مارتین لینگز Martin Lings

مارتین لینگز در سال ۱۹۰۹ در خانواده ای پروتستان در انگلستان به دنیا آمد از حدود بیست سالگی مانند اغلب جوانان غربی اعتقاد خود را به مسیحیت از دست داد, ولی بر خلاف ایشان دست از طلب حقیقت برنداشت

مارتین لینگز در سال ۱۹۰۹ در خانواده‌ای پروتستان در انگلستان به دنیا آمد. از حدود بیست سالگی مانند اغلب جوانان غربی اعتقاد خود را به مسیحیت از دست داد، ولی بر خلاف ایشان دست از طلب حقیقت برنداشت.

وی پس از سال‌ها مطالعه در ادیان، سال‌های ۱۹۳۸ و ۱۹۳۷در نتیجه آشنایی با بعضی از مسلمانان الجزایری و مراکشی شیفته اسلام شد و به این دین گروید. این عده خود از پیروان صوفی و عارف الجزایری شیخ احمد العلوی بودند که در سال ۱۹۳۲ خرقه تهی کرده بود. لینگز نیز طبعا به این فرقه گروید.

مارتین لینگز پس از تشرف به اسلام نام خود را به ابوبکر سراج‌الدین تغییر داد. وی از شاگردان شووان بود و از وی نیز تاثیر بسیاری پذیرفته بود.

لینگز كه در سراسر جهان اسلام از شهرت برخوردار بود، در طول عمر طولانی خویش و پس از تشرف به اسلام، به ترویج قرائتی صوفیانه - عارفانه از اسلام اهتمام ورزید كه در آن بر نوعی نگاه صوفیانه به سنت و ارتباط معنوی میان ادیان الهی، تاكید می‌شود.

مارتین لینگز سراسر عمر خود را صرف معرفی و تحقیق معرف اسلامی به غرب کرد. از آثار وی عبارتنداز: الیقین، تصوف چیست؟، دین در خاورمیانه، عارفی از الجزایر.

او در سال ‪ ۱۹۳۵‬به لیتوانی رفت و در این كشور به تدریس تاریخ آنگلو ساكسن و ادبیات قرون وسطی انگلیس مشغول شد. پنج سال بعد به دعوت دوستی كه برای تدریس در دانشگاه قاهره در این شهر اقامت داشت، به مصر سفر كرد. مرگ ناگهانی این دوست سبب شد تا ادامه تدریس بر عهده لینگز گذارده شود.

در ایام اقامت در قاهره لینگز با آرای "رنه گنون"، نویسنده مسلمان فرانسوی كه نگاهی صوفیانه به اسلام و سنت دارد و برخی از كتاب‌های اصلی‌اش به فارسی نیز ترجمه شده ‌است، آشنا شد و تحت تاثیر این آرا به اسلام گروید.

لینگز تا سال ‪۱۹۵۲‬ در مصر اقامت داشت و در این مدت محل اقامت خود را به مكانی برای دیدار و ملاقات كسانی تبدیل كرد كه به این نگاه صوفیانه-عرفانی به اسلام و ادیان الهی گرایش دارند.

از جمله اقدامات لینگز در این ایام آن بود كه هر ساله یكی از نمایش‌های ویلیام شكسپیر را در مصر بر روی صحنه می‌آورد و پیام‌های معنوی آن را برای بینندگان بازگو می‌كرد.

آشنایی عمیق او با دیدگاه‌های شكسپیر به تالیف كتاب "راز شكسپیر" (‪ (۱۹۸۴‬منجر شد كه در آن رویكردهای معنوی این نویسنده بزرگ انگلیسی توضیح داده شده است. این كتاب به فارسی نیز ترجمه شده ‌است.

لینگز علاقه داشت تا آخر عمر در مصر بماند، اما با روی كار آمدن "جمال عبدالناصر" و بالا گرفتن روحیه ضد انگلیسی در مصر و كشته شدن برخی از همكاران لینگز در دانشگاه قاهره، دولت مصر همه استادان انگلیسی را از دانشگاه اخراج كرد.

