حجاب, ارزش و کرامت

نگاهی به تاثیر حجاب در تعالی واقعی زن

یکی از مشکلات بزرگ در دنیای شرق و غرب و به طور کلی جهان امروز، از بین رفتن محدودیت ها و چارچوب های اعتقادی است که شرایع آسمانی به منظور پاسداری از ارزش ها، توصیه کرده اند. افعال تکلیفی بشر از حسن و قبح ذاتی، برخوردار است و عقل می تواند، حسن و قبح آن را بالبداهه یا به طور اکتساب، شناسایی کند.

حجاب و بی حجابی هم مانند، سایر کارهای انسان، دارای حسن و قبح ذاتی است و به همین جهت، حجاب یک ارزش و بی حجابی یک ضد ارزش است. از این رو بر تمامی انسان ها وظیفه است که از ارزش ها پاسداری کرده و ضد ارزش ها را از بین ببرند. قطعاً ارزش ها و محسنات برای فرد و خانواده و جامعه، مفید و ضد ارزش ها و زشتی ها، هم برای فرد مضر است و هم برای خانواده و جامعه و در واقع آفتی برای کلیه ابنای بشر به شمار می آید.

همان طور که تاریخ قرون اخیر نشان می دهد از وقتی که درهای تمدن شرق و غرب، به روی ممالک شرقی گشوده شد، حکومت های دست نشانده و وابسته، تلاش کردند که الگوی زن غربی و ارزش های خود را در جوامع شرقی و به ویژه اسلامی پیاده کنند. به همین جهت است که انقلاب اسلامی ما قبل از آنکه یک انقلاب سیاسی و اقتصادی و اجتماعی باشد، انقلاب ارزش هاست و هدفش این است که ارزش های پایمال شده را احیا کند. بدیهی است که یکی از ارزش های پایمال شده، حجاب و گوهر پاک و عفت بانوان است.

در واقع باید اذعان داشت که حجاب مانع علم و هنر و آزادی زن نیست. از سوی دیگر به وسیله حجاب هم می شود حقوق رفته خود را به دست آورد. حجاب نه تنها مانع تحصیل و فعالیت اجتماعی زن نمی شود بلکه شخصیت و مقام و منزلت زن، را در جامعه و عرصه های جامعه بالا می برد.

هر فردی اعم از زن و مرد در برابر جامعه خود، مسئول است و شماری از اینمسئولیت ها علاوه بر شمولیت، بسته به جایگاه زن و مرد نیز در مورد آنها متفاوت است. از این رهگذر باید بیان نمود که پاره ای از مسئولیت های زنان، به حجاب آنها بستگی دارد و زن در صورتی که حجاب داشته باشد بهتر می تواند بار این گونه مسئولیت ها را بر دوش خود بگیرد.

مسئولیت های زن و مرد یکی در بعد خانوادگی است و دیگری در بعد اجتماعی. بی حجابی هم به مسئولیت های خانوادگی زن و مرد لطمه می زند و هم به مسئولیت های اجتماعی آنها. زن که با حجاب کامل در محیط کار و در میدان مسئولیت های اجتماعی ظاهر می شود مسئولیت خانوادگی و اجتماعی اش را به نحو احسن انجام می دهد و به این ترتیب پیوند خانوادگی محکم تر گشته و جامعه سالم تر و پربارتر می گردد. از این رهگذر باید به صراحت اعلام داشت که حجاب محدودیت نیست بلکه ضامن سلامت کار و شخصیت و استحکام ارزش های جامعه است.

امروزه در جوامعی که حجاب در آنها به عنوان یک ارزش مطرح نیست، اخلاق جامعه به شدت آسیب دیده و برای ترمیم و اصلاح اخلاق جامعه، چاره ای جز بازگشت به ارزش بنیادین حجاب وجود ندارد. به همان نسبتی که گرایش جامعه به حجاب شدت یافته از مفاسد اخلاقی و اجتماعی کاسته شده است و در واقع سلامت اخلاق جامعه از اهداف عالیه اسلام است. پیامبر اکرم (ص) فرموده اند: "بعثت لا تمّم مکارم الاخلاق". دقت در این بیان پیامبر (ص) این نکته را روشن می کند که برای تمام کردن مکارم اخلاقی جامعه باید از همه زمینه ها استفاده شود. یکی از عوامل مهم زمینه ساز حجاب است و به همین جهت آیات متعددی در قرآن کریم، ناظر به این موضوع است.

خداوند در قرآن فرمود: "ولیضر بن بخمرهنّ علی جیوبهنّ" زنان با ایمان، باید سرپوش خود را به گریبان ها بزنند، تا گوش و گوشواره و گردن آنها، پوشیده شود. همچنین زن مومن زینت خود را جز نزد شوهر و محارم خود یا کودک یا زنان ظاهر

نمی کند. هم چنین قرآن مجید تبرج زنان را نهی کرده است. تبرج یعنی خودنمایی، جلوه گری، عشوه گری و طنازی است. این کارها در حضور جامعه، هم عرف و هم شرع ناپسند است. پاکی زن نشان پاکی پدر و مادر او و زمینه پاکی فرزندان او و افتخار و مباهات جامعه اوست.

