نقش فناوری اطلاعات در عمده فروشی وخرده فروشی

در هزاره سوم, اطلاعات رکن اصلی قدرت تمدن ها و فناوری اطلاعات, ابزاری رقابتی و فناوری برتر محسوب می شود

در هزاره سوم، اطلاعات رکن اصلی قدرت تمدن‌ها و فناوری اطلاعات، ابزاری رقابتی و فناوری برتر محسوب می‌شود. از عمده‌ترین کاربردهای IT در این دو مقوله، می‌توان به کاربردهایی نظیر «بهره‌گیری از شبکه‌های ملی منطقه‌ای سازمانی»، «استفاده از سیستم‌های رایانه‌ای پایگاه‌های داده»، اشاره کرد. همچنین به عنوان بارزترین اثرات IT در صنایع یاد شده، تأثیراتی همانند «برنامه‌ریزی و کنترل بهتر موجودی‌ها»، «بازاریابی از راه دور»، «خرید و فروش از راه دور»، «دریافت سریع‌تر و ردگیری کالا»، «کاهش نیروی انسانی»، «پیوند مناسب، مستمر و سازنده با تأمین‌کنندگان مشتری» و «تمرکززدایی»، «تمرکزگرایی» به‌طور همزمان، قابل اشاره خواهد بود.

در هر یک از ۳ عصر عمده حیات انسانی (کشاورزی، صنعت و اطلاعات)، نماد قدرت تمدن‌ها با اعصار دیگر تفاوت بنیادین داشته است. به‌گونه‌ای که در هزاره سوم میلادی، اطلاعات به‌عنوان رکن اصلی قدرت تمدن‌ها مطرح است، نخستین تعریفی که برای اطلاعات به ذهن می‌رسد، تعریف معناشناختی آن است: «اطلاعات، معنادار است، دارای موضوع است و عبارت است از آگاهی یا دستورالعملی درباره چیزی یا کسی.»

با توجه به ترکیب عبارت فناوری اطلاعات متشکل از دو مفهوم فناوری «به معنای هنر ساخت و استفاده از ابزارها توسط انسان به منظور پالایش محیط و کسب منافع» و اطلاعات «به مفهوم هر عامل موجد تغییر در آگاهی، بینش و حالات انسان»، می‌توان آن را به تمامی ابزارها و روش‌هایی اطلاق کرد که به نحوی اطلاعات را در صورت‌های مختلف (صدا، تصویر و متن) جمع‌آوری، ذخیره، بازیاب، پردازش و توزیع می‌کند.

فناوری اطلاعات با ایجاد شبکه‌های جدید ارتباطی در سطح کشورها، مناطق و کل جهان (همانند شبکه اینترنت) راه را برای تحرک هرچه آسانتر خدمات فنی، حرفه‌ای و مالی هموار می‌سازد و از این رهگذر به جهانی شدن اقتصاد کمک خواهد کرد. از همین رو، از سیستم‌های اطلاعاتی برای بهبود بهره‌وری کیفیت و کارایی مدیریت مالی، بانکی، تجاری و دولتی استفاده می‌شود. در تولید (و تا حدودی کشاورزی) به دلیل یاری گرفتن از رایانه در «طراحی و مدیریت منابع و ذخایر» و نیز به‌کارگیری «شیوه‌های تولید متکی به تجهیزات پیشرفته و آدمک‌های ماشینی» بسیاری از فرایندها خودکار شده‌اند.