در بازگشت به انگلیس، لینگز در مدرسه مطالعات شرقی و افریقایی دانشگاه لندن ثبت نام كرد و پس از اخذ یك لیسانس در رشته زبان عربی، رساله دكترای خود را درباره زندگی یك صوفی الجزایری به نام "احمد العلوی" تحریر كرد.

این رساله سپس دستمایه كتابی به نام "یك صوفی قدیس قرن بیستم" شد كه دیدگاه‌های معنوی اسلام با رویكرد "سنت مداری" را از درون این سنت توضیح می‌دهد.

این كتاب كه با اقبال زیادی در جهان اسلام روبه‌رو شد، به فارسی نیز ترجمه شده است.

لینگز در سال ‪ ۱۹۵۵‬به كار در موزه بریتانیا مشغول شد و در آنجا وظیفه تهیه فهرست از كتاب‌ها و دست‌نوشته‌های شرقی را عهده‌دار شد.

در سال‌های ‪ ۱۹۷۰‬تا ‪ ۱۹۷۳‬كتابخانه بریتانیا از او برای تكمیل مجموعه موجود در این كتابخانه در خصوص "خوشنویسی‌های قرآن مجید" كه در مخازن این كتابخانه موجود بود، دعوت کرد.

محصول این تحقیق به صورت كتاب "هنر خوشنویسی و تذهیب قران" در سال ‪ ۱۹۷۶‬و همزمان با نمایشگاه جهانی اسلام در لندن، انتشار یافت.

از جمله برجسته‌ترین آثار لینگز "زندگینامه حضرت محمد (ص)" بود كه به سال ‪ ۱۹۸۳‬انتشار یافت. این كتاب با استفاده از كهن‌ترین منابع اسلامی درباره زندگی پیامبر اسلام تدوین شده بود. در زمره دیگر آثار ابوبكر سراج الدین می‌توان به "ساعت یازدهم" (‪ (۱۹۸۷‬كه تحقیقی درباره بحران معنویت در جهان جدید است، "باورهای كهن و خرافات جدید" (‪ (۱۹۶۵‬و "صوفی‌گری چیست؟" (‪۱۹۷۵)‬اشاره كرد.

یكی از آخرین آثار لینگز كه علاقه او را به تحقیقات درباره معنا و راز و رمز نمادها و سمبول‌ها نشان می‌دهد با عنوان "نماد و نمونه ایده‌آل:

تحقیقی درباره معنای وجود" در سال ‪ ۱۹۹۱‬انتشار یافت.

لینگز تا روزهای آخر عمر، حیات فكری خود را با جدیت دنبال كرد. ‪ ۱۰‬روز پیش از مرگ در كنفرانسی در لندن، به مناسبت تولد پیامبر اكرم(ص) برای یك جمعیت سه هزار نفری خطابه ایراد كرد و چند ماه قبل از آن به چند كشور اسلامی از جمله مصر، پاكستان و مالزی سفر كرد.

مارتین لینگز و استادش رنه گنون در زمره گروهی از محققان مسلمان و غیرمسلمان به شمار می‌آیند كه به قرائتی خاص از سنت‌های دینی و معنوی در جهان مدرن باور دارند و معتقدند راه نجات انسان معاصر بازگشت به این قرائت است.

از جمله دیگر چهره‌های سرشناس این رویكرد می‌توان به دكتر سید حسین نصر، گای ایتن، فریتس شوان، و بوركهارت اشاره كرد.

منتقدان این رهیافت خاص بر این باورند كه در عین آنكه نكات در خور توجهی در آموزه‌های این رهیافت وجود دارد، اما بن‌مایه این دیدگاه نوعی كناره‌گیری از صحنه‌های اجتماعی و عملی و عزلت گزینی است.

از مارتین لینگز دو کتاب به زبان فارسی منتشر شده است که عبارتند از: عرفان چیست/ ترجمه دکتر مرضیه شنکایی؛ عارفی از الجزایر/ ترجمه دکتر نصرالله پورجوادی.

"مارتین لینگز" ، محقق مسلمان انگلیسی، كه با نام اسلامی "ابوبكر سراج الدین" از او یاد می‌شد در سن ‪ ۹۶‬سالگی در یكی از شهرستانهای كوچك انگلیس دارفانی را وداع گفت.