همیشه بگو دوستم داری

این روزها حس می کنید از همسرتان فاصله گرفته اید گاهی یاد روزهای اول زندگیتان می افتید که او هر چند وقت یک​بار دسته گلی می گرفت و از تمام اتفاقات روزش برایتان صحبت می کرد

این روزها حس می‌کنید از همسرتان فاصله گرفته‌اید. گاهی یاد روزهای اول زندگیتان می‌افتید که او هر چند وقت یک​بار دسته گلی می‌گرفت و از تمام اتفاقات روزش برایتان صحبت می‌کرد.

بعضی وقت‌ها از دست تمام مشغله‌های ریز و درشت زندگی که حتی فرصت بیان احساساتتان را از شما گرفته است، عصبانی می‌شوید.

حتی با خود​​ فکر می‌کنید شاید دیگر او شما را دوست ندارد یا نسبت به زندگی مشترکتان بی‌تفاوت شده است. شنیدن خبرهای مختلف در مورد آمار طلاق و از هم پاشیدگی خانواده‌ها هم حسابی شما را نگران‌تر می‌کند.

با خود می‌گویید باید به فکر یک چاره باشید، اما واقعیت این است که شما حتی دقیقا نمی‌دانید موضوعی که زندگی شما را تهدید می‌کند، چیست...

اگر با چنین شرایطی در زندگی‌تان روبه‌رو هستید، ​ بدانید تنها این شما نیستید که احساس فاصله گرفتن از اعضای خانواده‌تان را تجربه می‌کنید.

در حقیقت مشکل از زمانی آغاز می‌شود که افراد بعد از گذشت مدتی از زمان تشکیل خانواده دیگر نیازی به بیان عواطف خود احساس نمی‌کنند.

دکتر ساره کامرانی، روان‌شناس خانواده معتقد است این مشکل تنها برای زوج‌های جوان که تازه وارد زندگی مشترک شده‌اند، ایجاد نمی‌شود، بلکه بسیاری از زوج‌های قدیمی‌تر هم با این مشکل درگیر هستند.

این روان‌شناس اضافه می‌کند: بسیاری از افراد آموزش‌های لازم برای​ بیان احساسات خود را ندیده‌اند یا متوجه لزوم این کار برای تداوم زندگی خود نیستند.

این افراد تصور می‌کنند با بسته‌شدن پیمان ازدواج دیگر همه مشکلات حل می‌شود و لازم نیست برای تحکیم پایه‌های زندگی خود، کاری انجام دهند.

دکتر کامرانی در ادامه می‌گوید: مشکل زمانی به مرحله بحرانی می‌رسد که شما مهارت ارتباط کلامی‌ خود را از دست می‌دهید. برای مثال عصبانیت هم یکی از احساسات انسان است که برای مهار‌کردن آن، شیوه‌های خاصی وجود دارد. وقتی شما نتوانید با همسر یا سایر اعضای خانواده‌تان، ارتباط کلامی‌ سالم برقرار کنید، هنگام بروز مجادلات، ناراحتی‌ها را در خودتان می‌ریزید یا با خشونت‌های بیجا همه را از خود دلگیر می‌کنید.

این روان‌شناس درخصوص کمک به افرادی که با این مشکل دست به گریبان هستند، می‌گوید: این طور نیست که شما تصور کنید چون در کودکی و نوجوانی با مهارت ابراز احساسات آشنا نشده‌اید، بنابراین هرگز نمی‌توانید آن را در خود نهادینه کنید، بلکه با رعایت​ چند نکته می‌توانید این عادت را در خود ایجاد کنید.

نباید به دنبال کلمات پیچیده خاصی باشید​ بلکه​ سعی کنید در بیان احساساتتان از ساده‌ترین کلمات که شرح حال دقیق احساسات شما هستند استفاده کنید

برای شروع شما باید نسبت به احساساتتان آشنایی داشته باشید. یعنی باید بدانید در چه مواقعی چه مسائلی باعث خوشحالی یا ناراحتی شما می‌شو​د.

همچنین در مورد این عواطف اطمینان کسب کنید. به این معنی که گاهی هیجانات، زودگذر هستند و نباید به صرف ایجاد شدن، آنها را بیان کنید. وقتی مدام احساسات متناقض خود را بیان می‌کنید، دیگران عواطف شما را حقیقی نمی‌دانند.

