حباب مسکن کوچک می شود

انتظار «تغییر» در بازار مسکن با انتخاب «روحانی» برای ریاست جمهوری, سرانجام زمینه ترکیدن حباب قیمت مسکن را فراهم آورد و باعث شد معاملات رونق بگیرد

انتظار «تغییر» در بازار مسکن با انتخاب «روحانی» برای ریاست‌جمهوری، سرانجام زمینه ترکیدن حباب قیمت مسکن را فراهم آورد و باعث شد معاملات رونق بگیرد.

مشاهدات میدانی از تحولات شکل‌گرفته در بازار مسکن طی روزهای اخیر حاکی است: روند کاهشی قیمت‌ها در بازار مسکن شروع شده و باعث شده بسازوبفروش‌ها که تاکنون آپارتمان‌ها را نمی‌فروختند، برای فروش به بنگاه‌های املاک مراجعه کنند.

افزایش نرخ آپارتمان در سال گذشته موجب شده بود که برخی از بسازوبفروش‌ها به امید گرانی مسکن، از فروش خودداری کنند که در نتیجه موجب کاهش عرضه و بروز سومین سونامی قیمت‌ها در بازار مسکن شده بود، اما سقوط قیمت‌ها در بازارهای مختلف از جمله بازار سکه و ارز و رونق بازار سرمایه در چند هفته اخیر موجب افزایش عرضه شده است.

آنطور که مدیران بنگاه‌های املاک روایت می‌کنند، فروشندگان و مالکان واحدهای مسکونی از ترس کاهش قیمت مسکن در روزهای آینده از قیمت‌های قبلی و پیشنهادی خود عقب‌نشینی کرده‌اند. برخی از فروشندگان مسکن که عمدتا مالکان آپارتمان‌های نوساز رسوب شده در بازار به حساب می‌آیند از قیمت‌های پیشنهادی خود عقب‌نشینی کرده‌اند و همین موضوع باعث شده تا مشاوران املاک این روزها با افزایش خریداران مسکن که تا چند هفته پیش قصدی برای خرید مسکن نداشتند مواجه شوند.

مشاوران املاک می‌گویند که این روزها با مشخص شدن نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری و کاهش نرخ ارز بازار مسکن به ثبات رسیده و انتظار می‌رود قیمت‌ها رو به پایین باشد.

آنان معتقدند حال که مشخص شده قیمت مسکن بعد از انتخابات افزایش نخواهد داشت، اکنون فروشنده‌ها و خریداران مسکن تصمیم گرفته‌اند که همزمان با هم برای ورود به بازار مسکن اقدام کنند. مشاوران املاک همچنین معتقدند: حال که برای دوره جدید رونق مسکن، هم خریدار و هم فروشنده تصمیم به ورود به بازار مسکن گرفته‌اند این موضوع مانع از افزایش قیمت خواهد شد. از حدود ۱۰ روز پیش که به دنبال کاهش قیمت در بازار‌های سکه و ارز دستخوش تغییراتی شد، سرمایه‌های محبوس شده در خانوارها وارد بازار شدند که همین امر کاهش بیشتر قیمت‌ها را به دنبال داشت و از آنجایی که افزایش قیمت مسکن در سال گذشته کمی بعد از گرانی در بازار ارز و سکه اتفاق افتاد، پایین آمدن قیمت‌ها در این بخش می‌تواند تاثیراتی را بر بازار مسکن بگذارد و قیمت‌ها را در این بخش متعادل‌تر کند.

اگرچه تجربه بازار مسکن نشان داده با هر بار کاهش قیمت پس از یک دوره افزایش، قیمت‌ها به دوران قبلی باز نمی‌گردند، اما شکستن حباب قیمت‌ها کمک زیادی به متقاضیان مسکن می‌کند و جو آرام‌تری را در بازار به همراه دارد.

بر این اساس در هفته گذشته، تعداد زیادی از بسازوبفروش‌ها و فروشندگان به بنگاه‌های املاک مراجعه کردند که این موضوع می‌تواند در هفته‌های آتی عرضه را در بازار مسکن افزایش دهد و قیمت‌ها را بشکند.

در واقع افزایش عرضه مسکن، تعداد مراجعه متقاضیان را به بازار افزایش می‌دهد و در نهایت منجر به شکستن حباب قیمت‌ها خواهد شد اما به گفته مشاوران املاک، هنوز رکود نسبی در بازار مسکن وجود دارد و خریداران منتظر کاهش قیمت‌ها هستند. براین اساس، یک فعال بازار مسکن معتقد است با تداوم کاهش قیمت‌ها در دیگر بازارهای سرمایه‌ای، نرخ مسکن هم با کاهش مواجه می‌شود. مشاوران‌املاک می‌گویند: خرید و فروش مسکن این روزها با وضعیت موجود از رکود خارج خواهد شد. قدرت خرید مردم کاهش یافته است و رشد قیمت مسکن در چند ماه گذشته باعث شده تا حتی برخی از فروشندگان پول لازم، از قیمت‌های پیشنهادی خود عقب نشینی کنند. برخی دلالان ملک در مناطق مرکزی تهران نیز تاکید می‌کنند: ارزش پول ملی کاهش یافته و مسکن نیز به تبع آن گران شده است، اما ما نیز امیدواریم در ماه‌های آینده بازار مسکن به ثبات برسد و خریدار و فروشنده‌ای در بازار پیدا شود تا ما نیز به حق کمیسیون خود برسیم.

اما نکته‌ای که حائز اهمیت است این است که چند وقتی است دلالان مسکن شور و شوق زیادی برای فروش واحدهای مسکونی پیدا کرده‌اند و این اتفاق مشاوران‌املاک و واسطه‌ها را به کاهش قیمت در هفته‌های آتی امیدوار کرده است.

به این ترتیب وقتی اینگونه برخی دلالان و حتی برخی سازندگان مسکن به تکاپو می‌افتند تا واحدهای مسکونی خود را به فروش برسانند این حس در میان بنگاهی‌ها به وجود می‌آید که ترس از کاهش قیمت‌ها باعث شده تا سازنده‌ها برای جلوگیری از متضرر شدن اقدام به فروش مسکن‌های خود به قیمت روز یا پایین‌تر کنند.

برآیند آنچه هم‌اکنون در بازار مسکن شکل گرفته، حکایت از آن دارد که احتمال اینکه قیمت مسکن پایین بیاید وجود دارد، چون قدرت خرید پایین آمده و وقتی خریداری برای مسکن نباشد، سازنده نمی‌تواند بیشتر از چند ماه سرمایه خود را مسکوت بگذارد، اما این روزها ترس از کاهش قیمت نیز باعث شده تا برخی از قیمت‌های پیشنهادی خود تا حدودی عقب نشینی کنند. حال که نرخ ارز در حال کاهش است، پس افت قیمت مسکن نیز سخت نیست.

اما در عین حال، با پایین آمدن قیمت سکه و دلار این احتمال وجود دارد که نقدینگی از داخل این بازارها به سمت بازار مسکن حرکت کند و زمینه نابسامانی دوباره قیمت مسکن را فراهم کند.

البته برای جلوگیری از چنین پدیده‌ای، راهکاری هم وجود دارد. دولت جدید می‌تواند برای جلوگیری از حرکت نقدینگی به سمت بازار مسکن، ابزارهای مالیاتی مقابله با سوداگری را تقویت و تعریف کند و اجرای آن را در مجلس تصویب کند.