زامبیا به جای آلمان و انگلیس

تو هم در سیستم حل شدی

● پیروزی تیم ملی برابر زامبیا

تیم ملی فوتبال ایران در راستای برنامه های آماده سازی خود برای حضور در رقابت های مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰، عصر دیروز برابر زامبیا صف آرایی کرد و در پایان این دیدار با نتیجه ۳ بر ۲ از سد این تیم آفریقایی گذشت.

در این دیدار که از ساعت ۱۷ در ورزشگاه آزادی آغاز شد، جواد نکونام(۱۳- پنالتی)، غلامرضا رضایی(۳۵) و هادی عقیلی(۸۸- پنالتی) برای تیم ملی فوتبال ایران گلزنی کردند و کلیفور مولنگا(۶۰) و راجرز فولا(۶۲) گلهای تیم زامبیا را به ثمر رساندند.

تیم ملی کشورمان در حالی در آخرین دیدار خود قبل از رویارویی با تیم ملی امارات به پیروزی رسید که عملکرد این تیم نگرانیهایی را برای دیدار با امارات ایجاد کرد. این تیم بازهم در نیمه مربیان شکست خورد. شاگردان علی دایی در دیدار با کویت و بحرین نیز نیمه های دوم را به حریفان واگذار کرده بودند.

مسعود مرادی داور دیدار تیمهای ایران و زامبیا در حالی که برای پایان این بازی پنج دقیقه وقت اضافه اعلام کرده بود، در اقدامی کم سابقه ۷ دقیقه زمان تلف شده محسوب کرد که این اتفاق با اعتراض علی دایی به داور چهارم همراه شد.

اولین اظهارنظرهای علی دایی در قامت سرمربی تیم ملی ایران کنایه آشکاری بود به اعضای کادر فنی سابق تیم ملی و شخص امیر قلعه نویی؛ «مطمئن باشید از این به بعد خبری از بازی تدارکاتی با تیم های درجه سه و چهار خارجی نخواهد بود، علاقه زیادی به محک خوردن تیم در مصاف با قدرتهای بزرگ دارم. ما می توانیم با تیم سوم جامائیکا بازی کنیم و هشت گل بزنیم اما با این روند در بازی های کلیدی و رسمی به جایی نمی رسیم.»

امروز بازی با تیم ملی بوسنی لغو می شود و فدراسیون فوتبال با هزار اما و اگر با زامبیا به توافق می رسد. پیش از بازی با کویت به مصاف بحرین می رویم و خوشحالیم از اینکه در یک شوی از پیش طراحی شده با شش گل سایپا را شکست می دهیم. علی دایی حالا واقعیت ها را از نزدیک لمس می کند و شباهتی میان جاه طلبی هایش و تشکیلات مدیریتی و ساختاری فوتبال ایران نمی یابد.

تیم ملی در فاصله کمتر از دو هفته مانده به بازی مقابل امارات رودرروی زامبیا می ایستد و امیدوار است حریف چیزی در چنته داشته باشد. ساده انگارانه است که تصور کنیم کادر فنی تیم ملی و فدراسیون نشین ها با آگاهی از شیوه بازی زامبیا و شباهت احتمالی سبک این تیم با امارات ترتیب بازی تدارکاتی با کشور نه چندان صاحب فوتبال آفریقایی را داده است. این هم یکی از آن فراخوان های عمومی با همان مضمون همیشگی است: «به یک حریف تدارکاتی نیازمندیم. علاقه مندان به رویارویی با تیم ملی فوتبال ایران با فدراسیون مربوطه تماس بگیرند.»

علی دایی کماکان به بازی با برزیل، انگلیس و آلمان فکر می کند اما به احترام سرود ملی زامبیا به پا می خیزد و امیدوار است نقاط ضعف و قوت تیمش در مسابقه ای که هیچ کس نمی داند حریف کیست و چه خواهد کرد، عیان شود.

... و این همان واقعیتی است که خارج از گود نشستن و منتقد بودن را به دوست داشتنی ترین حرفه عرصه ورزش ایران- و البته سایر عرصه ها- تبدیل کرده. خارج گود که باشی به بازی با تیم سوم جامائیکا ایراد می گیری و با یک پوزخند تمسخرآمیز همه چیز را به آتش می کشی، اما آستین هایت را که بالا می زنی تازه می فهمی در چه معرکه ای گرفتار شدی. آلمان می شود بوسنی، بوسنی می شود زامبیا و زامبیا عذر می خواهد از اینکه بازیکنان اصلی اش را در اختیار ندارد.

علی دایی که پوزخند می زد و قرار بود در بازی های تدارکاتی به میهمانی ابرقدرتها برود، در بایدهای دردآور فوتبال ایران غرق شده و چاره ای جز تن دادن به آنها ندارد. آیا باید منتظر یک داستان تکراری باشیم؟ تیم ملی شکست می خورد و پس از تغییر و تحولات، مسؤولان قبلی از ضعف امکانات و بی توجهی و کارنابلدی مدیران حرف می زنند و کسی نمی پرسد «چرا زمانی که مسؤولیت داشتید دم بر نیاوردید؟»

کسی هم اگر بپرسد پاسخ روشنی نمی شنود. صدایی غیر از سکوت نمی شنویم. وقتی بازی با زامبیا نهایی می شود، یعنی سرمربی تیم ملی ایران به همین میزان تدارکات راضی است که اگر ناراضی بود، باید واکنش مناسبی هم نشان می داد. علی دایی حالا که وسط گود است سکوت می کند و تن می دهد.

همه جای دنیا حریف تدارکاتی را شخص سرمربی مشخص می کند و ما خوب می دانیم زامبیا را فدراسیون فوتبال انتخاب کرده، نه سرمربی تیم ملی ایران. اینجا منافع جمعیتی که پست های کلیدی را اشغال کرده اند در هماهنگی و چشم بستن بر کمبودها خلاصه می شود، اما فردا که فرایند مقصریابی آغاز شود، همه یکدیگر را نشان می دهند و شانه خالی می کنند، چون دیگر منافع مشترکی وجود ندارد. واضح است که رقبای تدارکاتی لزوماً نباید به لحاظ سبک بازی شبیه حریفان رسمی باشند، اما انتخاب تیم هایی که به ندرت دعوتنامه ای برای مسافرت به کشوری دیگر و برگزاری مسابقات دوستانه دریافت می کنند، رسمش نیست.

یک نفر که وسط گود بود برخلاف رسم همیشگی به سیاست های فدراسیون اعتراض کرد و چون حاضر نشد حرفش را پس بگیرد اخراج شد. او یک سنت قدیمی را زیر پا گذاشت و به سزای عملش رسید. علی کریمی فراموش کرده بود اشاره به نقاط ضعف متعلق به پس از ناکامی ها و در انحصار کمیته بررسی علل شکست است. او فراموش کرده بود باید تیمی عمل کند و جملات تشکرآمیز و تمجیدگونه به زبان بیاورد.

ناکامی در دو بازی جاری مقابل تیم ملی امارات چه بسا به منزله حذف در مرحله پیش مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ تمام شود. آن وقت آقایان یکی یکی از کمبودها پرده برداری می کنند و به جبهه علی کریمی می پیوندند. شاید دایی امیدوار است با ستاره هایش بر مشکلات فائق شود اما در هر صورت حل شدن مرد همیشه منتقد در سیستم ناکارآمد، اتفاق هشداردهنده و عبرت آموزی است.

امیر وفایی