گام بعدی در بیان احساسات، انتخاب کلمات مناسب است. این روان‌شناس در خصوص شیوه بیان احساسات می‌گوید: شما نباید به دنبال کلمات پیچیده خاصی باشید بلکه​ سعی کنید در بیان احساساتتان از ساده‌ترین کلمات که شرح حال دقیق احساسات شما هستند، استفاده کنید.

همچنین هنگام ناراحتی و عصبانیت نیز سعی کنید میزان و علت آن را با ساده ترین عبارت‌ها توضیح دهید. مطمئن باشید دیگران با همین جملات ساده هم متوجه عمق ناراحتی شما خواهند شد.

● چرا در بیان احساساتمان ناتوانیم؟

ممکن است شما جزو آن افرادی باشید که از اهمیت ابراز احساسات در کانون خانواده‌تان آگاهی دارید، اما هر بار که به مرحله عمل می‌رسید، خود را در این زمینه ناتوان احساس می‌کنید.

دکتر ساره کامرانی ضمن این‌که این پدیده را در مردان شایع‌تر می‌داند، اضافه می‌کند: متأسفانه آموزش‌های نادرست خانواده در بروز این مشکل دخیل هستند.

برای مثال از همان دوران کودکی پدرها و مادر‌ها با بیان جملاتی نظیر این‌که «مرد گریه نمی‌کند» از فرزندان پسرشان می‌خواهند ناراحتی‌های خود را درونی کنند و بروز ندهند. این در حالی است که این خانواده‌ها فرزندانشان را از پرورش یکی از مهارت‌های مهم زندگی محروم می‌کنند.

این روان‌شناس به خانواده‌ها توصیه می‌کند تا اجازه دهند کودکان در سال‌های نخست زندگی تمام احساسات خوب و بدشان را بدون محدودیت بیان کنند و از آنها خجالت نکشند.

این روان‌شناس در ادامه می‌گوید: برای تقویت این توانایی در خودتان باید تا حد ممکن از تجربیات گذشته خود استفاده کنید. برای مثال مواردی که نتوانسته‌اید احساسات خود را بیان کنید یا در بیان آنها شیوه مناسبی را استفاده نکرده‌اید، یادداشت کنید. با خودتان فکر کنید در موارد مشابهی که ممکن است برایتان پیش بیاید بهتر است چه برخورد مناسبی داشته باشید و در نهایت سعی کنید برنامه‌هایتان را با تمرین بیشتر عملی کنید.

● احساسات خود را بیان کنید

انسان موجودی اجتماعی است که برای ادامه زندگی به همکاری و کمک دیگران احتیاج دارد. یکی از راه‌های ارتباط ما به محیط بیرون و بیان خواسته‌هایمان صحبت‌کردن و ارتباط کلامی‌ است.

حتما در زندگی شما هم لحظاتی وجود داشته است که به کمک عاطفی و فکری دیگران احتیاج داشته‌اید. یکی از فواید مهارت برقراری ارتباط کلامی‌با دیگران و بیان احساسات این است که اطرافیان هنگام بروز مشکلات در جریان قرار می‌گیرند و به کمک شما می‌آیند.

دکتر کامرانی درباره با این‌که چه نکاتی هنگام بیان احساسات با فرد دیگری از خانواده اهمیت دارد، می‌گوید: ارتباط چشمی‌خود را با طرف مقابل حفظ کنید و از کلمات مؤدبانه با بار معنایی مثبت استفاده کنید. این شیوه به شما کمک می‌کند تا دیگران هرچه بیشتر در احساساتتان سهیم شوند.

● یک اشتباه رایج

یکی از دلایلی که باعث می‌شود افراد تمایلی به ابراز احساسات خود نداشته باشند، این است که فکر می‌کنند طرف مقابل آنها حتما از آنچه​ در فکر آنها جریان دارد خبر دارد.

شاید بار‌ها شنیده باشید که آقایان در پاسخ به این‌که چرا عواطف خود را برای همسرشان بیان نمی‌کنند، می‌گویند که همسرشان خودش از این موضوع آگاهی دارد و اصلا نیازی به این کار نیست.

