یکشنبه, ۳۱ تیر, ۱۴۰۳ / 21 July, 2024
مدیریت بحران «تصمیم گیری در شرایط بحرانی»
ممكن است فكر كنید همین كه با بحران رو به رو شدید و مشكلات عملی و مسائلی كه آن را دربر گرفته است سرو سامان دادید ، برای شما كفایت میكند و همه چیز خاتمه یافته است. اما نه ، نمیتوانید به سادگی از عواقب و اثرات آن رها شوید. مدیریت بحران از جمله موقعیتهایی به شمار میرود كه در آن گاهی این احساس به انسان دست میدهد كه دنیا با او سر دشمنی دارد.
توجه كنید روشی كه برای سرو سامان دادن به یك بحران به كار میبندید ، نه تنها برعواقب ناشی از بحران مؤثر است بلكه تأثیر عظیمی در روحیه گروه ، همكاران شما و همچنین بر موقعیت شما در داخل این گروه به جا میگذارد. اینكه ۵ یا ۵۰۰ نفر را رهبری كردهاید ، تفاوت چندانی ندارد. ولی این چند ساعت عملكرد شما زمینهای را به وجود میآورد كه بسیار مشكل بتوان آن را در كوتاه مدت تغییر داد. اگر مسئله را به نحو نادرستی جمع و جور كرده باشید ، این بحران موجب لطمه خوردن به حرمت شما و از دست رفتن وفاداری و روحیه گروه و همكاران شما میشود. اما اگر مسئله را به نحو مطلوبی سر و سامان داده باشید ، موجب افزایش شدید علاقهمندی كاركنان و اعضای گروه و تقویت هویت سازمان و مستحكم شدن موقعیت شما میشود.
در ساعت سه بعد از نیمه شب یكی از شبهای اسفند ۱۳۶۴ سروان صداقت ، مسئول اداره گذرنامه فرودگاه مهرآباد مطابق شبهای كشیك در حال انجام وظیفه بود. در همین زمان ، یك خانم بیمار تبعه كشور آلمان در حالی كه بر روی برانكارد قرار داشت و در حالت اغما بسر میبرد به همراه سفیر كشور آلمان و یك پزشك ایرانی وارد قسمت ترانزیت فرودگاه مهرآباد شدند. بیمار در وضعیت خوبی نبود و پزشك معالجش در حالی كه پایه سرم را در دست داشت از او مراقبت میكرد. پس از ورود ، سفیر آلمان به سرعت خود را به سروان صداقت رساند و با كمك پزشك ایرانی كه مطالب او را ترجمه میكرد به وی گفت : این خانم یك ماه قبل ، از كوه سقوط كرده و نخاع شوكی وی آسیب دیده است. تا به حال سه بار در یكی از بیمارستانهای تهران مورد عمل جراحی قرار گرفته است و طبق تشخیص پزشكان نیاز به یك عمل جراحی دارد كه به علت فقدان وسایل و تجهیزات مورد نیاز انجام دادن آن در ایران میسر نیست. ما ترتیبی دادهایم كه بیمار ،امشب به محض رسیدن به فرودگاه فرانكفورت به بیمارستان منتقل شده ، تحت عمل جراحی قرار گیرد . به همین جهت از شما میخواهم كه به بیمار و پزشك همراهش اجازه داده شود با پرواز امشب ، تهران را ترك كنند. (گفتنی است براساس قوانین و مقررات ، هیج ایرانی یا خارجی بدون همراه داشتن گذرنامه معتبر حق خروج از كشور را ندارد ، به علاوه خارجیان ملزم هستند ۴۸ ساعت قبل از پرواز به اداره اقامت اتباع بیگانه مراجعه كرده ، اجازه خروج دریافت دارند.)
