فرق لینوکس و ویندوز

آنچه باید از لینوکس بدانید

لینوکس، واژه‌ای که برای برخی کاربران کاملا ناشناخته است و تنها تصوری که از آن دارند، یک ترمینال (پنجره‌ای شبیه داس در ویندوز) است که برای استفاده از آن ‌باید به دستورها و فرمان‌های مختلف تسلط داشت و برای برخی دیگر نیز محبوب‌ترین و کامل‌ترین سیستم‌عاملی است که تابه‌حال دیده‌اند!

شما نظرتان نسبت به سیستم‌عامل لینوکس چیست؟ فکر می‌کنید این سیستم‌عامل می‌تواند جایگزین مناسبی برای ویندوز باشد یا حتی همین حالا توانسته است به این موفقیت برسد و جایگزین ویندوز شود؟

سیستم‌عامل لینوکس طی دهه‌های گذشته پیشرفت‌های بسیار خوبی داشته و این پیشرفت‌ها موجب شده‌است تا این سیستم‌عامل که زمانی فقط به‌عنوان یک سیستم‌عامل منبع‌باز شناخته می‌شد، اکنون به سیستم‌عاملی کاربردی و عمومی تبدیل شود.

اگر بخواهیم لینوکس و ویندوز را با هم مقایسه کنیم و بگوییم کدام سیستم‌عامل کاربردی‌تر است، مطمئنا به پاسخ قاطعی نخواهیم رسید؛ زیرا طرفداران هرکدام از اینها عامل‌ دلایل خاص و منطقی خودشان را برای حمایت از سیستم‌عامل محبوبشان دارند و درنهایت به این نتیجه می‌رسیم با توجه به فعالیتی که از سیستم‌عامل انتظار داریم و بادر نظر گرفتن امکانات موجود، یکی از این سیستم‌‌های عامل‌ را انتخاب کنیم. با این حال کاربرانی هستند که به‌طور کامل سیستم‌عامل ویندوز را کنار گذاشته و آنقدر به لینوکس دلبسته شده‌اند که به هیچ‌وجه آن را با ویندوز عوض نمی‌کنند.

کاربران دیگری هم هستند که بتازگی تصمیم گرفته‌اند به جمع لینوکسی‌ها بپیوندند و آنقدر از لینوکسی‌ها تعریف شنیده‌اند که قید تمام برنامه‌های ویندوز و محاسن آن را زده و برای تعویض سیستم‌عامل‌شان اقدام می‌کنند. اگر شما هم جزو این دسته از کاربران هستید و تصمیم گرفته‌اید از ویندوز به لینوکس کوچ کنید، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را تا انتها بخوانید چرا که حتی کاربران حرفه‌ای هم وقتی برای اولین بار نسخه‌های مختلف لینوکس را روی رایانه خود نصب می‌کنند، با تفاوت‌های چشمگیری مواجه می‌شوند که انتظارش را نداشته‌اند.

این تفاوت‌ها موجب می‌شود پس از چند روز مجددا به استفاده از ویندوز روی بیاورند یا مدت‌ها زمان می‌برد تا به‌طور کامل عادت‌های رفتاری خود با رایانه را برای استفاده از این سیستم‌عامل تغییر دهند.

همان‌طور که پیشتر اشاره کردیم قصد داریم در این مقاله شما را با تفاوت‌های اساسی ویندوز و لینوکس آشنا کنیم.

ما به استعداد و مهارت شما در کار با رایانه و سیستم‌‌های عامل‌ مختلف شکی نداریم؛ اما هرقدر هم با استعداد باشید و در کار با ویندوز مهارت داشته باشید، باید به این نکته توجه کنید که لینوکس، غیرمنتظره‌های بسیاری را در خود جای داده است! هدف ما از این مقاله نیز نشان دادن همین غیرمنتظره‌ها به شماست.

● ساختار فایل

مهم‌ترین و اولین امر غیرمنتظره در لینوکس، ساختار فایل آن است. شما نمی‌توانید در اوبونتو My Documents را پیدا کنید و همچنین نخواهید توانست در فدورا پوشه‌ای به‌عنوان Program Files مشاهده کنید. درایو C,D و... از جمله زوایای پنهان دیگری است که در لینوکس قادر به یافتن آنها نخواهید بود.

ساختار فایل در لینوکس، کاملا متفاوت با ویندوز است. ساختار فایل در لینوکس را می‌توان همچون یک درخت تشبیه کرد که درایوها و اطلاعات ذخیره شده در سیستم‌عامل همچون شاخ‌ و برگ‌های آن است. در نتیجه پوشه Home و دسکتاپ در این سیستم‌عامل هر دو زیرشاخه‌ای از یک درخت بوده و این ساختار، همان چیزی است که شما باید به آن عادت کنید. آشنایی با این سیستم‌فایل چندان پیچیده نیست ولی به‌هرحال یکی از عمده تفاوت‌های این سیستم‌عامل با ویندوز همین است!