● فناوری اطلاعات؛ «تمرکززدایی» یا «تمرکزگرایی»؟

ظهور فناوری اطلاعات که در برخی متون از آن به عنوان زیرساخت جدید یا ابرشاهراه الکترونیکی یاد شده، توجه بسیاری را به تأثیر آن بر سازمان صنعتی و دگرگونی مکان تولید جلب کرده است. اعتقاد بر این است که ابرشاهراه یاد شده که عموماً به شکل بهره‌برداری جمعی از «دستگاه‌های الکترونیکی»، «ارتباطات راه دور»، «نرم‌افزار»، «ایستگاه‌های رایانه‌ای نامتمرکز» و «رسانه‌های یکپارچه» تعریف می‌شود، بر سازماندهی مکانی دنیا و نیز بر سیستم تولید، اثری عمیق به جا می‌گذارد. تشبیه فناوری اطلاعات به شاهراه به ۲ ویژگی این فناوری باز می‌گردد که عبارتند از:

▪ مرتبط ساختن مکان‌های دور از هم

▪ شتاب بخشیدن به فرایندهای تولید

در گذشته، انواع مختلف زیرساخت‌های حمل‌و‌نقل، به شکلی خاص بر سازمان و محل استقرار صنایع اثر می‌گذاشت. این زیرساخت جدید نیز بالقوه می‌تواند الهام‌بخش تغییر پارادایم فکری موجود در زمینه تصمیم‌گیری درباره «مکان استقرار تولید» و «فناوری تولید صنعتی» باشد.

استدلال کلی این است که با پیشرفت فناوری اطلاعات، صحنه برای تمرکززدایی و تمرکزگرایی به شکل همزمان مهیا می‌شود. به بیانی ساده‌تر، اولاً تمرکزگرایی و تمرکززدایی ناشی از IT مفهومی‌تر از مفاهیم سنتی این ۲ واژه است و ثانیاً ۲ روی یک سکه را به نمایش می‌گذارد. شبکه‌های هوشمند، به عنوان بخشی از فناوری اطلاعات، مؤید «یکپارچگی» است. این شبکه‌ها، روند یکپارچگی را از طریق تسهیل اشتراک شرکت‌ها در منابع و نیز پیوند آنها به عرضه‌کنندگان مواد آسان می‌سازد. از سوی دیگر پدیده‌هایی همانند «کار از راه دور»، «خرید از راه دور»، «تولید اینترنتی» و بسیاری از خدمات الکترونیکی، تمرکززدایی را به همراه داشته، لزوم مجتمع شدن همه‌چیز و همه‌کس را در یک مکان مشخص، منتفی می‌سازد.

تمرکززدایی و تمرکزگرایی ناشی از فناوری اطلاعات در ۲ صنعت عمده‌فروشی و خرده‌فروشی، بخوبی هویداست. در این صنایع، به‌کارگیری شبکه‌های هوشمند به تسهیل در پیوند با تأمین‌کنندگان و هماهنگی در تسری و اجرای کلی سیاست‌ها به تمامی فروشگاه‌ها کمک کرده (تمرکزگرایی) و از دیگر سو، اتکا به فناوری اطلاعات، افزایش شعبه‌ها، گسترش فعالیت‌های تجاری از سطح ملی به سطوح منطقه‌ای و جهانی (همانند فروشگاه زنجیره‌ای وال‌مارت) و یافتن منابع و تأمین‌کنندگان جدید را در پی داشته است (تمرکز‌زدایی).

● «عمده‌فروشی، خرده‌فروشی و فناوری اطلاعات»

صنایع عمده‌فروشی و خرده‌فروشی در زمره صنایع توسعه‌یافته خدماتی به‌شمار می‌آیند. وظایف اصلی این دو صنعت، در سفارش خرد و فروش کالا خلاصه می‌شود. عموماً عمده‌فروشان واسطه رساندن کالا از بخش تولید (تولید‌کنندگان) به واسطه‌های دیگر و یا خرده‌فروشان هستند. خرده‌فروشان نیز این مسیر را کامل کرده و با دریافت کالا از عمده‌فروشان، واسطه‌ها و توزیع‌کنندگان، آن را در اختیار مشتری نهایی (مصرف‌کننده) قرار می‌دهند. به‌بیانی دیگر، از تلفیق این ۲ صنعت با یکدیگر، کانال‌های توزیع کالا پدید می‌آیند.

