تغذیه سالم در ماه ضیافت الهی

فواید تغذیه مناسب هنگام افطار

ماه مبارک رمضان ماه بازیابی خویشتن و دوری از گناه است.روزه گرفتن مسلمانان دراین ماه علاوه بر بهره معنوی و تعالی روحی ،برکات جسمی فراوانی نیز برای آنها دارد.البته این مسئله منوط به پرهیز از بی برنامگی غذایی و استفاده از الگوی مناسب دراین راستا می باشد.یکی از مواردی که روزه داران عزیز باید نسبت به آن توجه داشته باشند پرهیز از پرخوری هنگام افطار و سحر است.

پرخوری و بدخوری دلیل عمده بروز برخی عوارض جسمی در ماه رمضان می باشد.در این خصوص روزه داران باید بر روی غذای خود کنترلی کامل داشته باشند.تغذیه صحیح در ماه رمضان بسیار اهمیت دارد و باید مواد غذایی نظیر گوشت، مرغ، ماهی، لبنیات و سبزی ها، قسمت اعظم رژیم غذایی شخص را در برگیرد.همچنین مصرف آب پس از افطار باید به میزان کافی صورت گیرد تا آب بدن تامین شود .مصرف مواد پروتئینی (گوشت، مرغ، لبنیات و ماهی) به تنهایی کافی نیست، بلکه در کنار آنها باید از سبزیجات، سالاد، آب و حبوبات استفاده نمود تا از یبوست جلوگیری شود و باید در نظر داشت که مصرف زیاد غذاهای پروتئینی باعث تشنگی می شود.در خصوص نوجوانانی که برای اولین بار روزه می گیرند، باید تمام مواد مغذی در رژیم غذایی آنها گنجانده شود. این نوجوانان باید در وعده سحر به مقدار کافی غذا بخورند و آب میوه هایی مثل هویج و گوجه فرنگی را بسیار مصرف نمایند.

نیاز فوری بدن در هنگام افطار به دست آوردن یک منبع انرژی به شکل گلوکز(قند خون) برای هر سلول زنده بخصوص سلول های مغز و اعصاب است. خرما و آب میوه منابع خوب قند هستند، لذا هنگام افطار مصرف خرما، آب میوه ، سوپ سبزیجات با رشته به منظور حفظ تعادل قند، آب و مایعات بدن توصیه می شود.

بنابر این باید با تغذیه ای مناسب در ماه مبارک رمضان،بدن را از عوارض و تبعات ناشی از پرخوری یا کم خوریهای غذایی حفظ نمود و نسبت به تامین مواد مغذی بدن در طول ماه مبارک توجه داشت.در این خصوص باید هنگام افطار از آغاز کردن تغذیه با آب سرد،نوشابه و مانند اینها جدا خودداری کرد.در این خصوص باید به جای آب سرد کمی آب گرم یا چای میل کرد.خوردن مواد غذایی پر فیبر از جمله سبزیجات و میوه‌ها هنگام سحر باعث می‌شود روزه داران در طول روز کمتر احساس تشنگی کنند.

با توجه به اینکه ساعات روزه داری ماه رمضان امسال در مقایسه با سال‌های گذشته بیشتر است ممکن است افراد تصور کنند خوردن آب زیاد در سحری موجب جلوگیری از تشنگی آنان در طول روز شود، اما این تصور اشتباه است.

این عمل باعث رقیق شدن شیره معده و در نتیجه نفخ و اختلال در هضم می‌شود. روزه داران میوه و سبزیجات را به دلیل داشتن املاح و فیبر زیاد در هنگام سحر مصرف کنند تا تشنگی بر آنان غلبه نکند. همچنین مصرف میوه‌ها و سبزیجات باعث جلوگیری از افزایش ناگهانی قند خون و ترشح انسولین بالای بعد از آن می شود و قند موجود در میوه‌ها در بدن دیرتر از قندهای ساده جذب می‌شود و فرد دیرتر احساس گرسنگی خواهد کرد.

