سلطان سبک سوئینگ

بنجامین دیوید گودمن Benjamin David Goodman به تاریخ ۳۰ می ۱۹۰۹ در شیکاگو, ایالت الینویز چشم به جهان گشود وی هشتمین فرزند خانوادة مهاجر دیوید و دورا گریسینسکی David and Dora Grisinsky بود که روسیه را به قصد رهایی از فرقة آنتی سیستیسم anti – Sestism ترک کرده بودند

بنجامین دیوید گودمن Benjamin David Goodman به تاریخ ۳۰ می ۱۹۰۹ در شیکاگو، ایالت الینویز چشم به جهان گشود. وی هشتمین فرزند خانوادة مهاجر دیوید و دورا گریسینسکی David and Dora Grisinsky بود که روسیه را به قصد رهایی از فرقة آنتی سیستیسم anti – Sestism ترک کرده بودند. مادر بنی هرگز زبان انگلیسی را فرا نگرفت و پدرش جهت تأمین مخارج خانوادة بزرگش که در نهایت به دوازده فرزند رسید‌‌ ـ و او همیشه برای امرار معاششان دچار مشکل بود‌‌ ـ در یک خیاطی کار می‌کرد.

موقعی که بنی ۱۰ سالش بود پدرش او را برای فراگیری موسیقی به مدرسة مذهبی یهودی... Kehelah jacob synagogue در شیکاگو فرستاد. در آنجا بنی کلارینت را تحت نظارت فرانتس شوپ Franz schoepp از اعضای ارکستر سمفونیک شیکاگو فرا گرفت و این در حالی بود که دو تن از برادرانش مشغول فراگیری توبا Tuba و ترومپت Trumpet بودند. او همچنین به نوازندگی در اجتماع معروف Hull- Hocsell Jane Addams مشغول بود.

● استعداد و موفقیت

توانایی بنی در کلارینت فورا‌ً آشکار شد. با اینکه بنی هنوز خیلی جوان بود به سرعت یک موسیقیدان حرفه‌ای شد و در گروههای بسیاری در شیکاگو به نوازندگی پرداخت. او در سن یازده سالگی، اولین ارکستر کوچکش را تشکیل داد و در سن ۱۴ سالگی پس از پایان دوران تحصیلی‌اش، افق شغلی‌اش را با عضویت در انجمن موسیقیدانان آمریکا تغییر داد.

موقعی که بنی دوران شیرین ۱۵ سالگی را پشت ‌سر می‌گذارد پدرش در‌گذشت و او مجبور شد سرپرستی خانواده‌اش را بر عهده گیرد. در همین سالها او با موسیقیدانان بسیاری در شیکاگو به نوازندگی مشغول شد که بعدها به شهرت جهانی رسیدند مثل فرانک شوماخر Frank Teschemacher و دیوتاف Dave Tough.

او در سن ۱۶ سالگی در گروه بن پولاک Ben Pollack استخدام شد و به لس‌آنجلس نقل مکان کرد. وی به مدت چهار سال در این گروه باقی ماند ویولونیست برجسته‌ای شد. در سال ۱۹۲۹ سالی که برای آمریکا سال غم و اندوه بزرگ نام گرفت بنی گروه پولاک را جهت شرکت در جلسات ضبط و شوهای رادیویی به قصد نیویورک ترک کرد.

در سال ۱۹۳۳ بنی به همکاری با جان هموند John Hammond که روح موسیقی ج‍َز Jazzو پای بنی را به کارهای ضبط بیلی هالیدی Billie Holiday پرکنت بیسی Count Basie و خیلیهای دیگر باز کرد، مشغول شد. هموند علاقه‌مند بود بنی با درامر معروف Gene Krupa (جین کروپا) و ترومبونیست توانا جک تیگارون Jack Teagarden همکاری کند و نتیجة این همکاری شهرت ملی برای بنی به همراه آورد. بعدا‌ً در سال ۱۹۴۲ بنی با آلیس هموند دوک ورث Alice Hammond Duck worth‌ ـ‌ خواهر جان هموند‌ ـ ازدواج کرد. ثمرة این ازدواج دو دختر به نامهای راشل Rachel‌ که پیانیست قهاری شد و بنجی Benjiکه ویولن‌سل می‌نواخت بودند.