در مقایسه سال‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۸۹ ملاحظه می‌شود که درامد صنعت خرده‌فروشی از ۴۴۷ میلیارد دلار به ۶۲۸ میلیارد دلار در سال ۱۹۸۹ و درامد صنعت عمده‌فروشی از ۳۱۰ میلیارد دلار در ۱۹۸۰ به ۴۰۱ میلیارد دلار در ۱۹۸۹ رسیده است. در قیاسی دیگر، سرمایه‌گذاری صنعت خرده‌فروشی در فناوری اطلاعات از ۶/۴ میلیارد دلار در ۱۹۸۰ به ۶/۱۰ میلیارد دلار (حدود ۳/۲ برابر) و سرمایه‌گذاری صنعت (عمده‌فروشی) در این فناوری با رشد ۳۹۰ درصدی از ۴ میلیارد دلار در ۱۹۸۰ به ۶/۱۱ میلیارد دلار در ۱۹۸۹ ارتقاء یافته است.

در مورد خرده‌فروشان، عمده‌ترین فعالیت‌ها «تأمین ارتباط مستقیم با عمده‌فروشان، توزیع‌کنندگان، واسطه‌ها و تأمین‌کنندگان» از یک سو و «با مشتریان نهایی» از سوی دیگر است، گرچه راهبرد ایجاد و تحکیم راهبردهای نوین، در حال تکامل است. به‌عنوان نمونه می‌توان از فروشگاه‌های زنجیره‌ای «وال‌مارت» و «کی‌مارت» نام برد که حداقل با ۲ هزار فروشنده و تأمین‌کننده پیوند خورده، دارای ارتباطاتی مستقیم و مستمر هستند. بنابراین، می‌توان گفت: «فناوری اطلاعات عاملی مهم و اثربخش در تأمین و بهبود ارتباطات میان تولید‌کنندگان، تأمین‌کنندگان، عمده‌فروشان، واسطه‌ها، توزیع‌کنندگان، خرده‌فروشان و مشتریان نهایی در یک شبکه توزیع بوده و نقشی حیاتی در برقراری و بهسازی این‌گونه روابط در دو صنعت عمده‌فروشی و خرده‌فروشی ایفا می‌کند.» ضمن اینکه، فناوری اطلاعات می‌تواند به حذف برخی واسطه‌های زائد میان تولید و مصرف (واسطه‌های موجود در شبکه توزیع) انجامیده، به کاهش قیمت‌ها و بهبود رضایت‌مندی مشتری کمکی شایان کند.

● مثال: شهروند الکترونیکی؛ اولین فروشگاه الکترونیک در ایران

اولین فروشگاه زنجیره‌ای شهروند در ۱۳۷۳ و با راه‌اندازی اولین سیستم بارکد در کشور افتتاح شد. علاوه بر سیستم بارکد، به‌کارگیری «کارت پول»‌های مختلف نظیر ثمین، سایپا، ملی، سپه، توسعه صادرات و شهروند در شعبه‌های این فروشگاه، گامی دیگر برای خرید آسان و بدون حمل پول و نیز ایجاد فرهنگ به‌کارگیری کارت‌های اعتباری بود. در اسفند ماه ۱۳۷۹ مدیریت شهروند، با بهره‌گیری از فناوری‌های اطلاعاتی و وجود ۹ فروشگاه در نقاط مختلف شهر (به‌عنوان ابزاری برای اجرای طرح فروش الکترونیکی و افزایش سرعت ارسال سفارش‌ها) اقدام به راه‌اندازی سیستم «خرید از منزل» با در نظر گرفتن اهدافی نظیر امکان فروش از طریق اینترنت، اینترنت، دورنگار و تلفن، امکان راحت انتخاب کالا، صدور خودکار فاکتور فروش، امکان انجام تبلیغات برای طرف‌های تجاری در سایت و برگزاری انواع حراج‌ها و ارائه تخفیفات ویژه کرده است. با شروع مذاکره شهروند با سازمان میادین میوه و تره‌بار، به زودی با تعریف پروتکل‌های ارتباطی بین سازمانی، امکان خرید میوه و تره‌بار نیز به امکانات خرید الکترونیکی شهروند افزوده خواهد شد.