سروان صداقت كه با مسئلهای غیرعادی روبرو شده بود از سفیر درخواست كرد گذرنامه و سایر مدارك معتبر بیمار و همچنین مدارك مربوط به پزشك ایرانی را كه قرار بود همراه بیمار به كشور آلمان سفر كند ارائه دهد ، اما سفیر پاسخ داد كه در شرایط حاضر به هیچ وجه دسترسی به مدارك بیمار میسر نیست و تهیه گذرنامه معتبر برای خروج پزشك ایرانی نیز به علت كمبود وقت و استثنائی بودن مورد ، امكانپذیر نیست.
در آن شب ، تنها پرواز به سوی فرانكفورت متعلق به شركت هواپیمایی KLM بود و تا ساعت ۲ بعدازظهر روز بعد هیچ پروازی به فرانكفورت انجام نمیشد. سروان در آن شب با بحران و مشكلی غیرمنتظره مواجه شده بود و نمیدانست چه كند. از یك طرف جان یك انسان مطرح بود و با یك تصمیم اشتباه ممكن بود به مرگش منجر شود و از طرفی با قوانین و مقررات محدودكننده مواجه بود كه با یك تصمیم اشتباه باید تبعات سنگین آن را میپذیرفت. سروان ابتدا به رئیس خود زنگ زد و از او كسب تكلیف كرد. رئیس وی از اینكه سروان در آن وقت شب او را از خواب بیدار كرده بود عصبانی شد و در پاسخ به وی گفت كه طبق مقررات عمل كند و بلافاصله گوشی را گذاشت. سروان صداقت طبق مقررات موجود در سازمان با مسئول رده بالاتر یعنی رئیس گذرنامه مركزی و سپس با رئیس شهربانی وقت و آنگاه با وزارت خارجه تماس گرفت . ولی هیچ موفقیتی به دست نیاورد. وقت به سرعت میگذشت و او فشار عصبی شدیدی احساس میكرد.
حال اگر شما در موقعیت بحرانی سروان بودید چه تصمیمی اتخاذ میكردید؟ و چگونه آن را توجیه مینمودید ؟
● بحران چیست ؟
در پزشكی وضعیت بحران به وضعیتی اطلاق میشود كه ارگانیسم دچار بینظمی شده و به خطر افتاده است. بحران را میتوان شرائط غیرعادیدانست كه در آن مشكلات ناگهانی و پیشبینی ناپذیر پدید میآید نظیر آتشسوزی ، اغتشاش، زلزله، شورش، ورشكستگی، اعتصاب ... و سایر مواردی كه به تصمیمگیری فوری نیاز دارد و درچنین شرایطی ، ضوابط ، هنجارها و قوانین مرسوم دیگر كارساز نیست.
امروزه با پیچیده شدن محیط و پویائی سریع آن ، هرلحظه امكان بروز یك بحران برای سازمان وجود دارد. در یك موقعیت بحرانی ، فرهنگ سازمان تغییر یافته و به سمت یك فرهنگ خلاق و متغیر گرایش پیدا میكند. این امر خود باعث ایجاد فرصتهایی جهت حفظ و تداوم حیات سازمان میشود. به عنوان مثال بحران مالی آسیای جنوب شرقی در چند سال پیش ، شوك بزرگی را برای اقتصاد این كشورها به همراه داشت ، اما تحقیقات نشان میدهد كه این بحرانها در عین حال فرصتهایی را به همراه داشتند كه منجر به شكوفائی اقتصاد آنان شد.
بنابراین هنگام مواجه با یك وضعیت نمیتوان مطمئن بود كه وضعیت مذكور یك محدودیت (تهدید) محسوب میشود یا یك موقعیت (فرصت). برای مثال گاهی فرصتهای از دست رفته ، در مراحل بعدی مسائلی را برای سازمان ایجاد میكنند ، همچنین گاهی هنگام مواجهه با یك محدودیت ، فرصتهای جدیدی ایجاد میشود. به همین دلیل برخی از مدیران بر این باورند كه در دل هر مسئله، فرصتی نهفته است.
با وقوع بحران ، واكنشهای روانی متعددی رخ میدهد كه عبارتند از : ناباوری ، وحشت ، قبول شكست ، قضاوتهای غلط ، اقدامات غیرمنتظره ، كوتهنظری ، هیجان زیاد و مقصر دانستن این و آن.
