شنبه, ۳۰ تیر, ۱۴۰۳ / 20 July, 2024
مجله ویستا

نماز، احیاگر خصلت های عالی انسانی


نماز، احیاگر خصلت های عالی انسانی

«نیت» در نماز، انسان را به گونه ای تربیت می کند که در هر کاری هدفی عالی و خدایی داشته باشد و کار را با توجه به هدف و مقصدی پاک عملی کند و پرواضح است که هدف داری، عامل مهم موفقیت و پیروزی …

«نیت» در نماز، انسان را به گونه ای تربیت می کند که در هر کاری هدفی عالی و خدایی داشته باشد و کار را با توجه به هدف و مقصدی پاک عملی کند و پرواضح است که هدف داری، عامل مهم موفقیت و پیروزی است.

اخلاص در نیت و عمل، نمازگزار را به گونه ای پرورش می دهد که کسی جز راستی، درستی، صداقت و امانتداری از وی نمی بیند آخر چگونه ممکن است بنده ای که به مبدا و معاد، معرفت دارد و حداقل روزی پنج نوبت، راستی و صداقت ورزی با خدا را تمرین می کند، این خصیصه در دیگر کارها و شئون زندگی اش اثر نگذارد؟!آن که با خدای خویش صداقت دارد به طور حتم با بندگان خدا نیز صادق است کسی که در عبادتش صادق است و شرک و ریا نمی ورزد، نمی تواند اهل دروغ، فریب و خیانت باشد و کسانی که او را می شناسند می توانند به عنوان یک دوست پایدار، درستکار، صادق و امین روی دوستی او حساب و به او اعتماد کنند.گفتن تکبیر، باعث می شود که انسان خدا را بزرگ و مادون او را کوچک شمرد، از این رو شجاع پرورده می شود.

نماز، روح تشکر و سپاس را که از خصائص عالی انسان است در نمازگزار ایجاد و تقویت می کند. نماز، تشکر از نعمت های بیکران خداست و این که در ضمن نماز به پیامبر اکرم(ص) سلام می دهیم و از خدا می خواهیم که بر او و خاندان او درود بفرستد، در واقع نوعی تشکر و قدردانی از مروج نعمت های بزرگ نماز و اسلام است.تخصیص ستایش به پروردگار، هرگونه تملق و چاپلوسی را نفی می کند و از آن جا که نماز پس از اعتقاد به مبدا و معاد، مهم ترین عامل تادیب و تربیت در اسلام است، تذکری بر اهمیت تعلیم و تربیت نیز به شمار می آید و یادآور آن است که مسلمانان باید تعلیم و تربیت را جدی تلقی کنند.

نماز، پیوستن به خدا و بریدن از غیر اوست یعنی توکل کردن به خدا و طمع نداشتن از اغیار. در حقیقت کسی که نماز می خواند «حسبنا ا... و نعم الوکیل» می گوید و آن که چشم طمع به دست این و آن نمی دوزد، همیشه عزیز می ماند.

نماز حالت تسلیم و رضا به قضای پروردگار است و تکرار نماز که تمرین حالت تسلیم است هم باعث می شود که نمازگزار در پیشامدهای زندگی صبور و قانع باشد و غم کم خورد و هم احساس خشنودی کند و از حیات خویش لذت ببرد.

نماز، اطاعت از خدا و پرهیز از عصیان است و آن که در برابر خدا سرکشی نکند در راه راست گام خواهد زد.

آن که نماز می خواند از خدا می ترسد و کسی که از خدا می ترسد از غیر او هراس ندارد و چنین انسانی شجاع و آزاده بار می آید.

نماز موجب تقواست و تقوا یعنی صبر و استقامت در برابر هوس ها و آرزوهای دست یافتنی و نامشروع و آن که به دنبال آرزوها نیست، راحت و آرام زندگی می کند؟

نماز، آتش حرص را خاموش می کند در نتیجه نمازگزار قانع و از زندگی خرسند است رقت قلب، انسان را به نیکوکاری می کشاند و قساوت آن، به تبهکاری و نماز، قلب را رقیق نگه می دارد و از قساوت آن پیش گیری می کند.

نماز انسان را به خیرات و خوبی ها دعوت می کند و از فحشا و منکرات باز می دارد. نمازگزار، خدا را حاضر و ناظر به اعمال خویش و عالم را محضر کردار می داند از این روی در خلوت و جلوت معصیت و بی ادبی را در محضرش روا نمی داند.نماز، موجب پرهیزگاری و تقوا سبب تقویت نیروی تشخیص است آن که تقوا دارد خدا به او فرقان عطا می کند و نمازگزار حقیقی، آمادگی و لیاقت دریافت نیروی تمیز را دارد. همین که او راه نماز و تقوا را بر راه فجور برگزیده است، نشان شایستگی و استحقاق او به این عطیه پروردگار است.

نماز به ما می آموزد که حق پذیر باشیم. واقعیت ها و حقایق هستی را قبول کنیم و دست از لجاجت برداریم. این درسی است که از تشهد نماز می گیریم.

نماز، انسان را از آن که خود را صاحب مال، قدرت و قوت بداند و خودپسند و مغرور شود باز می دارد و او را از خودبینی و عصبیت دور می کند، آخر او «بحول ا... و قوته اقم واقعد» می گوید و نشستن و برخاستن خود را نیرویی می داند که خدا به او عطا کرده است.حضور قلب در نماز، تمرین تمرکز حواس است و تمرکز حواس و دقت اندیشه، عامل مهم پیشرفت های فکری، فلسفی، علمی و صنعتی است.نماز به ما می آموزد که تنها به خدا توکل کنیم، از او کمک بخواهیم، جز او به هیچ کس و هیچ قدرتی تکیه نکنیم و عزت خود را نگه داریم.

زهره حریری باخدا