از منظری دیگر، این ۲ صنعت از جمله صنایع کاربر (نیروبر) بوده به نیروی انسانی متکی هستند. فناوری اطلاعت صنایع یاد شده را در حرکت به سوی به‌کارگیری فناوری‌ها و فرایندهای غیرمتکی به نیروی انسانی یاری می‌دهد. به عنوان نمونه، وجود «بارکد» روی کالا، قیمت آن سریعاً توسط رایانه، پایش و محاسبه شده، اطلاعات مربوط به فروش آن به عنوان یک «تراکنش» ثبت و در صورت یکپارچه بودن سیستم اطلاعات، به سیستم‌های مالی و حسابداری منتقل می‌شود. تمامی داده‌ها و اطلاعاتی از این دست در یک پایگاه داده ضبط و نگهداری شده، در اختیار قسمت «فروش» قرار داده می‌شود تا قسمت یاد شده با «آنالیز» این داده‌ها بتواند در مورد اینکه «چه کالایی، چگونه، چه موقع، و به چه کسانی» فروخته شود تصمیم‌گیری کند.

در بسیاری از خرده‌فروشی‌ها، نظیر رستوران‌ها و سوپرمارکت‌ها، فناوری اطلاعات برای انجام فعالیت‌هایی نظیر «طراحی کالا، طراحی قفسه‌بندی‌ها و چگونگی قرارگیری کالا در مکان‌های مختلف فروشگاه» به کار می‌رود. به‌علاوه امروزه راهبردهایی نظیر «بازاریابی از راه دور» تنها با اتکاء به فناوری اطلاعات (همانند خطوط تلفن و سیستم‌های رایانه‌ای) قابل دستیابی است.

به این ترتیب، بارزترین اثرات IT در دو صنعت یاد شده، عبارتند از:

▪ برنامه‌ریزی و کنترل بهتر موجودی‌ها

▪ تسهیل در تبلیغات و پخش آگهی‌ها

▪ بازاریابی از راه دور

▪ دریافت سریع‌تر کالاها

▪ ردگیری کالا و سفارش‌ها

▪ پایین نگهداشتن سطوح موجودی‌ها

▪ افزایش گردش کالا و نیز گردش مالی سالانه

▪ تطبیق بهتر سفارش‌ها و خرید‌های واحد (مؤسسه) با نیازها و خواسته‌های مشتریان

▪ کاهش نیروی انسانی موجود در واحد (مؤسسه) پیوند مناسب، مستمر و سازنده با تأمین‌کنندگان

▪ کاهش هزینه‌ها

▪ افزایش رضایت‌مندی مشتری

▪ «تمرکززدایی» و «تمرکزگرایی» همزمان

● مروری بر مدل‌های ارتباطی تجارت الکترونیکی

عمده‌ترین ارتباطات موجود در ۲ صنعت عمده‌فروشی و خرده‌فروشی، در قالب مدل‌های تجارت الکترونیکی معنا خواهد یافت. با مرور بر این مدل‌ها، جایگاه فناوری اطلاعات در صنایع یاد شده، بهتر تبیین خواهد شد.

