کک و مک؛ از پیشگیری تا درمان

اسم کک و مک که می‌آید، چهره یک پسربچه یا دختربچه با موهای قرمز و صورتی پر از لکه‌های قرمز در ذهن خیلی‌ها نقش می‌بندد، کسانی که صورت‌شان کک و مک دارد باید بیشتر مراقب خودشان باشند …

اسم کک و مک که می‌آید، چهره یک پسربچه یا دختربچه با موهای قرمز و صورتی پر از لکه‌های قرمز در ذهن خیلی‌ها نقش می‌بندد، کسانی که صورت‌شان کک و مک دارد باید بیشتر مراقب خودشان باشند چون تابش نور خورشید ممکن است این لکه‌ها را روی صورت‌شان زیاد کند بنابراین ممکن است اگر یک روز در زیر نورخورشید قرار بگیرند، به جای اینکه برنزه شوند، سر و کله کک و مک‌های بیشتری روی سر و صورت‌شان پیدا شود. جالب است بدانید که محققان معتقدند در برخی از گیاهان مانند تمشک، گریپ‌فروت، چای سبز، اکالیپتوس و گردو ترکیبات پلی‌فنول طبیعی وجود دارد که موجب از بین رفتن کک و مک‌های پوستی ناشی از نور آفتاب می‌شود...

نبرد گیاهان و کک و مک

دکتر عنایت‌الله سلیمی، داروساز می‌‌گوید: «این گیاهان حاوی ترکیبات هیدروکینون هستند. این ترکیبات می‌توانند از تشکیل ملانین جلوگیری کنند و به‌طور معمول سه تا چهار هفته پس از مصرف آثار مطلوب خود را نشان می‌دهند.» وی می‌افزاید: «این نوع ترکیبات شامل مواد روشن‌کننده پوستی آریوتین هستند که اغلب در برگ گیاهانی مانند گلابی یافت می‌شود. گاهی این ترکیبات شامل ویتامین C و مشتقات ویتامین C هستند که به مهار تولید ملاتونین و روشن شدن پوست منجر می‌شوند.» این داروساز با اشاره به اینکه این ترکیبات روی لکه‌های پوستی ناشی از اشعه UVB (اشعه ماورای بنفش نوع B) بیشتر اثر دارند، می‌گوید: «در کنار این ترکیبات ممکن است از ترکیبات گیاهی (ضدلک یا روشن‌کننده) چه به صورت ترکیبی و چه به صورت مجزا استفاده شود.»

این لکه‌‌های پوستی

اگر کک و مک می‌زنید حتما می‌دانید که این لکه‌ها بسیار کوچک و در حدود یک تا سه میلی‌متر هستند. شکل‌شان هم بیشتر گرد یا بیضی است. رنگ کک‌ و مک‌ها اغلب قهوه‌ای روشن یا تیره است. کک و مک‌ها در مناطقی از پوست شما دیده می‌شوند که بیشتر در برابر نور خورشید قرار می‌گیرند بنابراین باید منتظر رویت آنها در صورت، پشت دست‌ها، ساعد، گردن و سینه باشید. کک و مک‌ها بیشتر در سنین نوجوانی و کودکی سر و کله‌شان روی پوست دیده می‌شود، به خصوص اگر پوست سفید و موهای قرمزی داشته باشید. فصل بهار و به ویژه تابستان فصل کک و مک است در این دو فصل، کک و مک‌ها روی پوست پیدا می‌شوند و یا اگر کک و مک دارید، پررنگ‌تر می‌شوند ولی در ماه‌های فصل زمستان یا از بین می‌روند و یا رنگ آنها روشن‌تر می‌شود. علتش هم این است که سلول‌های رنگدانه‌ساز پوست وقتی در مقابل نور خورشید قرار گیرند، رنگدانه بیشتری می‌سازند و این لکه‌ها را پررنگ‌تر می‌کنند و یا اگر کک و مک نداشته باشید، پوست‌تان پس از مدتی در برابر نور خورشید قرار گرفتن، لکه‌های قهوه‌ای کوچکی پیدا خواهد کرد.

ارثی که به شما می‌رسد

می‌گویند اگر یکی از دوقلوهای هم‌سان، پوستش دارای کک و مک باشد،‌ دیگری هم این لکه‌ها را روی پوستش خواهد داشت. در حقیقت دوقلوهای هم‌سان از لحاظ تعداد این لکه‌ها شباهت کاملی با یکدیگر دارند. بنابراین کک و مک زدن جنبه ارثی هم دارد ولی شرایط محیطی یعنی تابش نورخورشید هم در بروز آن بی‌تاثیر نیست. پرتوهای نور خورشید تولید ملانین را در پوست تحریک کرده و به این روش پوست خود را با آب و هوای گرم تطبیق می‌دهد.

بنابراین اگر شما به صورت ژنتیکی، استعداد کک و مک زدن را داشته باشید و مراقب خودتان نیز نباشید و در اثر قرار گرفتن در برابر نور خورشید بدون پوشش‌های مناسب باید منتظر بروز کک و مک‌ها روی پوست‌تان باشید به همین سادگی.

پیشگیری از کک‌و مک

اگر شما هم کک و مک می‌زنید، به شما راه‌هایی را یاد خواهیم داد که از زیاد شدن این لکه‌ها در اثر تابش خورشید روی پوست‌تان جلوگیری کنید.

چتر و کلاه:

در مقابل نور خورشید از پوشش‌های مناسب مانند کلاه لبه‌دار، لباس‌های آستین‌بلند و چتر استفاده کنید.

کرم ضدآفتاب:

پیش از خارج شدن از منزل، حتما روی پوست صورت، بدن و دست‌هایتان را با کرم ضدآفتاب با spf دست‌‌کم ۳۰ بپوشانید. به طور کلی کمتر قرار گرفتن در نور خورشید، از تشدید آنها پیشگیری می‌کند.

کرم رنگ‌بر، پیلینگ و لیزر:

کک و مک‌ها اغلب نیازی به درمان ندارند ولی اگر خیلی اصرار دارید که از شرشان خلاص شوید می‌توانید با راهنمایی متخصص پوست از کرم رنگ‌بر، پیلینگ و لیزر استفاده کنید.

دکتر شکیلا نیکنام