پنجشنبه, ۴ بهمن, ۱۴۰۳ / 23 January, 2025
مجله ویستا

تابوت عهد چیست


تابوت عهد چیست

تابوت عهد چیست تابوت عهد صندوقچه مهمی است که مدتهای زیادی نزد بنی اسرائیل بود تابوت عهد اهمیت زیادی برای اهالی بنی اسارئیل داشت همینطور قداست زیادی در بر داشت در قرآن کریم نیز از تابوت عهد نام برده شده است و آنرا وسیله ای برای آرامش جان بنی اسرائیل دانسته است

وَقَالَ لَهُمْ نَبِیُّهُمْ إِنَّ ءَایَهَٔ مُلْکِهِۦٓ أَن یَأْتِیَکُمُ

ٱلتَّابُوتُ فِیهِ سَکِینَهٌٔ مِّن رَّبِّکُمْ وَبَقِیَّهٌٔ مِّمَّا

تَرَکَ ءَالُ مُوسَیٰ وَءَالُ هَٰرُونَ تَحْمِلُهُ ٱلْمَلَٰئِکَهُٔ ۚ

إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَءَایَهًٔ لَّکُمْ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ

پیغمبرشان به آنها گفت که نشانه پادشاهی او این است که تابوتی که در آن سکینه خدا و الواح بازمانده از خانواده موسی و هارون است و فرشتگانش به دوش برند برای شما می آید، که در آن برای شما حجتی است روشن اگر اهل ایمان باشید.

بقره/٢٤٨

خداوند از طریق حضرت موسی(ع) به بنی اسرائیل آموخت که جنس تابوت و اندازه های آن و شکل ساختن و طریقۀ حمل و نقلش چگونه باید باشد:

و تابوتی از چوب شطیم بسازند که طولش دو ذراع و نیم ، و عرضش یک ذراع و نیم و بلندیش یک ذراع و نیم باشد. و آن را به طلای خالص بپوشان . آن را از درون و بیرون بپوشان ، و بر زبرش به هر طرف ، تاجی زرین بساز. و برایش چهار حلقۀ زرین بریز، و آنها را بر چهار قائمه اش بگذار، دو حلقه بر یک طرفش و دو حلقه بر طرف دیگر. و دو عصا از چوب شطیم بساز، و آنها را به طلا بپوشان . و آن عصاها را در حلقه هایی که بر طرفین تابوت باشد بگذران ، تا تابوت را به آنها بردارند. و عصاها در حلقه های تابوت بماند و از آنها برداشته نشود. و آن شهادتی را که به تو می دهم [تورات]، در تابوت بگذار (خروج 25/ 10 تا 16).

درباره این که تابوت بنی اسرائیل و به عبارت دیگر صندوق عهد چه بوده و به دست چه کسی ساخته شد و محتویات آن را چه چیز تشکیل می داد در روایات و تفاسیر ما و همچنین در کتب عهد قدیم (تورات) سخن بسیار است و از همه روشنتر چیزی است که در احادیث اهل بیت (علیهم السلام) و گفته های بعضی از مفسران مانند ابن عباس آمده است و آن اینکه : تابوت همان صندوقی بود که مادر موسی او را در آن گذاشت و به دریا افکند و هنگامی که به وسیله عمال فرعون از دریا گرفته شد و موسی را از آن بیرون آوردند همچنان در دستگاه فرعون نگهداری می شد و سپس به دست بنی اسرائیل افتاد، بنی اسرائیل این صندوق خاطره انگیز را محترم می شمردند و به آن تبرک می جستند.(البته گویا صندوق در درون تابوت قرار دارد)

موسی در واپسین روزهای عمر خود الواح مقدس را که احکام خدا بر آن نوشته شده بود به ضمیمه زره خود و یادگارهای دیگری در آن نهاد، و به وصی خویش یوشع بن نون سپرد و به این ترتیب اهمیت این صندوق در نظر بنی اسرائیل بیشتر شده و لذا در جنگهائی که میان آنان و دشمنان واقع م ی شد آن را با خود می بردند، و اثر روانی و معنوی خاصی در آنها می گذارد، و لذا گفته اند تا هنگامی که این صندوق خاطره انگیز با آن محتویات مقدس در میانشان بود، با سربلندی زندگی می کردند، ولی تدریجا مبانی دینی آنها ضعیف شد و دشمنان بر آنها چیره شدند و آن صندوق را از آنها گرفتند، اما اشموئیل (به عنوان نمونه آیه ذکر شده) به آنها وعده داد که به زودی صندوق عهد، به عنوان یک نشانه بر صدق گفتار او به آنها باز خواهد گشت .

صندوق عهد، همان طور که گفتیم محتویاتی داشت که جمعیت بنی اسرائیل را آرامش می بخشید و در حوادث گوناگون نفوذ معنوی و اثر روانی در آنها داشت فیه سکینهٔ من ربکم و ثانیا قسمتی از یادگارهای خاندان موسی و خاندان هارون نیز بعدها به محتویات آن افزوده شده بود.باید توجه داشت که سکینه از ماده سکون به معنی آرامش است و منظور از آن در اینجا آرامش دل و جان می باشد.