۱ . مدل «فروشنده یا مصرف‌کننده» یا ۱B۲C

خلاصه تعریف B۲C جریان مستقیم و بی‌واسطه کالا از فروشنده، بنکدار و یا خرده‌فروش به مصرف‌کننده است سایت‌های وب متداول همانند Amazon.com و Dell.com هر هفته، میلیون‌ها درخواست از مشتریان مشتاق خرید کتاب و کالاهای مصرفی دیگر دریافت می‌کنند. معمولاً قیمت تهیه کالا برای مشتریان با استفاده از این شیوه ارزان‌تر از رفتن به مغازه‌هاست. فرض بر این است که شرکت‌های B۲C به واسطه نداشتن هزینه‌های متداول خرده‌فروشی پیشخوان داری و ... باید بتوانند در حاشیه سود کمتر و با قیمت‌های نازل‌تر «از دید مشتری» عمل کنند. موفقیت در این مدل، بسته به تجربیات و خدمات ارائه شده به مشتری است. در واقع، مشتری نیازمند خدماتی است که در مدل سنتی به آنها خو گرفته و لذا باید شرایط مشابه را احساس کند. نیز باید رابطه تصویری مناسبی با مشتری برقرار شود.

۲ . «مدل فروشنده با فروشنده» یا ۲B۲B

بسیاری از شرکت‌ها، نیازمندی‌های خود نظیر تجهیزات، مواد، قطعات و ملزومات را از دیگر شرکت‌ها خریداری می‌کنند. مثلاً: شرکت Louisiana-Pacific تخته‌های چوب را به شکل‌های مرتبط با الوار می‌فروشد. بانک‌ها از IBM رایانه می‌خرند و Hot office.com نرم‌افزار زمانبندی Online در اختیار فروشندگان موبایل قرار می‌دهد. بنابراین، مدل B۲B ارتباط مستقیم فروشندگان و شرکت‌ها را با یکدیگر تأمین می‌کند. بر اساس پیش‌بینی‌ها، حجم مبادلات مدل B۲B در امریکا تا سال ۲۰۰۴ به یک تریلیون دلار و در سال بعد از آن، به ۷/۲ تریلیون دلار خواهد رسید. شرکت‌ها مجبور به انجام پاره‌ای حفاظت‌های امنیتی و حقوقی برای حضور در این مدل هستند. همچنین شرکت‌ها در مدل B۲B ملزم به رعایت عملیات حسابرسی، تشکیل جلسات امنیتی و ارائه گزارش‌های مربوط به پرونده‌های خود هستند.

۳ . «مدل مصرف‌کننده با فروشنده» یا ۳C۲B

ارتباط مشتریان با آژانس‌هایی که خواسته‌های مشتریان را براورده می‌سازند، در مدل C۲B تحقق می‌یابد. این آژانس‌ها، مصرف‌کنندگان را با فروشندگانی آشنا می‌کنند که حاضر به پذیرش شرایط آنها (بویژه در مورد قیمت) هستند. مثلاً برای خرید بلیت هواپیما، خریدار در سایت آژانس واسطه (سایت‌هایی مانند Price Line.com) مقصد پرواز، تاریخ پرواز، قیمت مورد نظر و شماره کارت اعتباری خود را وارد می‌کند. این سایت در کمتر از یک ساعت پاسخ مورد نظر مشتری مبنی بر فهرست فروشندگان مطابق با درخواست خرید وی را تهیه می‌کند.

● مدل «مصرف‌کننده با مصرف‌کننده» یا ۴C۲C

مدل C۲C در اینترنت شباهت زیادی به نیازمندی‌های طبقه‌بندی شده یک روزنامه و یا بازار دست دوم فروشی دارد. ایده این مدل، مبتنی بر ارتباط بدون واسطه مصرف‌کنندگان با یکدیگر است. غول حراجی

www.ebay.com) embay) یکی از بارزترین نمونه‌های مدل C۲C است. در واقع embay خود چیزی نمی‌فروشد بلکه به عنوان واسطه‌ای بین خریداران و فروشندگان عمل می‌کند.