اگر شما از این دسته افراد هستید، باید بدانید این شیوه در آینده برایتان مشکل‌ساز خواهد شد تا جایی که ممکن است پایه‌های زندگی مشترکتان را متزلزل کند.

دکتر کامرانی این موضوع را به تفاوت‌های روحی بین زنان و مردان مرتبط می‌داند و در این زمینه می‌گوید: بیشتر مردان تمایل دارند محبتشان را در عمل به همسرشان نشان دهند. آنها فکر می‌کنند همین که وسایل رفاه و آسایش او را فراهم‌ کردند کافی است و بنابراین دوست داشتنشان را نیز ثابت کرده‌اند.

این در حالی است که زنان به دلیل خصلت برونگرایی تمایل بیشتری به شنیدن جملات محبت‌آمیز از زبان همسرشان دارند. آنها ترجیح می‌دهند در جریان مشکلات همسرشان قرار بگیرند، حتی اگر واقعا کاری از دستشان برنیاید.

بی‌توجهی به این تفاوت ممکن است مسبب بروز مشکلاتی برای خانواده‌ها شود.

این روان‌شناس به خانواده‌ها توصیه می‌کند نسبت به ویژگی‌ها و نیازهای یکدیگر شناخت پیدا کنند و خود را با آن تطبیق دهند.

این تطبیق باید از جانب هر دو طرف صورت بگیرد. یعنی این‌گونه نیست که تنها از مردان بخواهیم احساساتشان را بیان کنند بلکه زنان هم باید بدانند اگر همسرشان در این زمینه حرفی نمی‌زند به معنی بی‌توجهی و بی‌علاقگی او نیست.

● احساساتمان را چگونه جدی نشان دهیم؟

اگر در خانواده‌ای زندگی می‌کنید که افراد نسبت به احساسات یکدیگر بی‌توجه هستند، بتدریج انگیزه بیان احساساتتان را از دست خواهید داد. اما اشتباه نکنید. همیشه این دیگران نیستند که در این زمینه مقصر شناخته می‌شوند.

شما هم به نوبه خود، هم در ایجاد این شرایط تأثیرگذار هستید و هم می‌توانید در بهبود آن، دست به اقدامات مهمی‌ بزنید. برای این‌که توجه اعضای خانواده‌تان را نسبت به احساساتتان جلب کنید راه‌های زیادی وجود دارد.

شما باید از تمام امکاناتی که در اختیار دارید، در این زمینه استفاده کنید.

- یکی از این امکانات، استفاده از زبان بدن است. کمک گرفتن از حرکات دست می‌تواند نقش مؤثری در تفهیم منظورتان به طرف مقابل داشته باشد. البته در این کار زیاده‌روی نکنید چراکه ممکن است شخص مقابل تصور کند شما عصبی هستید.

- اگر از مساله‌ای خوشحال هستید، یک لبخند ساده و چهره‌ای بشاش هم می‌تواند احساس حقیقی شما را بیان کند. در صورت ناراحتی حتما لازم نیست فریاد بزنید و خشونت به خرج دهید، بلکه تنها کافی است به یک چهره جدی اکتفا کنید.

- از بلند‌کردن صدایتان بپرهیزید. در عوض برای جلب توجه دیگران لحن صدایتان را گاهی کم و زیاد کنید و به آن طنین ببخشید.

- وقت‌شناس باشید. برای بیان احساساتتان باید زمان مناسبی را انتخاب کنید. برای مثال زمانی که می‌بینید یکی از اعضای خانواده‌تان به دلیلی ناراحت است، منتظر نباشید تا خود به خود تمام مشکلات حل شود. حتی اگر کمکی از دستتان بر نمی‌آید می‌توانید با او همدردی و همدلی کنید.

همچنین زمانی را انتخاب کنید که از شدت احساسات طرف مقابل کاسته شده باشد. برای مثال زمانی که شخصی عصبانی و برافروخته است، نمی‌تواند همفکری و کمک‌های شما را بدرستی درک کند و مورد استفاده قرار دهد.

یکی از مهارت‌های اساسی زندگی، توانایی «نه» گفتن است.

- شما حق دارید هر بار که مساله‌ای شما را ناراحت می‌کند یا مایل به انجام کاری نیستید، کاملا صریح و روشن احساساتتان را بیان کنید. البته این به این معنا نیست که کاملا اطرافیانتان را نادیده بگیرید.

