یکشنبه, ۱۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 2 February, 2025
مجله ویستا

استفراغ شدید حاملگی


استفراغ شدید حاملگی

در صورت بستری در بیمارستان یا درمان سرپایی , معمولاً مایعات و الكترولیت های از دست رفته مثل سدیم و پتاسیم جبران خواهند شد اگر خانم حامله تحمل نوشیدن مایعات را نداشته باشد, تزریق سرم ضروری خواهد بود

● شرح بیماری

استفراغ‌ شدید حاملگی‌ عبارت‌ است‌ از تهوع‌ و استفراغ‌ شدید در یك‌ خانم‌ حامله‌، كه‌ باعث‌ كم‌آبی‌ بدن‌ و تغییرات‌ شدید در تركیب‌ شیمیایی‌ بدن‌ می‌شود. این‌ حالت‌، متفاوت‌ و بسیار جدی‌تر از حالت‌ تهوع‌ و گاهی‌ استفراغ‌ صبحگاهی‌ معمول‌ در خانم‌های‌ حامله‌ است‌.

● علایم‌ شایع‌

▪ تهوع‌ شدید

▪ استفراغ‌ پایدار (معمولاً ۸-۴ هفته‌)، ابتدا حاوی‌ مخاط‌، سپس‌ صفرا، و نهایتاً خون‌

▪ كم‌ آبی‌ بدن‌

▪ وزن‌ نگرفتن‌، یا كاهش‌ وزن‌ به‌ زیر وزن‌ قبل‌ از حاملگی‌

▪ پوست‌ رنگ‌ پریده‌، مومی‌، خشك‌ و گاهی‌ زرد

▪ تند شدن‌ ضربان‌ قلب‌

▪ سردرد، گیجی‌ یا خواب‌آلودگی‌ و بی‌حالی‌

● علل‌

ناشناخته‌ است‌. رایج‌ترین‌ فرضیه‌ها عبارتند از:

▪ حاملگی‌ دو قلو یا چند قلو، كه‌ باعث‌ تولید مقادیر زیادی‌ از هورمون‌ گنادوتروپین‌ جفتی‌ می‌شود.

▪ التهاب‌ لوزالعمده‌

▪ بیماری‌ مجاری‌ صفراوی‌

▪ عوامل‌ روانی‌ مثل‌ افسردگی‌ یا پاسخ‌ نامناسب‌ و ناكافی‌ به‌ استرس‌

▪ بیماری‌ تیرویید

● عوامل تشدید كننده بیماری

▪ حاملگی‌ در سنین‌ كم‌

▪ اولین‌ حاملگی‌

▪ زیاد شدن‌ وزن‌ مادر

▪ طلاق‌

▪ استرس‌ عاطفی‌

▪ خانم‌های‌ با پوست‌ روشن‌

● پیشگیری‌

▪ به‌ هنگام‌ حاملگی‌، هیچ‌ دارویی‌ را بدون‌ مشورت‌ با پزشك‌ مصرف‌ نكنید.

▪ در تمام‌ مراحل‌ حاملگی‌ رژیم‌ غذایی‌ مناسب‌ داشته‌ باشید.

● عواقب‌ مورد انتظار

معمولاً با گذشت‌ زمان‌ و درمان‌ مناسب‌ (جایگزین‌ مایعات‌ از دست‌ رفته‌) خوب‌ می‌شود.

● عوارض‌ احتمالی‌

▪ كم‌ آبی‌ شدید بدن‌

▪ ندرتاً رشد نامناسب‌ جنین‌ یا پیامد نامناسب‌ در جنین‌

● درمان‌

▪ اصول‌ كلی‌

ـ بررسی‌های‌ تشخیصی‌ ممكن‌ است‌ برای‌ رد سایر اختلالات‌ كبد، كلیه‌، لوزالعمده‌، روده‌ و مجرای‌ گوارش‌ انجام‌ گیرند.