۵ . نمونه‌هایی از فروشگاه‌های زنجیره‌ای الکترونیکی

مثال «فروشگاه وال‌مارت» شرکت فروشگاه‌های وال‌مارت، یک شرکت خرده‌فروشی با قیمت‌های تخفیف‌یافته است که به دلیل کسب عنوان سودآورترین خرده‌فروشی ایالات متحده در ۱۹۹۰ یعنی تنها ۲۷ سال پس از آغاز فعالیت خود در غرب، معروفیت ملی یافته است. یکی از ارکان موفقیت وال‌مارت، شبکه خصوصی ارتباطات دوربرد آن است. هرچند این شرکت، نخستین شرکتی بود که برای تسریع امر کنترل و ردگیری کالا استفاده کرد، اما منحصر به فرد‌ترین بخش پایگاه فناوری این شرکت، شبکه ماهواره‌ای «وی‌ست» است.

شبکه ماهواره‌ای «وی‌ست» وال‌مارت، در ۱۹۹۰ ارتباط شنیداری و داده‌ای دوطرفه بین شعبه مرکزی (واقع در آرکانزاس) و ۱۶۰۰ فروشگاه نامتمرکز در ۲۵ ایالت امریکا را امکان‌پذیر ساخت. به‌کارگیری این شبکه، بسیار مقرون به صرفه است زیرا دوری و نزدیکی نقاط، برای این شبکه تفاوتی ندارد و هزینه آن نیز ثابت بوده، تابع مقدار مکالمات تلفنی نیست. بر اساس براورد وال‌مارت، این شرکت با استفاده از روش یاد شده، دوسوم هزینه‌های تلفن راه دور خود را صرفه‌جویی می‌کند این صرفه‌جویی‌ها، وال‌مارت را قادر می‌سازد تا به اجرای طرح‌های توسعه‌ای بپردازد.

در حیطه خرده‌فروشی، شغل‌های مختلفی نظیر فروشگاه‌های بزرگ، رستوران‌ها، داروخانه‌ها، لباس‌فروشی‌ها، فروشگاه‌های لوازم و تجهیزات خانگی، پمپ‌های بنزین، فروشگاه‌های لوازم یدکی خودرو و فروشگاه‌های مواد بهداشتی و غذایی قرار دارند. به بیانی دیگر، این صنعت، با تعداد زیادی از فروشندگان ملی و منطقه‌ای در زنجیره‌های خاص کالاهای تجاری، غذایی و دارویی روبه‌روست. برخلاف صنعت‌هایی نظیر «حمل‌و‌نقل هوایی» و «مخابرات راه دور»، ورود به صنعت خرده‌فروشی، چندان مشکل نبوده و به «سرمایه‌گذاری کلان» و «زیربنای علمی و فنی قوی» نیازی ندارد.

در حالت کلی، مؤسسات «عمده‌فروشی» و واحدهای «خرده‌فروشی» در پی تحقق اهداف زیر هستند:

- پایین نگهداشتن سطوح موجودی‌ها

- افزایش گردش کالا و گردش مالی سالانه

- تطبیق بهتر سفارش‌ها و خرید‌های مؤسسه با نیازها و خواست‌های مشتریان

- کاهش نیروی انسانی موجود در واحد یا مؤسسه

کاربردهای فناوری اطلاعات در صنایع «عمده‌فروشی» و «خرده‌فروشی»

«فناوری اطلاعات» در توسعه و رشد ۲ صنعت یاد شده، نقشی حساس ایفا کرده است به‌گونه‌ای در شرایط نامساعد اقتصادی بویژه در شرایط رکود، اعضای این صنایع بویژه واحدهای خرده‌فروشی، توانسته‌اند با بهره‌گیری از فناوری اطلاعات، فعالیت‌هایی حیاتی نظیر برنامه‌ریزی و کنترل بهتر موجودی‌ها، پیوند مناسب با عمده‌فروشان، ارتباط مفید و مستمر با مشتریان و نیازهای آنها و در نتیجه انتخاب و خرید کالاهای مناسب‌تر را انجام داده، بدین طریق به بخش نابسامانی پدید آمده از شرایط نامساعد فائق آیند.