- اگر رد پای دیگران به طور کامل از زندگی شما پاک شود، به فردی خودخواه و خودبین تبدیل خواهید شد. اعتدال را رعایت کنید و در کنار توجه به علایق و احساسات خود دیگران را نیز در نظر داشته باشید.

روابط انسانی از جمله پیچیده‌ترین روابط است که گاهی می‌تواند بخش مهمی‌ از زندگی افراد را به خود درگیر کند. ممکن است شما هم از ترس این‌که مبادا دیگران از شنیدن احساسات شما ناراحت شوند، آنها را پنهان کنید.

دکتر کامرانی درخصوص این مطلب می‌گوید: «اگر چه افراد ممکن است دوره‌هایی از ناراحتی را تجربه کنند، اما هر شخص به تناسب قابلیت‌ها و توانایی‌هایی که دارد، از روش‌هایی برای کنار آمدن با این احساسات استفاده می‌کند. آسیب‌های عاطفی اگر چه از تأثیر گذارترین آسیب‌ها هستند، اما زمان می‌تواند از شدت آنها بکاهد.»

● فرزندانتان را تنها نگذارید

پدرها و مادرها مهم‌ترین منبع کمک عاطفی و فکری برای فرزندانشان هستند. اگر جزو آن دسته از والدینی هستید که برای خرج‌کردن احساساتتان در قبال فرزندان هم صرفه‌جویی می‌کنید، بهتر است هرچه سریع‌تر بر این بهبود رفتار خود، فکری کنید.

بسیاری از والدین با تصور این‌که محبت زیاد، فرزندان را ضعیف و متکی به دیگران پرورش می‌دهد، از ابراز احساساتشان خودداری می‌کنند.

این افراد هنگام بروز مشکلات برای فرزندانشان از هرگونه دخالت و راهنمایی دوری می‌کنند و از آنها می‌خواهند به‌تنهایی با مشکلاتشان روبه‌رو شوند.

یکی از مهارت‌های اساسی زندگی، توانایی «نه» گفتن است​ شما حق دارید هر بار که مساله‌ای شما را ناراحت می‌کند یا مایل به انجام کاری نیستید، کاملا صریح و روشن احساساتتان را بیان کنید

این روند بویژه در دوران نوجوانی که فرزندان احتیاج بیشتری به دریافت محبت‌های پدر و مادر دارند، دردسرساز می‌شود.

اگرچه شما به عنوان والدین باید بکوشید از دخالت‌های مستقیم در امور فرزندان خودداری کنید، اما این به آن معنا نیست که آنها را از محبت‌های خود محروم کنید.

ضمن آن‌که ابراز احساسات بیش از اندازه هم، به نوبه خود تأثیرات منفی​ در پی خواهد داشت.

برای مثال اگر سعی کنید در پوشش ابراز محبت، به جای فرزندانتان تصمیم بگیرید یا آنها را در حل مشکلاتشان دخیل نکنید، در آینده فرزندانی وابسته به خود که توانایی اداره زندگی را ندارند، تربیت خواهید کرد.

این نکات می‌تواند به شما کمک کند:

‌‌ـ ‌مواظب لحن صحبت‌تان باشید. از کلماتی استفاده کنید که با احساساتتان هماهنگی دارند. گاهی برخی ​ افراد هنگام ناراحتی‌ها از شیوه کلامی‌متضادی استفاده می‌کنند که باعث ایجاد سوءتفاهم بیشتر می‌شود.

‌‌ـ‌ تا جایی که می‌توانید هنگام بیان احساساتتان از کنایه‌ها دوری کنید. اشاره‌های غیرمستقیم نه تنها دردی از شما دوا نمی‌کنند، بلکه باعث پیچیده‌تر شدن روابط شما با افراد دیگر می‌شوند.

‌‌ـ‌ یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید همیشه در نظر داشته باشید این است که در زندگی مشترک هر دو طرف به یکدیگر نیازمند هستند. شما باید ضمن توجه به نیازهای خودتان، به همسرتان هم توجه کنید و عاطفه و محبت خود را از یکدیگر دریغ نکنید.

پریشاد احمدی