● رجیستری را فراموش کنید

کاربران حرفه‌ای در ویندوز بخوبی با رجیستری آشنایی دارند؛ چرا که تنظیمات مربوط به تمام نرم‌افزارها و سیستم‌عامل در رجیستری ویندوز قابل مشاهده و تغییر است. رجیستری در حقیقت یک بانک اطلاعاتی جامع از خصوصیات نرم‌افزارها و سیستم‌عامل در رایانه شماست. مشخصات نرم‌افزارها، کلمات عبور، جزئیات سخت‌افزارها و هرچیز دیگری که فکرش را بکنید در این بخش ذخیره می‌شود و هر خصوصیتی که به‌صورت فایل در رایانه شما ذخیره نشده باشد، مطمئنا آن را در رجیستری خواهید یافت. حالا که با رجیستری آشنا شدید و به اهمیت آن پی بردید باید به این نکته توجه داشته باشید که لینوکس، رجیستری ندارد. خصوصیات و مشخصه‌ها در لینوکس به‌صورت ماژولار است و شما نمی‌توانید یک بانک اطلاعاتی جامع از این خصوصیات را در اختیار داشته باشید. البته این ماژولار بودن مزیت‌های بسیاری دارد که یکی از مهم‌ترین آنها بی نیازی به پاک‌سازی‌های دوره‌ای و احیای مجدد اطلاعات بانک است.

● بسته‌های نصب

برای نصب برنامه‌ها در ویندوز ابتدا به سایت‌های دانلود نرم‌افزار مراجعه می‌کنید، به بخش دانلود نرم‌افزار موردنظر می‌روید، روی لینک دانلود کلیک می‌کنید و پس از ذخیره فایل اجرایی نصبی روی هارد‌دیسک، آن را اجرا کرده و مراحل نصب نرم‌افزار را انجام می‌دهید. در این حالت شما نرم‌افزار موردنظرتان را روی رایانه نصب کرده‌اید و وقتی بخواهید نرم‌افزارهای نصب شده را از روی رایانه حذف کنید به بخش مربوط در کنترل پانل مراجعه می‌کنید.

در بسیاری از نسخه‌های لینوکس این مراحل طولانی را در پیش ندارید؛ زیرا در این سیستم‌عامل تنها چیزی که نیاز دارید ابزاری برای مدیریت بسته‌های نصبی است که به آن package manager می‌گویند. این ابزار مدیریتی همه مراحل جستجو، نصب و حذف برنامه را پشتیبانی می‌کند و براحتی می‌توانید نرم‌افزار موردنظرتان را در آن جستجو کرده و پس از یافت نتیجه، آن را دانلود و روی رایانه نصب کنید.

● ظاهر قابل تعویض

یکی از مهم‌ترین تفاوت‌هایی که پس از انتشار نسخه‌های مختلف ویندوز به آن توجه می‌شود، تفاوت‌های ظاهری در رابط کاربری سیستم‌عامل است.

تفاوت ویندوز اکس‌پی با ویندوز ویستا و ۷ کاملا مشهود است. این تفاوت‌ها در ویندوز ۸ با ظهور مترو شکل گرفت و همگان را به خود جذب کرد؛ اما در حالت کلی ویندوز اکسپلورر، منو یا صفحه شروع، نوار وظیفه و... از جمله بخش‌های جدانشدنی از ویندوز است که در نسخه‌های مختلف می‌توان آنها را مشاهده کرد.

یکی از مزایا و تفاوت‌های لینوکس با ویندوز نیز در همین رابط کاربری و تغییرات ظاهری است. در لینوکس، رابط کاربری به‌طور کامل می‌تواند از هسته سیستم‌عامل جدا شود و شما می‌توانید هر رابط کاربری را که تمایل داشته باشید برای سیستم‌عاملتان طراحی کنید. تعویض‌پذیری رابط کاربری در لینوکس یکی از ویژگی‌های بسیار خوب آن به‌شمار می‌رود.

● فرمان‌دهی

سیستم‌عامل لینوکس از نظر کاربران حرفه‌ای اعتبار خاصی دارد و منشا این اعتبار در میان کاربران حرفه‌ای نیز ترمینال لینوکس است. ترمینال در حالت کلی یک صفحه سیاه رنگ است که متونی به رنگ سفید یا سبز روی آن تایپ می‌شود و شما می‌توانید با تایپ دستورهای موردنظرتان منتظر پاسخ سیستم‌عامل باشید. این ابزار همانند خط فرمان (Command Prompt) در ویندوز است.

اگر قصد دارید از لینوکس استفاده کنید پیشنهاد می‌کنیم مروری به ساختار فرمان‌دهی در سیستم‌‌های‌عامل‌ داشته باشید؛ زیرا در لینوکس با این ابزار بیش از پیش سر و کار خواهید داشت.

البته ذکر این نکته ضروری است که در نسخه‌های فعلی لینوکس بسیاری از امور با استفاده از محیط گرافیکی قابل انجام است.

با این حال وقتی به ترمینال لینوکس تسلط داشته باشید متوجه می‌شوید هیچ چیز فرمان‌پذیرتر از ترمینال نیست؛ زیرا ترمینال دقیقا همان کاری را انجام می‌دهد که شما از آن خواسته‌اید.

در پایان اگر می‌خواهید تجربه‌های جدیدی از کار با رایانه داشته باشید، رایانه و سیستم‌عامل منحصر‌به‌فردی برای خودتان داشته باشید و اگر علاقه خاصی به یادگیری و کشف چیزهای جدید دارید، پیشنهاد می‌کنیم لینوکس را امتحان کنید.

مریم فراهانی