چگونه کودکتان را زود بزرگ کنید

به منظور پیشرفت رشد ذهنی و جسمی کودک باید حواس تان به جزئیات زیادی باشد و میان مهارت های گوناگون و حواس مختلف باید هماهنگی برقرار باشد

به‌منظور پیشرفت رشد ذهنی و جسمی کودک باید حواس‌تان به جزئیات زیادی باشد و میان مهارت‌های گوناگون و حواس مختلف باید هماهنگی برقرار باشد. نیروی ذهنی کودک به حواس و حرکات بدن نیز وابسته است. مسلما بدون قوه بینایی کودک نمی‌تواند اسباب‌بازی را ببیند و بدون حافظه از دیدن اسباب‌بازی مورد علاقه‌اش هیجان‌زده نمی‌شود. بدون هماهنگی مغز و عضلات کودک نمی‌تواند دستش را به سوی همان اسباب بازی دراز کند. بنابراین همگام با افزایش درک عمومی بسیاری از مهارت‌های مغزی و بدنی به سرعت رشد می‌کند و مجموعه همه این عوامل می‌تواند کمک مؤثری در رشد و توسعه مغز کودک بکند. این کمک‌ها به‌خصوص در سال‌های اول و سوم زندگی که مغز جهش‌های رشدی عمده‌ای دارد اهمیت بسیار زیادی دارد. حالا بد نیست با برخی از عوامل کمک‌کننده آشنا شوید؛ عواملی که شاید تاکنون آنقدرها هم برای‌تان مهم نبوده باشد.

● آن‌ها را مجبور کنید ورزش کنند

ورزش غذای جدید مغز محسوب می‌شود و مشخص شده است که اثر مثبتی بر عملکرد مغز مانند حافظه، تفکر و استدلال منطقی دارد. «سین لوئیس» مربی و روان‌شناس ورزشی می‌گوید: «این به این دلیل است که ورزش‌های هوازی خون بیشتری را به بدن و از جمله به مغز پمپاژ می‌کنند و خون بیشتر به معنای اکسیژن بیشتر و بنابراین تغذیه بهتر بافت مغز است. ورزش همچنین مغز را وادار به تولید یک پروتئین ویژه به نام فاکتورنوروتروفیک مشتق از مغز(BDNF) می‌کند که موجب می‌شود سلول‌های مغز رشد بیشتری داشته باشند، به هم متصل شوند و در مسیرهای خاص یادگیری ارتباط برقرار کنند. کودکانی که ورزش می‌کنند هسته‌های قاعده‌ای بزرگ‌تری در مغز دارند. هسته‌های قاعده‌ای نقش مهمی در عمل کنترل حرکتی ایفا می‌کنند. هسته‌های این ناحیه به دلیل ارتباطاتی که با هم و دیگر قسمت‌های مغز دارند در کنترل حرکت شرکت می‌کنند.

● مطمئن شوید به اندازه کافی می‌خوابند

تحقیقات ارائه شده در اجلاس سالانه انجمن‌های مرتبط باخواب نشان داد، بچه‌های پیش دبستانی که هر شب ۱۱ ساعت می‌خوابند در تست‌های هوش نمره بالاتری می‌گیرند. نتایج نشان می‌دهد، داشتن زمان خواب منظم و با قاعده در رشد مغزی تاثیر فزاینده‌ای دارد. براساس یک نظرسنجی که توسط بنیاد ملی خواب صورت گرفته خواب ناکافی در میان کودکان می‌تواند در رشد مغزی اختلال‌هایی ایجاد کند. دکتر «مری کارسکادون» استاد روان‌پزشکی و رفتارشناسی از دانشگاه براون می‌گوید: «الگوی خواب منظم نقشی حیاتی برای کودکان بازی می‌کند زیرا بدن با استفاده از ساعت خواب می‌تواند جریان‌های جدیدی در مغز ایجاد کند و همین باعث رشد و تقویت مغز کودک می‌شود.» بسیاری از کودکان به اندازه کافی نمی‌خوابند و این مسئله علاوه بر ایجاد مشکلاتی در یادگیری آنان در دبستان منجر به افزایش خطر چاقی آنان می‌شود. بنابر یافته‌های بنیاد ملی خواب، کودکان در سنین مدرسه ابتدایی باید هر شب ۱۰تا ۱۲ساعت بخوابند.

● اغلب موارد آن‌ها را نوازش کنید

توانایی کودک در یادگیری سریع با روشی که در آغوش گرفته می‌شود و همچنین مراقبت‌های پیش از دبستان کودک ارتباط دارد. این را مطالعه‌ای که محققان دانشگاه‌مونترال انجام داده‌اند، ثابت کرده است.

این مطالعه نشان می‌دهد، محبت و گرمی مادر با عملکرد مغز کودک در ارتباط است. بنابراین مادرانی که مهربان‌ترند به احتمال زیاد فرزندانی دارند که عملکرد بهتری در مدرسه نشان می‌دهند. دکتر «کارول کوپر» نویسنده و پزشک خانواده می‌گوید: «در آغوش گرفتن کودک همچنین باعث تحریک ترشح هورمون اکسی‌توسین می‌شود که طیف گسترده‌ای از مزایا را دارد از جمله توانایی در تحریک کودک برای یادگیری. علاوه بر این، اسکن‌های مختلف نشان داده است، اکسی‌توسین بر قسمتی از مغز که به بخش پردازش عاطفی و تصمیم‌گیری متصل است و بخش مهم و حیاتی هوش محسوب می‌شود، ارتباط مستقیم دارد. قرن‌هاست که مادران از قدرت معجزه‌آسای نوازش کودکان به‌منظور قطع گریه آن‌ها آگاهی دارند. حالا دانشمندان نیز به قدرت این تماس پی برده‌اند و حتی از آن در درمان بیماری‌های گوناگون استفاده می‌کنند.