● حجاب زن در جامعه باعث حفظ

ارزش ها و آرمان های جامعه می شود و زن با حجاب می تواند با حفظ این ارزش ها مسئولیت سنگین خود را در قبال اجتماع ایفا نماید. در یک جامعه با حجاب، سلامت اخلاق جامعه، چیزی که دیگر کشورها در پی آن هستند بالا می رود. در واقع رابطه متقابلی بین ارزش و شخصیت زن از یک طرف و حجاب وی وجود دارد. شخصیت زن در عدم دسترسی به آن و حفظ زیبایی های خود از چشم نامحرمان است. شخصیت، مجموعه افکار و عواطف و عادات و اخلاقیات یک انسان است و خلاصه هر چه به یک شخص مربوط می شود و نه بیرون از وجود اوست. هر کسی برای خود شخصیتی دارد، خواه نیک و یا خواه بد. شخصیت یک انسان شایسته و متکامل، شخصیتی کامل، مطلوب و ممدوح است. چنین فردی مورد قبول یک جامعه است چرا که شخصیت و اخلاق وی باعث رشد و تکامل جامعه می گردد. شخصیت یک انسان منحط و فاقد کمال، شخصیتی ناقص، معیوب و مذموم است و این شخصیت مذموم باعث می شود که جامعه به سوی رذایل و زشتی ها تمایل پیدا کند.زن با شخصیت با حجاب جامعه را به سوی معنویات و ارزش ها سوق می دهد.

اگر زن حجاب نداشته باشد، هر گونه توجهی که به او شود، جنبه نفسانی دارد. و در نتیجه ارزش های او هم فراموش می گردد. به همین جهت تا جاذبه ای ظاهری دارد مورد توجه است و همین که این جاذبه از بین رفت، از جامعه فراموش می شود. در جامعه ای بی حجاب، استعدادها و ارزش های واقعی زنان، تحت الشعاع ظواهر جسمانی قرار می گیرد و ظواهر جسمانی، ملاک و معیار ارزش و شخصیت آنها می گردد. ظلم بزرگی که دنیای امروز به زنان روا داشته، همین است که به جای توجه به ارزش های واقعی، توجه به ظواهر جسمی او کرده و از این رهگذر او را مورد استفاده های نادرست و ناروا قرار داده است.

به این ترتیب زنان بی حجاب، هم در سنگر خانواده و هم در سنگر اجتماع گسست خورده اند و زن بی حجاب در مبارزه اش در راه کسب حقوق اجتماعی خود نیز چیزی به دست نیاورده است. در جوامعی که حجاب و حفظ گوهر پاک و عفت بانوان یک ارزش محسوب نمی شود زنان در شغل های پست و بی ارزشی مانند هنر پیشگی، خدمتگزاری هتل ها و رستوران ها و سایر اماکن پست کار می کنند و هرگز در مشاغل حساس و مهم جامعه نقشی ندارند و این مشاغل مهم در دست مردان و رجال جامعه قرار می گیرد. متأسفانه همین زنان در این شغل های بی ارزش و پست مورد تبلیغ جهانی قرار گرفته و تنها به خاطر داشتن ظاهری بی حجاب به عنوان زنان نمونه در عرصه هایی چون هنر و موسیقی و سینما و... شهرت دارند. در حالی که ارزش زن ایرانی در دانش و علم و دینداری اوست که با حفظ حجاب خود توانسته شغل های مهم و حساس اجتماعی همانند وزارت، وکالت، استادی دانشگاه، نویسندگی و... را به دست بیاورد.

ارزش یک انسان اعم از زن و مرد در امورات اکتسابی است که در طول زندگی خود با تلاش و کوشش و مجاهدت بی پایان توانسته است از اجتماع کسب نماید. مثلاً در عرصه علم و دانش تلاش کرده و توانسته با حفظ اعتقادات و ارزش های دینی، موقعیت شایسته ای را در جامعه کسب نماید و امورات انتسابی چون پایگاه طبقاتی و اقتصادی، ظواهر جسمانی که خود شخص در ایجاد آن نقشی ندارد بلکه توسط خداوند در تقدیر او نوشته شده است نباید در سنجش شخصیت یک فرد به عنوان معیار در نظر گرفته شود. از این رو باید در نظر داشت ظواهر یک فرد در بهبود اخلاق فرد و پیشرفت جامعه هیچ نقشی ندارد، آنچه یک جامعه را از جوامع دیگر متمایز می کند، داشتن مردم با اعتقاد و دیندار و پایبند به ارزش های دینی از یک طرف و قشر تحصیلکرده، دانشمند و عالم از طرف دیگر است و شایسته است که به خاطر داشتن چنین انسان هایی در جامعه خود در عرصه جهانی به خود ببالد.

زینب کریم زاده