می خواهم تعریف درستی از اپرا ارائه کنم

با هادی قضات, کارگردان اپرا تئاتر جان اسکیکی

امشب و فرداشب آخرین فرصت برای حضور در اپرا تئاتر جان اسکیکی است. این اپرا ساخته هادی قضات است؛ کارگردانی که مدعی است بعد از ۳۵ سال برای نخستین‌بار اپرا را به معنای واقعی روی صحنه آورده است.

با او درباره دلایل و انگیزه های اجرایش گفت و گویی کوتاه انجام دادیم. از جمله فعالیت های اجرایی قضات می توان به اجرای سولوی باس سمفونی شماره ۹ بتهوون به رهبری علی رهبری و شرکت در جشنواره موتزارت به رهبری و سرپرستی آقای لوریس چکناواریان در سال ۱۳۸۴ اشاره کرد.

سال ها بود در ایران اپرایی برگزار نشده بود. چه شد تصمیم گرفتید در ایران اپرا اجرا کنید؟

نبود اپرا باعث شده است بسیاری از این واژه سوء استفاده کنند و آن را به شکل غلط در جامعه معرفی کنند. تصمیم گرفتم با برگزاری اپرا در ایران تعریف درستی از این هنر ارائه کنم. مخاطبان قطعا خودشان هوشمند هستند و با دیدن اپرای واقعی می توانند تفاوت آن را با سوءاستفاده هایی که از این عنوان می شود، دریابند. این بود که تصمیم گرفتم بعد از ۳۵ سال این اپرا را در کشورم روی صحنه ببرم.

فکر می کنید چه اتفاقی افتاده که توجه ها به این هنر کم شده است؟

دلیلش کاملا مشخص است. حساسیت استفاده از صدای خانم ها باعث شده است کمتر کسانی به دنبال این هنر بروند، اما در هر صورت اپرا یک هنر است و باید دوباره به کشور بازگردد.

و این بازگشت باید محکم و قوی باشد.

مسلما. باید بتوانیم اجراهایی با کیفیت مطلوب روی صحنه ببریم و تصویری واقعی و استاندارد از آن به مردم ارائه کنیم.

در گروه شما چهار خانم سولیست حضور دارند. این موضوع در گرفتن مجوز مشکلی ایجاد نکرد؟

ریسک کردم و کار را با حضور چهار سولیست زن آماده کردم. احتمال داشت با مشکل مواجه شویم، اما خوشبختانه کار به مرحله اجرای عمومی رسید و برای گرفتن مجوزها مشکلی ایجاد نشد.

البته مسئولان ما اپرا را نمی شناسند، وقتی سال هاست این هنر در کشورمان نادیده گرفته شده است، نمی توان توقع زیادی از آنها داشت؛ اما در هر صورت مسئولان نگاه بازی به این کار داشتند و وقتی اجرا را دیدند برای شب های بعد سفارش بلیت هم دادند.

این اپرا با زبانی غیر فارسی (ایتالیایی) روی صحنه می رود. این موضوع موجب نشده مردم ارتباط خوبی با آن برقرار نکنند؟

من سعی کردم برای اجرا، اپرایی را انتخاب کنم که داستانش خیلی از فرهنگ ما ایرانی ها دور نباشد. محتوای این داستان، هم برای من و هم برای همه ایرانی ها قابل لمس است و امکان دارد رویدادهای این داستان برای هرکسی اتفاق بیفتد.

آهنگساز اپرا این اثر را به صورت کمیک پیش برده است و یکی از ویژگی های اثر غیرمتفرقه بودن اتفاق هاست و مخاطب بدون این که به زیرنویس احتیاج داشته باشد، داستان را متوجه می شود.

استقبال مخاطبان از این کار چگونه است؟

استقبال مردم بسیار خوب بوده و احساس می کنم مردم جای خالی این هنر را درک کرده و حالا وقتی با آن مواجه شده اند از آن استقبال می کنند. البته در ایران شنونده حرفه ای اپرا نداریم، اما مطمئن هستم در صورت ادامه این روند و تولید اپراهای واقعی و استاندارد، کم کم مخاطبان حرفه ای این هنر را هم تربیت خواهیم کرد تا خبرنگاران، مردم عادی و همه شنونده ها به مرور همگام با یکدیگر در زمینه فهم این هنر و برقراری ارتباط عمیق با آن پیش بروند.

فکر می کنید تا چه میزان می توانید با تولید آثارتان در تربیت این مخاطبان حرفه ای اثرگذار باشید؟

قطعا می توانم. این دست خودم است که بخواهم تاثیرگذار باشم یا نه و من می خواهم این اتفاق بیفتد، اما نیاز دارم فضای کار برایم فراهم باشد تا بتوانم براحتی کار کنم.

این روزها مشغول کار تازه ای هم هستید؟

بله، نمایش موزیکال «اشک ها و لبخندها» با خوانندگی سولیست های پنج تا پنجاه و پنج ساله در تالار وحدت اجرا می شود.

اجرای نمایش موزیکال اشک ها و لبخندها همراه با ارکستر است. در این اپرا یک کر ترکیبی از آقا و خانم و یک کر خانم نیز حضور دارد و مهر امسال روی صحنه می رود.