اصولاً فناوری اطلاعات در این ۲ صنعت، در مورد فعالیت‌های زیر کاربرد داشته است:

▪ برنامه‌ریزی و کنترل موجودی‌ها

▪ تبلیغات و آگهی‌ها

▪ خرید، فروش و تنظیم ارتباطات

▪ مدیریت لجستیک

▪ بازاریابی، ردگیری کالا و سفارش‌ها

عمده‌ترین کاربردهای IT در صنایع یاد شده، عبارتند از:

▪ بهره‌گیری از شبکه‌های ملی، منطقه‌ای و جهانی

▪ استفاده از سیستم رایانه‌ای

▪ استفاده از سیستم‌های کدگذاری و «بارکدها»

▪ استفاده از سیستم‌های ردگیری کالا

▪ به‌کارگیری پایگاه‌های داده

▪ استفاده از نرم‌افزارهای طراحی کالا، طراحی قفسه‌بندی، تعیین چگونگی استقرار کالا در فروشگاه

عمده‌فروشان، غالباً به کمک تبادل الکترونیکی داده‌ها و با ایجاد سیستم‌های سفارش‌دهی رایانه‌ای به برقراری ارتباط مفید، مؤثر و مستمر با خرده‌فروشان، تأمین‌کنندگان و تولید‌کنندگان اقدام ورزیده، مدیریت بهتری را بر موجودی‌ها، خرید، فروش و تعیین قیمت‌ها اعمال نموده‌اند.

● نتیجه‌گیری

آنچه بیان شد، مروری اجمالی بر نقش فناوری قدرتمند اطلاعات در ۲ صنعت خدماتی است. از جمله افق‌های پژوهشی آینده، به‌کارگیری فناوری اطلاعات برای «ردیابی مراجعان» به فروشگاه‌هاست تا به این ترتیب، رفتار آنها مورد تحلیل قرار گرفته، مزایای رقابتی بهتری در اختیار فروشگاه‌های زنجیره‌ای قرار گیرد.

قدر مسلم این است که «شالوده آینده جامعه انسانی را اطلاعات و فناوری‌های مرتبط با آن، خواهد ساخت». خرید الکترونیکی، عضویت الکترونیکی، مطالعه الکترونیکی، رزرو بلیت الکترونیکی، بیمه الکترونیکی، پزشک الکترونیکی، جراحی از راه دور، نمونه‌سازی سریع، تولید اینترنتی، کار از راه دور، نمونه‌هایی از اثرات شگرف فناوری اطلاعات هستند. در آینده نزدیک، با بسط و فراگیر شدن این پدیده‌ها و ظهور پدیده‌های نوین بسیار دیگر، «قدرت واقعی» اطلاعات، بیشتر متجلی خواهد شد.

محمدرضا لامعی (امور فروش ساپکو)

پانوشت

۱. Business-to-Consume

۲ . Business-to-Busines

۳ . Consumer-to-Business

۴ . Consumer-to-Consumer

منابع

۱ . الفبای تجارت الکترونیک. قسمت اول. همشهری. ویژه‌نامه انفورماتیک. چهارشنبه ۱۴ شهریور ۱۳۸۰.

۲ . الفبای تجارت الکترونیک. قسمت دوم. همشهری. ویژه‌نامه انفورماتیک. چهارشنبه ۲۱ شهریور ۱۳۸۰.

۳ . چشم براه، محسن، بررسی نقش و تأثیر «فناوری اطلاعات» بر صنعت. تهران مؤسسه آموزشی و تحقیقات صنایع دفاعی، مجتمع دانشگاهی صنایع، گروه مدیریت تکنولوژی، ۱۳۸۰.

۴ . چشم‌براه، محسن، گذری بر نقش فناوری اطلاعات در بهداشت و درمان. تهران مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مجتمع دانشگاهی صنایع، گروه مدیریت تکنولوژیکی، ۱۳۸۰.

۵ . سلیمانی فرد. اکبر. جایگاه فناوری اطلاعات در توسعه کشورها. تهران مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، مجتمع دانشگاهی صنایع، گروه مدیریت تکنولوژی، ۱۳۸۰.