در ماه مبارک رمضان باید در مصرف شیرینی جات نیز نهایت دقت و کنترل ممکن را اعمال نمود. توصیه می‌شود به جای مصرف انواع شیرینی‌ها مثل زولبیا و بامیه که فقط حاوی انرژی و فاقد مواد مغذی هستند،‌ از مواد غذایی طبیعی شیرین مثل خرما، ‌کشمش و انواع میوه استفاده شود.افراط در مصرف انواع شیرینی به هنگام افطار چاقی و اضافه وزن را به دنبال خواهد داشت .

بسیاری از افراد طی این ماه به لحاظ تغذیه دچار بد خوری و یا پُرخوری شده و در تغذیه افراط می کنند به گونه ای که ممکن است، حتی وزن فردی کاهش یافته، اما میزان چربی خونش افزایش یابد، بنابراین علت اصلی این مشکلات افراط در مصرف شیرینی جات است چون شیرینی جات، مواد قندی و چربی ها، به راحتی سلامت مصرف کنندگان را با خطر مواجه می کند. بنابراین باید از مصرف زیاد غذاهای چرب و سرخ کرده به شدت خودداری کرد، چون برخلاف آنچه که مردم گمان می کنند که طی ماه رمضان به واسطه روزه گرفتن وزن افراد کم می گردد و همچنین افرادی که دچار چربی خون بالا هستند ،چربی خون آنها کاهش می یابد، در بسیاری از موارد مشاهده شده که پس از ماه رمضان نه تنها باعث کاهش وزن نشده، بلکه موجب افزایش وزن و چربی هم می شود.

همچنین آشامیدن آب در بین غذا از عادات بد غذایی می باشد که باید هنگام افطار از آن پرهیز کرد.همچنین متخصصین تغذیه توصیه می کنند که حتما برای صرف سحری،کمی زودتر از خواب برخیزید تا هم ضمن استفاده از برکات معنوی ساعات سحر و مناجات با خدا،بدون عجله و با آرامش خاطر سحری بخورید.حتی اگر میل به خوردن غذا در سحر ندارید،آب،چای،شیر و مانند اینها را فراموش نکنید.صرف میوه هنگام افطار و سحر اهمیت فراوانی دارد.حتما در غذای افطار و بخصوص سحر میوه میل کنید.

علاوه بر میوه‌جات فصل،از خیسانده برگه آلو،زردآلو،انجیر و مانند اینها هم می‌توان به عنوان میوه استفاده کرد.گوجه فرنگی هم می‌تواند نقش میوه را داشته باشد.مصرف میوه یا آب میوه تازه هنگام سحر از تشنگی در طول روز جلوگیری می کند. همچنین برای جبران کمبود میزان آب و املاح بدن در ماه رمضان، می توان از مقداری سوپ یا آش هنگام افطار استفاده کرد. مایعات را می توان در مدت زمان افطار تا سحر مورد استفاده قرار داد. در این صورت هنگام سحر ضرورتی وجود ندارد که از چند لیوان آب یا از مقدار زیادی چای برای رفع تشنگی در طول روزه داری استفاده کرد.

همچنین در ماه مبارک رمضان،مبتلایان به زخم معده و اثنی عشر و ناراحتی روده بهتر است از غذاهایی استفاده کنند که هضم شان آسان و ساده بوده و باعث نفخ دستگاه گوارش نشود که از جمله این غذاها می توان به غذاهای کبابی و خورشتی، انواع سوپ کم چرب، آب میوه ها، نان، پنیر و ماست به مقدار کم اشاره کرد.استرس و فشار عصبی و روحی ، داشتن گروه خونی O، وجود میکروب هلیکوباکترپیلوری، مصرف قهوه و الکل از عوامل تشدید کننده زخم معده و اثنی عشر هستند.

فاطمه سلمان پور