نگذارید استخوان‌هایتان بشکنند

یائسگی، دوره‌ای طبیعی از زندگی خانم‌ها است. معمولاً گرگرفتگی و تعریق شبانه از علایم ناخوشایند آن و بیش از سایر علایم آزار دهنده‌ است. علت اصلی‌ آن را به کاهش یا قطع هورمون استروژن …

یائسگی، دوره‌ای طبیعی از زندگی خانم‌ها است. معمولاً گرگرفتگی و تعریق شبانه از علایم ناخوشایند آن و بیش از سایر علایم آزار دهنده‌ است. علت اصلی‌ آن را به کاهش یا قطع هورمون استروژن نسبت می‌دهند که گاهی در طول شب رخ می‌دهد. بی‌خوابی هم به آن اضافه می‌شود. اما احتمال بروز پوکی‌ استخوان در این دوران بیش از هر چیز متخصصان را وامی‌دارد این گروه را به مصرف غذاهای کلسیم‌دار ترغیب کنند.‏

حتماً می‌دانید که حفظ توده استخوانی باید از دوران کودکی و نوجوانی مورد توجه قرار گیرد، زیرا بسیاری از متخصصان، استخوان‌ها را به بانک تشبیه می‌کنند و معتقدند هرچه در این دوران‌، ذخایر تأمین‌کننده تراکم استخوان‌ها بیشتر محافظت شود، در دوران سالمندی بهتر می‌توان از این ذخایر بهره ‌برد. ‏

در واقع از سی و پنج تا چهل سالگی به بعد توده استخوانی کم‌کم کاهش می‌یابد و در دوران یائسگی، طی پنج تا ۱۰ سال، حدود یک سوم آن از دست می‌رود و استخوان‌ها بیشتر در معرض شکستگی قرار می‌گیرند؛ ‌طوری که گاهی افراد سالخورده به دلیل شکستن خودبه‌خودی استخوان‌ها می‌افتند، در حالی که فکر می‌کنند به دلیل افتادن، دچار شکستگی استخوان شده‌اند. ‏

در ضمن، با وجود اینکه رشد استخوان‌ها در دوران کودکی و نوجوانی برای ما محسوس و قابل مشاهده است، ولی حقیقت این است که استخوان‌ها همیشه در حال نو شدن هستند و حتی زمانی که رشد بدنی از نظر ما کامل شده است، باز هم بافت زنده استخوان نیاز به تغذیه مناسب و نگهداری دارد. ‏

به علاوه، ماهیچه‌هایی که استخوان‌ها با کمک آنها ما را نگه می‌دارند، هر چه قوی‌تر باشند، بیشتر به رشد بافت استخوانی کمک می‌کنند. یعنی اگر مواد مورد نیاز استخوان‌ها خصوصاً کلسیم و ویتامین ‏D‏ به میزان کافی به بدن برسند و اگر ورزش روزانه نظیر پیاده‌روی تند و حرکات نرمشی مناسب ادامه داشته باشد، فرد دیرتر به پوکی استخوان دچار خواهد شد. ‏

فراموش نکنید که به جز فرآورده‌های لبنی (شیر، ماست، پنیر، کفیر و کشک) که همه آنها را به عنوان منابع غنی کلسیم می‌شناسیم و باید روزانه به حد کفایت از آنها استفاده کنیم، خوردن منابع غذایی دیگر کلسیم خصوصاً انواع کلم، حبوبات و مغزها مثل بادام و کنجد نیز توصیه می‌شود، به طوری که این اقلام غذایی در کنار ماهی کیلکا و ساردین می‌توانند وعده غذایی مناسبی را بسازند. ‏

بادام زمینی، فندق، گردو، نخود و عدس هم حاوی منیزیم و برای استحکام استخوان‌ها مفیدند. ‏

علاوه بر کلسیم و منیزیم، ویتامین ‏D‏ که از طریق تابش نور مستقیم آفتاب بر پوست بدن در دوران نوزادی و جوانی تولید می‌شود، برای استحکام استخوان‌ها مفیدند. در دوران سالمندی تولید ویتامین D در بدن کاهش می‌یابد، زیرا پوست توانایی خود را برای ساخت این ویتامین از دست می‌دهد. ‏

بنابراین بهتر است مصرف مکمل کلسیم همراه با ویتامین ‏D‏ از سن ۴۰ سالگی شروع شود. ‏

دکتر ربابه شیخ‌الاسلام ‏

متخصص اپیدمیولوژی تغذیه

codex۳۲x