بنی اولین گروهش را در سال ۱۹۳۴ تشکیل داد و برای چند ماهی تنظیمات فلچر هندرسون Fletecher Henderson را همراه اعضای گروه یعنی Bunny Berigan (بانی بریگان)، جین کروپا Gene Krupa و جس استیسی Jess Stacy در تالار موسیقی بیلی رز Billy Rose به اجرا گذاشتند. موسیقی‌ای که آنها اجرا می‌کردند ریشه در فرمهای جنوبی رگتایم Ragtime و دیکسی‌لند Dixieland داشت و ساختارش بیشتر از بداهه‌پردازیهای ج‍َز Jazz قابلیت تنظیم داشت. ویژگی ذکر‌شده به این سبک امکان می‌داد تا مورد توجه شنوندگان آمریکایی در مقیاس بزرگ‌تری قرار گیرد. آمریکا با صدای ارکستر بنی زمانی که در شوی رادیویی زندة «بیا برقصیم» Let۰۳۹;s Dance» شبکه NBC به اجرای هفتگی می‌پرداختند بیشتر آشنا شدند.

● سلطان سوئینگ

موقعی که در ۲۱ اگوست ۱۹۳۵ ارکستر بنی در پالمار بال‌روم Palamar Ballroom لوس‌آنجلس به اجرای موسیقی پرداختند فرم نوپای سوئینگ متولد شد.

گردونة حوادث در چرخش شورانگیز خود این سالها را به‌عنوان اولین قدمهای بنی برای رسیدن به مقام پادشاهی سبک Swing Era در خاطره‌ها ثبت کرد.

نوجوانان و دانشجویان کالج فرمهای رقص تازه‌ای برای همراهی با این احساس موسیقایی جدید ابداع کردند. ارکستر بنی همراه با خیلیهای دیگر به موفقیت عظیمی در بین شنوندگان با پیش‌زمینه‌های مختلف از سراسر کشور دست یافتند.

در طول این دوره بنی به خاطر بی‌توجهی‌اش به مسئله تبعیض نژادی نیز مورد توجه قرار گرفت. تدی ویلسن Teddy Wilson پیانیست دورگة آفریقایی آمریکایی برای اولین بار در سال ۱۹۳۵ در تریوی بنی گودمن در هتل کنگرس Congress Hotel ظاهر شد. بنی در سال بعد لینل همپتن Lionel Hampton ـ‌ که بعدا‌ً برای خودش ارکستر جدیدی تشکیل داد‌ را به کوارتتش اضافه کرد. با وجود اینکه این گروهها اولین ارکسترهایی نبودند که موسیقیدانان سیاه و سفید را در خود جای می‌دادند ولی شهرت ملی بنی باعث شد تا گروه چند نژادی وی از مقبولیت زیادتری برخوردار شود.

بنی در جایی گفته بود «اگر کسی چیزی را به دست آورد، اجازه دهید آن را ارائه دهد. من موسیقی می‌فروشم نه تعصب.»

موفقیت بنی به ‌عنوان پدیدة این سبک جدید مجلة تایم Time را بر آن داشت تا در سال ۱۹۳۷ به وی لقب «سلطان سوئینگ» را اعطا کند. در سال بعد در رأس قلة سوئینگ ارکستر بنی گودمن در کنار موسیقیدانانی از ارکسترهای کنت بیسی Cent Basie و دوک الینگتون Duke Ellington ‌در تالار معتبر کارنژی Carnegie Hall اولین ارکستر ج‍َز را برای همیشه در تاریخ پایه‌گذاری کردند.

پس از اجرای کنسرت در کارنژی‌های Carnegie Hall، گروه بنی گودمن دست‌خوش تغییرات بسیار زیادی شد جین کروپا Gene Krupa مثل خیلیهای دیگر ارکستر را ترک کرد. در ترکیب جدید کوتی ویلیامز Cootie Williams و چارلی کریستیان Charlie Chiristian به خوبی جیمی ماکسول Jimmy Maxwell م‍ِل پاول Mel Powell‌ درخشیدند.

