می شد، با پیروزی بر ایتالیا، اتریش و مصر در جای سوم قرار گیرد. هرچند بسکتبال جای خود را به عنوان یک ورزش گروهی که همانند فوتبال برای بازی احتیاج به وسایل چندانی نداشت، باز کرده بود ولی کسب مدال برنز بازیهای آسیایی ۱۹۵۱ دهلی نو بود که باعث گسترش فراوان آن به خصوص در مدارس و دانشگاهها شد.

تیم ملی ایران در سال ۱۹۶۲ در تورنمنت چهار جانبه ای که بصورت رسمی بین تیم های ایران، ترکیه، پاکستان و هندوستان در لاهور پاکستان برگزار شد با موفقیت به مقام نخست رسید. در دومین حضور بسکتبال ایران در بازیهای آسیایی که در سال ۱۹۶۶ اتفاق افتاد تیم ایران نتوانست موفقیت ۱۹۵۱ را تکرار کند و به مقام هفتم رسید.

اولین حضور ایران در جام ملتهای آسیا، به سال ۱۹۷۳ بود که تیم ایران پنجم شد. از آن زمان تاکنون تیم ایران در یازده دوره این رقابت ها که هر دو سال یکبار برگزار می شود و تاکنون بیست و سه دوره خود را پشت سر گذاشته است، حضور یافته که حاصل آن یک عنوان چهارمی در سال ۱۹۹۳ و پنج عنوان پنجمی بوده است.

دوران باشکوه بسکتبال ایران یک بار دیگر از سال ۱۳۸۱ آغاز شد و بسکتبال ایران از آن سال تا امروز به موفقیت های بی سابقه ای دست یافت. عنوان قهرمانی امیدهای آسیا، یک قهرمانی و یک نایب قهرمانی جوانان آسیا و قهرمانی مردان غرب آسیا مهمترین افتخارات این دوران بوده است.