● به آن‌ها اجازه دهید بازی کامپیوتری انجام دهند

بله درست خوانده‌اید؛ بازی کامپیوتری (با وجود تبعات آن) ورزش ذهنی خوبی است. بازی‌هایی که در آن‌ها استراتژی تفکر ایجاد می‌شود و مهارت‌های برنامه‌ریزی را به‌وجود می‌آورد انتخاب کنید و مطمئن شوید کودک شما آن‌ها را در یک زمان محدود و مشخص بازی می‌کند. به این ترتیب به او کمک می‌کنید مغزش رشد کند. مطالعات اخیر که در دانشگاه روچستر انجام شده نشان می‌دهد، شرکت‌کنندگانی که بازی‌های ویدئویی را به شکل منظم انجام می‌دهند و نشانه‌های بصری را می‌آموزند نسبت به دیگر کودکانی که این بازی‌ها را انجام نمی‌دهند، سریع‌تر عمل می‌کنند. علاوه بر‌این، بازی‌های ویدئویی و کامپیوتری هماهنگی دست و چشم را بیشتر می‌کند و به کودکان کمک می‌کند سریع‌تر پردازش کنند و از اطراف‌شان درک سریع‌تری داشته باشند اما توجه داشته باشید که این نوع بازی‌ها باید کاملا کنترل شده و در زمان مشخص انجام شود.

● از غذاهای فرآوری شده اجتناب کنید

مطالعه برخی کودکان در جنوب غرب انگلیس نشان داده است، تغذیه کودکان با مواد‌غذایی فرآوری شده در سنین کم باعث کاهش ضریب هوشی آن‌ها می‌شود درحالی‌که تغذیه غنی از ویتامین‌ها می‌تواند آن‌ها را هوشمند‌تر کند. «کیت نورتستون»، محقق دانشگاه بریستول که این مطالعه را رهبری می‌کند می‌گوید یک رژیم غذایی مغذی می‌تواند تفاوتی چشمگیر در نمره هوشی کودکان در طولانی‌مدت ایجاد کند. حتی بعد از تعدیل فاکتورهایی مانند تحصیلات مادر و طبقه اجتماعی این پژوهش نشان داد، رژیم غذایی سنگین با غذاهای فرآوری شده در ۳ سالگی با ضریب هوشی پایین‌تر در ۵ سال بعدی کودک در ارتباط است و تغییر رژیم بعد از این سن دیگر تاثیری در بهبود آن ندارد. مغز تا ۳ سالگی با حداکثر سرعت رشد می‌کند و داشتن تغذیه‌ای مناسب می‌تواند سبب رشد مناسب و بهبود IQ کودک شود.

● با کودک‌تان بازی کنید

بازی نقش قابل توجهی در رشد ذهنی، عاطفی و اجتماعی کودکان دارد. شاید بازی کردن با فرزندتان فقط سرگرم‌کننده به‌نظر برسد اما راه بسیار خوبی برای کمک به آن‌ها به‌منظور رشد مغز آن‌هاست. تحقیقات جدید نشان داده است مغز کودک زمانی که در محیطی غنی از شادی و سرزندگی در خانواده باشد رشد بهتری خواهد داشت. «لیزا همپر» کارشناس بهداشت کودک می‌گوید: «لزومی ندارد برای کودک‌تان اسباب‌بازی‌های آموزشی گرانقیمت بخرید یا مربی خصوصی استخدام کنید تا کودک‌تان باهوش‌تر شود تمام آنچه کودک شما نیاز دارد این است که شما برای او زمان بگذارید و با او بازی کنید. کودکان پیش دبستانی که با والدین‌شان به‌طور منظم بازی می‌کنند از نظر تحصیلی نسبت به همکلاسی‌هایی که چنین تجربه‌ای نداشته‌اند پیشرفت چشمگیرتری دارند.»

● هر روز برای کودک‌تان کتاب بخوانید

وقتی از سنین پایین برای کودکان‌تان کتاب بخوانید زمانی که کودک‌تان به مدرسه می‌رود خواهید دید، نسبت به هم‌کلاسی‌های خود در خواندن و ارزیابی اعداد جلوتر خواهد بود. خواندن کتاب برای کودک مزایای زیادی دارد از جمله این‌که دایره لغات او افزایش می‌یابد، آگاهی‌اش زیادتر می‌شود و مهارت کلامی بهتری خواهد داشت و قدرت استدلال انتزاعی او نیز تقویت می‌شود.

این کار اهمیت دیگری هم دارد و آن این‌که مهارت‌های ذهنی کودک را تحریک می‌کند. به این معنی که اتصالات عصبی مهم و مسیرهای عصبی با اهمیت به‌طور منظم قرار می‌گیرند زیرا آن بخش‌هایی که درست استفاده نمی‌شوند و درگیر نمی‌شوند از فعالیت باز می‌ایستند.