چهارشنبه, ۱۹ دی, ۱۴۰۳ / 8 January, 2025
مجله ویستا

گیاهی اما نه بی خطر


گیاهی اما نه بی خطر

بهره گیری از طب سنتی و مکمل برای درمان بیماری ها در حال گسترش است

بهره‌گیری از طب سنتی و مکمل برای درمان بیماری‌ها در حال گسترش است. در موارد بسیاری این شیوه‌های درمان موجب رضایت بیماران می‌شوند.

همان‌طور که طب مدرن گاهی عوارض بسیار خطرناکی را برای فرد ایجاد می‌کند، طب مکمل و سنتی نیز ممکن است موجب چنین مواردی شود و در برخی موارد ، عوارض سوء این نوع از درمان‌ها از طب مدرن نیز پیشی گرفته است.

هیچ‌کس نمی‌تواند بگوید که این دارو یا این شیوه‌ درمانی بدون عارضه جانبی است. حتی شیوه‌های درمانی صحیح نیز ممکن است به دلیل مصرف میزان غلط دارو و تجویز اشتباه، تاثیرات نامطلوب را برای مصرف‌کننده ایجاد کند.

از طرفی در مصرف گیاهانی که حاوی مواد گوناگون هستند ـ که برخی از آنها ناشناخته‌اند ـ نیز‌ ممکن است نتایجی غیرعادی و غیرقابل پیش‌بینی رخ دهد. روش‌های درمانی بدون مصرف دارو که شیوه درمان آنها فیزیکی است نیز ممکن است موجب وارد آمدن آسیب‌هایی به بیماران شود که بخشی از آن مربوط به درمانگران فاقد صلاحیت، تشخیص‌های غلط، تجویزهای نامناسب و... است.

متاسفانه تصوری که به اشتباه بین مردم رایج شده این است که طب مکمل و بخصوص داروهای گیاهی اگر فایده نداشته باشند ضرر هم ندارند. در واقع طبیعی بودن دارو یا فرآیند درمان را دلیلی برای بی‌ضرر بودن آن می‌دانند، اما واقعیت این است که مصرف داروهای گیاهی به تنهایی یا همراه با داروهای شیمیایی می‌تواند عوارض جانبی خطرناکی را به همراه داشته باشد.

برخی از گیاهان دارویی باید به صورت استاندارد شده مصرف شوند و مصرف مستقیم آنها بعضا باعث بروز مسمومیت‌های شدید و گاهی مرگ می‌‌شود.

البته این حقیقت را نیز باید مدنظر داشت که عوارض داروهای گیاهی نسبت به داروهای شیمیایی کمتر است، ولی مطلق نیست و تمام داروهای گیاهی بی‌ضرر نیستند، اما عوارض آن قابل کنترل است.

با توجه به شرایط موجود نمی‌توان داروهای گیاهی را در تمام موارد جایگزین داروهای شیمیایی کرد، ولی می‌توان به عنوان طب مکمل و همراه سایر داروهای شیمیایی استفاده کرد و به این ترتیب بخشی از مصرف داروهای شیمیایی را کم کرد.

توصیه می‌شود همواره و قبل از استفاده از داروهای گیاهی با پزشک خود در این باره مشورت کنید. بعضی از داروهای گیاهی موجب تداخل در قدرت جذب موادغذایی مورد نیاز بدن می‌شوند.برخی از انواع دیگر نیز موجب افزایش یا کاهش تاثیر یک داروی خاص می‌شوند. این موضوع در سالمندان و بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن که معمولا دو یا چند دارو را به‌طور همزمان استفاده می‌کنند می‌تواند مشکلات زیادی را به وجود آورد.

عوارض ناشی از مصرف گیاهان دارویی در کودکان نیز بیشتر است و باید حتما در حد توصیه شده مصرف شوند. مثلا حتی مصرف عرق نعنا که به ظاهر بی‌‌ضرر است، در کودکان باید مرتب باشد.

از سوی دیگر بسیاری از گیاهان دارویی که در عطاری‌ها عرضه می‌شود، استاندارد شده نیستند و ممکن است میزان نامناسب آن برای افراد مضر هم باشد. برخی از گیاهان دارویی در عطاری‌ها به لحاظ آلودگی‌های میکروبی،‌ سموم کشاورزی، فلزات سنگین و تاریخ مصرف و تولید استاندارد نبوده و خواص موثر خود را از دست داده‌اند. گیاهان دارویی کشت شده معمولا قابل اطمینان‌تر هستند، اما گیاهانی که از مراتع جمع‌‌آوری می‌‌شود آلودگی دارد و گاهی به علت عدم‌شناسایی دقیق آنها توسط عطاری‌ها، اشتباه تجویز می‌شود.‌ در نهایت توجه داشته باشید در مصرف گیاهان‌دارویی نیز باید احتیاط‌های لازم را انجام بدهید.