ـ در صورت‌ بستری‌ در بیمارستان‌ یا درمان‌ سرپایی‌، معمولاً مایعات‌ و الكترولیت‌های‌ از دست‌ رفته‌ (مثل‌ سدیم‌ و پتاسیم‌) جبران‌ خواهند شد. اگر خانم‌ حامله‌ تحمل‌ نوشیدن‌ مایعات‌ را نداشته‌ باشد، تزریق‌ سرم‌ ضروری‌ خواهد بود.

ـ حتی‌المقدور استرس‌ را كم‌ كنید. روان‌ درمانی‌ غالباً برای‌ غلبه‌ بر مشكلات‌ عاطفی‌ مفید خواهد بود.

ـ روزانه‌ خود را وزن‌ كنید و هرگونه‌ تغییر غیرطبیعی‌ را به‌ پزشك‌ خود گزارش‌ دهید.

▪ داروها

ـ سرم‌ درمانی‌ برای‌ جایگزینی‌ مایعات‌ و الكترولیت‌های‌ از دست‌ رفته‌ در صورتی‌ كه‌ این‌ اختلال‌ جدی‌ باشد. امكان‌ دارد تزریق‌ ویتامین‌ و داروهای‌ ضد استفراغ‌ داخل‌ رگ‌ ضروری‌ باشد.

ـ اگر داروهای‌ دیگری‌ برای‌ شما تجویز شوند، به‌ دستورالعمل‌ مصرف‌ آنها توجه‌ كنید.

ـ بدون‌ نظر پزشك‌، هیچ‌ دارویی‌ را برای‌ جلوگیری‌ از استفراغ‌ مصرف‌ نكنید.

▪ فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری

ـ استراحت‌ در رختخواب‌ ممكن‌ است‌ برای‌ بعضی‌ از بیماران‌ مفید باشد.

پـ س‌ از بهبودی‌، كارهای‌ روزمره‌ خود را تدریجاً و هر قدر كه‌ توانتان‌ اجازه‌ می‌دهد از سر گیرید. به‌ مقدار متوسط‌ كار و ورزش‌ كنید. به‌ مقدار كافی‌ استراحت‌ كنید.

▪ رژیم‌ غذایی‌

اگر اختلال‌ به‌ حدی‌ نرسیده‌ باشد كه‌ نیاز به‌ بستری‌ شدن‌ و دریافت‌ سرم‌ وجود داشته‌ باشد، این‌ دستورالعمل‌ها را پیگیری‌ كنید:

ـ اگر صبح‌ها احساس‌ تهوع‌ می‌كنید، قبل‌ از برخاستن‌ از رختخواب‌ نان‌ سوخاری‌ یا شیرینی‌ خشك‌ بخورید.

ـ وعده‌های‌ غذایی‌ بهتر است‌ كم‌ حجم‌ و تعدادشان‌ زیادتر باشد.

ـ غذاهای‌ سرخ‌ كردنی‌ یا پر ادویه‌ نخورید؛ این‌ نوع‌ غذاها باعث‌ افزایش‌ تهوع‌ می‌شوند. مصرف‌ محصولات‌، خصوصاً كره‌، شیر و پنیر را محدود كنید.

ـ پس‌ از اتمام‌ غذا، ۴۵ دقیقه‌ بنشینید.

ـ اگر نیاز به‌ سرم‌ باشد، پس‌ از مدتی‌ می‌توان‌ به‌ ترتیب‌ مایعات‌ شفاف‌ و رقیق‌، رژیم‌ كامل‌ مایعات‌، و سپس‌ رژیم‌ عادی‌ در وعده‌های‌ كوچك‌ را امتحان‌ كرد.

▪ درچه شرایطی باید به پزشك مراجعه نمود؟

ـ اگر شما یا یكی‌ از اعضای‌ خانواده‌تان‌ علایم‌ استفراغ‌ شدید حاملگی‌ را دارید.

ـ اگر علی‌رغم‌ درمان‌، تهوع‌، استفراغ‌ یا كاهش‌ وزن‌ بدتر شوند.