سینوزیت از کجا می‌آید؟

فصل پاییز باعث کاهش دمای هوا و متعاقبا باعث افزایش شیوع سرماخوردگی می‌شود. به دنبال هر سرماخوردگی معمولا مخاط سینوس‌ها دچار التهاب می‌شود که البته با بهبود سرماخوردگی، …

فصل پاییز باعث کاهش دمای هوا و متعاقبا باعث افزایش شیوع سرماخوردگی می‌شود. به دنبال هر سرماخوردگی معمولا مخاط سینوس‌ها دچار التهاب می‌شود که البته با بهبود سرماخوردگی، این التهاب نیز از بین می‌رود. در سنین پایین ممکن است کودک ۶ تا ۷ بار در سال دچار سرماخوردگی شود اما شمار کمی از این سرماخوردگی‌ها به سینوزیت منجر می‌شود...

همان‌طور که سینوزیت سبب گرفتگی و ترشحات بینی می‌شود، لوزه سوم نیز علایم مشابهی را نشان می‌دهد. در بسیاری از کودکان این دو مورد را به سختی می‌توان از هم متمایز کرد اما معاینه دقیق پزشک می‌تواند علت اصلی را مشخص نماید. لوزه سوم با متوقف کردن خروج ترشحات از پشت بینی، فرد را دچار سینوزیت می‌کند. در سینوزیت نیز خروج ترشحات چرکی از پشت بینی موجب تحریک لوزه سوم و تورم آن می‌شود بنابراین هر دو اثر متقابل بر هم دارند و یا ممکن است علایم‌شان با هم اشتباه شود.

برخی بیماران از تاثیر سیگار بر سینوزیت می‌پرسند که باید گفت: بله، سیگار کشیدن و حتی در معرض دود سیگار بودن (مانند کودکانی که والدین سیگاری دارند) فرد را مستعد سینوزیت می‌کند. افزون بر سینوزیت عفونت‌های گوش میانی و حساسیت‌ها نیز از بیماری‌هایی هستند که در کودکان در معرض دود سیگار بیشتر بروز می‌کنند.

حساسیت به عوامل مختلف از جمله موادغذایی، عوامل استنشاقی یا موادشیمیایی می‌تواند عامل زمینه‌ساز سینوزیت باشد اما از این میان عوامل استنشاقی یا ذرات معلق در هوا مهم‌ترین نقش را دارند. آلرژی‌های بینی ناشی از عوامل استنشاقی بسیار شایع است و به دو شکل تظاهر می‌کند:

نخست، آلرژی‌های فصلی که در فصول خاصی همانند بهار یا تابستان پدیدار و از گرده درختان، علف‌های هرز و چمن ناشی می‌شوند. عطسه‌های پشت‌سر هم، آب‌ریزش بینی، خارش و گرفتگی بینی از علایم بارز این نوع آلرژی‌هاست.

نوع دیگر، آلرژی‌های دایمی که در تمام طول سال وجود دارند و بیشتر با گرفتگی بینی و ترشحات مزاحم پشت حلق تظاهر می‌کند.

گرد و خاک منزل و موجودات ریز همراه آن به نام «مایت» که در رخت‌خواب، مبلمان کهنه و فرسوده، فرش و حتی اسباب‌بازی‌های پرزدار بچه‌ها یافت می‌شود مهم‌ترین عامل این نوع آلرژی هستند.

قارچ‌های معلق در هوا که به خصوص در مناطق مرطوب بیشتر دیده می‌شوند عامل دیگر آلرژی‌های طولانی‌مدت هستند. بالاخره مواد زاید حیوانات خانگی مانند سگ، گربه و پرندگان به عنوان عوامل شناخته‌شده آلرژی به حساب می‌آیند.

ناگفته نماند که سینوزیت می‌تواند موجب تشدید آسم شود. در افرادی که هم به آسم دچارند و هم به سینوزیت، درمان سینوزیت بهبود قابل‌ملاحظه آسم و کاهش نیاز به استفاده از داروهای ضدآسم را به همراه خواهد داشت.

دکتر محسن نراقی/ متخصص گوش، حلق و بینی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران