وقفه تنفسی در حین خواب

در تمام انسانها تهویه ریوی در هنگام خواب کاهش می یابد . دی اکسید کربن شریانی افزایش یافته ، عضلات حلقی شل می شوند و در نتیجه راه هوایی فوقانی باریک می گردد و مقاومت دستگاه تنفس …

در تمام انسانها تهویه ریوی در هنگام خواب کاهش می یابد . دی اکسید کربن شریانی افزایش یافته ، عضلات حلقی شل می شوند و در نتیجه راه هوایی فوقانی باریک می گردد و مقاومت دستگاه تنفس بالا می رود . خواب طبیعی دارای مراحلی است که به صورت چرخه ای ظهور می کند و هر مرحله با طرح خاصی از امواج نوار مغزی همراه است . یکی از این مراحل خواب توأم با حرکات سریع چشم ( REM ) است . که همراه با دیدن رؤیا بوده و مشخصه آن حرکات سریع چشم و شلی منتشر عضلات اسکلتی بجز دیافراگم و تنفس نامنظم است .

وقفه تنفسی چیست :

وقفه تنفسی ( Apnea) عبارتست از قطع کامل جریان هوا به مدت ۱۰ ثانیه یا بیشتر .

هیپوپنه ( Hypopnea ) به کاهش قابل ملاحظه جریان هوا اطلاق می شود .

در برخی موارد ممکن است وقفه تنفسی و کاهش جریان هوا ( Hypopnea ) در حین خواب طبیعی بروز کند و میزان بروز آنها با افزایش سن بیشتر می شود .

با این حال در بیماران دچار سندرم وقفه تنفسی در خواب مدت و فراوانی وقفه تنفسی به حدی افزایش می یابد که سبب انقطاع خواب می شود .

علت سندرم وقفه تنفسی در خواب چیست ؟

وقفه تنفسی در خواب به دو شکل دیده می شود .

۱ ) انسدادی : که علت آن انسداد راه تنفسی فوقانی می باشد .

۲ ) مرکزی : ناشی از کاهش نیروی پیش برنده تنفس بوده که ممکن است به دنبال آسیب دستگاه عصبی مرکزی ایجاد شود یا هیچ علتی برای آن پیدا نشود . ( ایدیوپاتیک )

علائم بالینی :

مهمترین پیامد آن اختلال خواب می باشد که به صورت خواب آلودگی مفرط روزانه بوده و باعث افزایش خطر تصادفات وسایط نقلیه ، می گردد . از علائم دیگر می توان تحریک پذیری ، سردرد ، فشار خون بالا و افزایش میزان مرگ ناگهانی را نام برد .

بطور کلی فردی که از خواب آلودگی مفرط روزانه شکایت داشته که مانع از فعالیت روزانه او می شود بخصوص اگر فردی که در کنار بیمار می خوابد از خر و پف بلند و نفس نفس زدن وی شاکی باشد تشخیص وقفه تنفسی در خواب برای بیمار مطرح می شود .

چه عواملی باعث انسداد راه هوایی در خواب می شوند ؟

تخمین زده می شود وقفه تنفسی انسدادی در خواب در ۴ درصد مردان میانسال و مسن بروز می کند و شیوع آن در زنان کمتر است . عوامل خطرساز عمده عبارتند از چاقی و شکل غیرطبیعی راه هوایی فوقانی که ناشی از بزرگی لوزه ها ، بزرگی زبان ، زبان کوچک و کام نرم طویل و کوچکی فک تحتانی می باشد .

در چنین موقعیتهائی حتی شل شدن طبیعی عضله راه هوایی فوقانی در حین خواب ممکن است موجب انسداد کامل راه هوایی و وقفه کامل جریان هوا شود . پس از دوره های متغیری از انسداد راه هوایی بیمار از خواب بیدار می شود ، قوام عضله به حالت قبلی بازمی گردد و راه هوایی باز می شود . این چرخه ممکن است در طول شب صدها بار تکرار شود و منجر به دورهای متعددی از وقفه تنفسی و اختلال بارز الگوی طبیعی خواب گردد .