موارد فوق واكنشهایی هستند كه در ابتدای هر بحران از طرف افراد بروز میكند و علاوه بر آن ، هرچند كه ممكن است نوع بحرانها متفاوت باشند ولی همه آنها نقاط مشتركی دارند :
۱) نیاز به تصمیمگیری بدیع دارند.
۲) عدم واكنش سریع معمولاً پیامد نامطلوب دارد.
۳) راهحلها محدود هستند.
۴) زمان به نفع تصمیمگیران نیست.
۵) تصمیمات غلط ، عواقب وخیم دارند.
۶) شدت گرفتن غیرمنتظره رویدادها وضعیت بحرانی را تشدید میكند.
با توجه به مطالب ذكر شده هر مدیر یا مسئول ممكن است با این سؤال مواجه شود كه :
● چگونه باید با بحران برخورد كرد ؟
▪ برخورد با بحران از منظر تصمیمگیری :
واضح است كه واكنشها و نحوه تصمیمگیری افراد به هنگام بحران به چگونگی برداشت آنها از اوضاع وابسته است. طبیعی است كه هرچه برداشت از وضع پیش آمده جدیتر باشد و خطر بیشتری برای منافع خود و سازمان احساس كنند به همان میزان وضع را بحرانی میكنند.
به قول «چارلز هرمان» در چنین وضعیتی سه عامل نقش زیادی دارند. براساس این سه عامل سناریوهای مختلفی را میتوان ترسیم كرد :
الف) اینكه وضعی كه پیش آمده منافع خود ،گروه و سازمان را تا چه حد مورد تهدید قرار داده است.
ب) زمان لازم برای عكس العمل چقدر است .(فرصت)
ج) برای سازمان تا چه حد غیرمنتظره بوده است.(غافلگیری)
البته نباید از نظر دور داشت كه امروزه تصمیم سریع مدیران سازمانها ، تأثیر اساسی در موفقیت یا شكست آن سازمان دارد. وقتی كه مدیران با یك وضعیت بحرانی روبرو میشوند ، شناخت صحیح مسئله و ارائه راه حل مناسب در زمان معین میتواند فرصتهایی را برای سازمان بوجود آورد.
تعمیرکار درب برقی وجک پارکینگ
دورههای مدیریتی دانشگاه تهران
فروش انواع ژنراتور دیزلی با ضمانت نامه معتبر
ویدیوهای آموزشی هفتم
مسعود پزشکیان مجلس شورای اسلامی ایران دولت چهاردهم پزشکیان دولت سیزدهم دولت محمدجواد ظریف رهبر انقلاب رئیس جمهور مجلس انتخابات
شهرداری تهران شورای شهر تهران تهران تب دنگی هواشناسی اربعین پشه آئدس سازمان هواشناسی وزارت بهداشت قتل گرمای هوا پلیس
خودرو قیمت خودرو واردات خودرو قیمت دلار بازار خودرو مالیات برق حقوق بازنشستگان قیمت طلا بازنشستگان مسکن ایران خودرو
سعید راد رضا کیانیان تلویزیون سینمای ایران شهید عاشورا محرم موسیقی دفاع مقدس سینما امام حسین (ع) رسانه ملی
هوش مصنوعی حوزه علمیه فناوری دانشگاه تهران وزارت علوم اختلال جهانی
یمن رژیم صهیونیستی اسرائیل فلسطین غزه روسیه دونالد ترامپ آمریکا ترامپ جو بایدن تل آویو جنگ غزه
پرسپولیس فوتبال استقلال لیگ برتر نقل و انتقالات المپیک 2024 پاریس لیگ برتر ایران باشگاه پرسپولیس نقل و انتقالات لیگ برتر باشگاه استقلال المپیک تراکتور
تبلیغات مایکروسافت همستر کامبت فیلترینگ شیائومی گوگل ناسا سامسونگ ویندوز امنیت سایبری مریخ
تابستان دیابت بیمه مغز استرس افسردگی بیماری تب دنگی ایدز مو کودک اضطراب