● سمبل بردباری سوئینگ

همزمان با درگیری آمریکا در جنگ جهانی دوم، ستارة بخت سوئینگ رو به خاموشی گرایید. عوامل مختلفی در ایجاد این زوال نقش داشتند از جمله کمبود موسیقیدان و محدودیتهایی که جیرة گاز برای سفرهای ارکستر فراهم می‌ساخت. اما، گرچه ارکسترهای بزرگ مرتبا‌ً بسته می‌شدند و فرمهای موسیقی جدید جای آنها را پر می‌کردند، بنی همچنان سبک سوئینگ را دنبال می‌کرد. وی هرگز از پای در نیامد و شیفتة هجوم قدرتمند راک اند رول (Rack & Roll) دهة پنجاه نشد.

در عوض بخت خود را در موسیقی کلاسیک امتحان کرد. او به اجراهای سولو با ارکسترهای بزرگ پرداخت و از محضر کلارینتیست مطرح کلاسیک رجینالد کرل Reginald Krell بهره‌های فراوان برد.

نمایشها روز به روز، تواناییهای بنی را به ‌عنوان یک موسیقیدان حرفه‌ای به نمایش می‌گذاشت. استعداد او در سن ۱۰ سالگی مثال‌زدنی بود.

وی در جلسات ضبط به‌ندرت دچار اشتباه می‌شد؛ کرل Krell به وی کمک کرده بود تا بعضی از تکنیکهایش را اصلاح کند و این امر، قدرت نوازندگی‌اش را دو صد چندان کرده بود.

در سال ۱۹۵۳ قرار شد تا ارکسترهای بنی گودمن و لوئیس آرمسترانگ Louis Armstrang با تمامی ستارگانشان در توری کنار هم قرار گیرند؛ اختلاف نظر دو رهبر باعث شد این برنامه هرگز در کارنژی‌های برگزار نگردد. هرگز مشخص نشد که این تور به دلیل بیماری بنی لغو شد یا کشمکش دو رهبر دلیل اصلی این مشکل بود!؟ در هر حال پایان این دهه به بسط و توسعة موسیقی بنی در بین شنوندگان جدید از سرتاسر دنیا سپری شد.

داستان زندگی بنی گودمن به طور سالشمار در سال ۱۹۵۵ منتشر گردید و در معرض نمایش شنوندگان جدید و جوان موسیقی‌اش قرار گرفت. بنی همچنین در سفری به دور دنیا موسیقی خود را به آسیا و اروپا آورد. در سفری که وی به اتحاد جماهیر شوروی سابق USSR داشت نویسنده‌ای در جایی گفته بود که «موسیقی سوئینگی که بنی به فرم رقص، در تالارهای پارامنت Paramonnt به اجرا گذاشت پردة آهنین را تکان داد».

در سال ۱۹۸۲ بنی از طرف مرکز کندی Kennedy به خاطر سالها تلاش بی‌وقفه در عرصه موسیقی به دریافت یادبودی مفتخر شد. در سال ۱۹۸۶ او درجة دکترای افتخاری موسیقی از دانشگاه کلمبیا و جایزة Grammy را به ‌طور همزمان به خاطر پیروزی بزرگ زندگی‌اش دریافت کرد. بنی به نوازندگی‌اش در کنسرتهایی ناپیوسته و گاه‌به‌گاه تا زمان مرگش بر اثر حملة قلبی ادامه داد و سرانجام این بزرگ‌مرد عرصة موسیقی در ۱۵ ژوئن ۱۹۸۶ در میان چشمان بیش از ۴۰ تن از دوستان و بستگانش در قبرستان Long Ridge در Stamford برای همیشه به خاک سپرده شد.

بنی گودمن در طول روند کاری‌اش، هرگز سبک مورد علاقه‌اش را تا حصول نتیجة نهایی تغییر نداد و نوای دلنشین سازش را که به پدید آمدن سبک جدیدی به نام Swing Era منجر شد تا ابد در خاطره‌ها به یادگار باقی گذارد.

مترجم:قوام طباطبائی زواره