شموئیل به بنی اسرائیل خاطر نشان ساخت که صندوق عهد بار دیگر به میان شما باز می گردد و آرامش از دست رفته خود را خواهید یافت و در حقیقت صندوقی که علاوه بر جنبه معنوی و تاریخی چیزی بالاتر از پرچم و شعار برای بنی اسرائیل بود و وجود آن را نشانه استقلال و موجودیت خود می دانستند و با مشاهده آن به یاد تجدید دوران عظمت پیشین می افتادند، به آنها باز می گشت ، طبیعی است این بشارت بزرگی برای بنی اسرائیل محسوب می شد.

تابوت همان صندوقی بود که مادر موسی او را در آن گذاشت و به دریا افکند،بنی اسرائیل این صندوق خاطره انگیز را محترم می شمردند و به آن تبرک می جستند.

صندوق چگونه باز گشت؟

چگونه فرشتگان صندوق عهد را آوردند؟ در پاسخ این سوال نیز مفسران سخنان بسیار گفته اند، از همه روشنتر اینکه : در تواریخ آمده است هنگامی که صندوق عهد به دست بت پرستان فلسطین افتاد و آن را به بتخانه خود بردند،به دنبال آن گرفتار ناراحتی های فراوانی شدند، بعضی گفتند اینها همه از آثار صندوق عهد است لذا تصمیم گرفتند آن را از شهر و دیار خود بیرون بفرستند، و چون کسی حاضر به بیرون بردن آن نبود، ناچار آن را به دو گاو بستند و آنها را در بیابان سر دادند، اتفاقا این جریان درست مقارن با نصب طالوت به فرماندهی بنی اسرائیل بود،فرشتگان خدا ماموریت یافتند که این دو حیوان را به سوی شهر اشموئیل برانند هنگامی که بنی اسرائیل صندوق عهد را در میان خود دیدند، آن را به عنوان آیت و نشانه ای از طرف خداوند بر ماموریت طالوت تلقی کردند.

بنابراین گرچه در ظاهر آن دو گاو را به شهر آوردند لکن در واقع به وسیله فرشتگان الهی این کار انجام شد، به همین جهت حمل صندوق به فرشتگان نسبت داده شده است .

اصولا فرشته و ملک در قرآن و اخبار معنی وسیعی دارد که علاوه بر موجودات روحانی عاقل ، یک سلسله از نیروهای پر رمز و راز این جهان را نیز در بر می گیرد.

بعد از رحلت داوود(ع) پسرش سلیمان(ع) معبد خداوند (هیکل) را ساخت و سپس تابوت را در قدس الاقداس قرار داد و تا ویرانی معبد به دست بخت النصر در آنجا می بود. و از آن پس کسی از تابوت عهد خبر ندارد.

در کتاب دوم باروک (متعلق به قانون سریانی) که از متون غیررسمی عهد عتیق (سود آپوکریفا) است آمده که این بخت النصر نبود که اورشلیم و معبد سلیمان را ویران کرد بلکه خداوند فرشتگان خود را فرستاد و دیوارهای شهر را فرو ریخته و گنجینه های آن را در جایی پنهان کردند.[3]

در هالیوود چند فیلم در خصوص جست وجو از تابوت عهد ساخته شده است:

1. مهاجمان صندوقچه گمشده/ استیون اسپیلبرگ (1981)، با بازی هریسون فورد

2. گنجینۀ ملی/ جان ترتلتاب (2004)، با بازی نیکلاس کیج

یهودیان به دلیل گناهانشان به عقوبت خداوند دچار شدند، همانطور که در موسی(ع) و انبیاء در این خصوص پیشگویی کرده و تحذیر داده بودند. بدین ترتیب بخت النصر در سال 586 قبل از میلاد به اورشلیم حمله کرد و این شهر را ویران نمود؛ معبد سلیمان را به آتش کشید و بسیاری از یهود را از دم تیغ گذرانید و الباقی آنها را اسیر گرفت و به بابل برد.

از سال 586 تاکنون، درست 2600 سال می گذرد و در این مدت، از تابوت عهد (الواح تورات) خبری نیست. یهودیان، این مهم ترین و گران بهاءترین شیء جهان را که معجزه مسلّم خداوند است، از دست دادند. لذا توراتی که یهودیان اکنون به آن استناد می کنند، بدون سند است.

و خداوند می گوید که چون در زمین افزوده و بارور شوید در آن ایام بار دیگر تابوت عهد یهوه را به زبان نخواهند آورد و آن به خاطر ایشان نخواهد آمد و آن را ذکر نخواهند کرد و آن را زیارت نخواهند نمود و بار دیگر ساخته نخواهد شد. (ارمیاء 3/ 16).

تابوت عهد در اسلام دارای اهمیت زیادی است. شیعیان معتقدند در آخرالزمان، مهدی موعود آن را پیدا کرده و نسخ اصلی تورات را عرضه خواهد کرد. و هیچکس از جای آن اطلاعی ندارد تا آنکه مهدی موعود ظهور کند و آن را به حرکت در آورد که نشانه امامت او است.

منبع: طرفداری