کنترل رفتارهای غذایی کودکان

با توجه به شیوع روز افزون چاقی در کودکان، کم نیستند والدینی که به‌دنبال راهی برای کنترل وزن فرزندشان از طریق کنترل غذای دریافتی و نیز افزایش فعالیت بدنی آنان می‌شوند ولی واقعیت …

با توجه به شیوع روز افزون چاقی در کودکان، کم نیستند والدینی که به‌دنبال راهی برای کنترل وزن فرزندشان از طریق کنترل غذای دریافتی و نیز افزایش فعالیت بدنی آنان می‌شوند ولی واقعیت آن است که مساله کنترل انرژی دریافتی یا افزایش تحرک بدنی و محدود نمودن تماشای تلویزیون برای خیلی از کودکان به عنوان یک اولویت مطرح نیست.

نتیجه این موضوع کنترل وسواس گونه غذای کودکان توسط والدین از یک سو و عدم موفقیت در کنترل وزن فرزندان از سوی دیگر است.

نتایج مطالعات اخیر حاکی از آن است، کودکانی که در کنترل خوردن خود با مشکل مواجهند، سریع‌تر چاق می‌شوند و در دوران بعدی زندگی نیز خطر بالاتری برای ابتلا به اضافه وزن دارند؛ اما خبر خوب آن است که می‌توان به کودکان آموزش داد که چگونه به صورت موثر رفتار و خوردن خود را کنترل کنند. این درست مانند این است که به کودک آموزش دهید تا چگونه اجابت مزاج خود را کنترل کند.

پژوهشگران دانشگاه پنسیلوانیا در یک مطالعه، توانایی ۱۰۶۱ کودک ۳ تا ۵ ساله را برای کنترل خود اندازه‌گیری کرده و سپس تا سن ۱۲ سالگی آنها را از نظر میزان افزایش وزن تحت نظر داشتند. در این مطالعه کودکانی که کنترل کمتری در برابر اسباب بازی‌ها و نیز تنقلات از خود نشان می‌دادند در سن ۱۲ سالگی، سریع‌تر و بیشتر از بقیه وزن اضافه کردند.

در مطالعه‌ای دیگر در دانشگاه میشیگان، پژوهشگران توانایی تعدادی کودک ۴ ساله را با کمک آزمایش مقادیر کم و زیاد خوراکی بررسی کردند. در این آزمایش به کودکان گفته شد، اگر ۷ دقیقه صبر کنند می‌توانند از ظرف بزرگتر خوراکی بخورند. از ۸۰۵ کودک شرکت کننده، ۴۷ درصد نتوانستند ۷ دقیقه کامل صبر کنند. جالب است بدانید خطر آن که این کودکان در سن ۱۱ سالگی، دچار اضافه وزن شوند ۲۹ درصد بیشتر از بقیه بود.

همان گونه که می‌دانیم، کنترل همیشگی غذای کودکان و نیز میزان کالری دریافتی آنان توسط والدین بویژه در جامعه امروزی با عنایت به در دسترس بودن مواد غذایی آماده و حضور بیشتر کودکان در اجتماع مانند مهدکودک‌ها تقریبا غیر ممکن است لذا آموزش کنترل رفتارها به کودکان بویژه در برابر مواد غذایی وسوسه کننده می‌تواند رفتار آنها را بهبود بخشد و بر روی انتخاب‌های غذایی آنها و حتی میزان تماشای تلویزیون و کم تحرکی آنان تاثیر بگذارد. بر همین اساس متخصصان تغذیه پیشنهاد می‌کنند، کمک به کودکان برای آموختن چگونگی کنترل علایق می‌تواند روشی برای مبارزه با ابتلا به چاقی باشد.

نکته عملی:

برای کنترل افزایش بی رویه وزن کودکان ، توجه به رفتارهای غذایی کودکان و نیز میزان تحرک بدنی آنان از همان دوران کودکی یعنی ۳ تا ۵ سالگی ضروری است. به جای کنترل آمرانه مواد غذایی، بایستی آموزش رفتارهای غذایی صحیح را نیز از همین دوران برای کودکان آغاز کرد. بهترین آموزش رفتاری نیز رعایت رفتارهای مطلوب غذایی و نیز پرداختن منظم به ورزش توسط والدین است.

دکتر حمیدرضا فرشچی

متخصص تغذیه و متابولیسم