پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مگر چراغی بسوزد
مجموعه داستان «مگر چراغی بسوزد» را با همه داستانهاش دوست دارم. داستانیهایی که ردی از خاطره را بر دوش میکشند و با زبان گویا میگویند انسان جز خاطره و گذشتهای که براو گذشته است چیز دیگری نیست. در یادداشت حاضر نگاهی دارم به بلندترین داستان مجموعه به نام. . . وچشمهایم درآیینه که درصفحات ابتدایی کتاب احمد بیگدلی آمده است: ... و چشمهایم در آیینه. قبل از داستان یادداشتی درج شده که مبنای روایتی داستان را یادآوری کرده است. داستانی کردن سرنوشت خانی که تسلیم مرگ نشده است این که رضاقلی و علی نقی که بودند و چگونه کشته شدند. کاش این یادداشت آورده نمیشد و ذهنیت به خواننده نمیداد.
خواننده هرجورکه دوست داشت رضاقلی خان دچار شده در بن بست مرگ را تخیل میکرد. اما با خواندن مقدمه داستان که پیش درآمدی بر داستان متوجه میشویم رضاقلی خانی بوده است اهل روستای جوزدان درحوالی نجف آباد که در اواخر سلطنت محمدعلی شاه قاجار در محدوده زاینده تیران و کرون و نیز کوهپایههای بخش فریدن به چپاول مشغول بود. داستان پازلی از زندگی خان را که به برجی پناه میبرد را روایت میکند. شاید نویسنده با آوردن مقدمه تاریخی خواسته روایت داستانی را با روایت تاریخی درجلوی خواننده قراردهد که تاثیر پذیری کدامیک بیشتر است. مقدمه تاریخی تصویر شبحی از رضاقلی میدهد اما داستان نویسنده با فراز و فرود زیبایی که به داستان داده خواننده را سرجایش میخکوب میکند. تسلیم نشدن رضا قلی تحسین برانگیزاست. تن ندادن و تسلیم نشدن تم اصلی داستان است. همان رضاقلی ماندن، ایمان و باوری است که گریز را پیش پای خان گذاشته است.
داستان برشی از سرنوشت رضاقلی که ازقضا خان بوده و مامورین دنبالش کرده و به گوشه باغی پناه آورده را حکایت میکند. داستان صحنه خوفناکی را به تصویر میکشد که ترس و دلهره برجان خواننده همچون رضاقلی مینشیند. در داستان دو صحنه است که به زیبایی داستان افزوده است. یکی منظره خانهای است که درآن زن جوانی به همراه پیرمردی درایوان خانه ظاهرمی شوند و علینقی بر ایوان خانه از شدت خستگی خوابیده است. رضاقلی از دور که دیدههایش را روایت میکند خیال آسودگی خواهرزادهاش علی نقی - برای او سوال برانگیز است در لحظهای از زمان پیرمرد قصد کشتن علی نقی را با بیل دارد بعد منصرف میشود. آیا آن زن جوان همسر علی نقی است ویا دلداده اش هست؟ و چرا علی نقی به این خانه پناه برده است؟ سوالاتی است که ذهن راوی و خواننده را به خود مشغول میکند وحدسها را برمیانگیزد.
رضاقلی کمین کرده که محیط پیرامونیش را میپاید محیطی که از آن مرگ میبارد خطر مرگ است. در این میان رضاقلی آینه کوچک جیبی را از پر شالش درمیآورد. به نقل از متن: گاه، وقت تنها شدنش، وقت غم باری دل و خلق تنگ شدهاش همین کار را میکرد، آینه کوچک سنگی را بیرون میآورد و به چشمهایش خیره میشد. وهیچ فکر نمیکرد. در اواخر داستان رضاقلی به برجی پناه برده است و مامورین مسلح محاصره اش کردهاند بازهم آینه کوچک جیبی اش را درمی آورد به تصویر خود مشغول میشود به نقل از متن (کارت تمام شد رضا قلی، آینه کو؟ به زحمت آینه را پیدا کرد و گرفت برابر صورتش در انعکاس آینه خون بود باید چشمهایم را میکشیدم رضا قلی تنها توانست آینه کوچک سنگی را به دیواره ناصاف سوراخ خراب شده تکیه بدهد خواب به چشمهایش نشست....) واما آینه در سطر پایانی داستان جدا از رضاقلی باقی میماند.
آینه همان نماد دلبستگی روح و جدان رضاقلی خان است که بر کنگره برج همراه با طلوع و غروب آفتاب میدرخشدو خاموش میشود به نقل از متن داستان میخوانیم: در سپیده صبح بعد و هر سپیده بعدی تا قبل از این که بال کبوتری به آینه بگیرد و آن را برگرداند نور صبح در آینه میافتاد و خورشید کوچکی دربالای آن طلوع میکرد و هنگام نیمروز آینه با یاد چشمهای پیر غروب میکرد. دخالت نویسنده در روایت تاریخی (آینه کوچک جیبی و خانه داخل باغ ) داستان را جذاب و تاثیرگذار کرده است که قوت قلم و خیال نویسندهای را نشان میدهد. داستان پایان بندی فوق العاده جذابی دارد. خواننده از تکنیک و مهارتی که نویسنده داستان بهکار برده است راضی و خرسند است گرچه رضاقلی خان را ازدست داده است اما دلش به آینه دربلندای برج بند میشود دشتی که بی رضاقلی خان درسیطره پرتو روح نگران و دلبستهاش مغرورانه بر بلندای برج میدرخشد. برجی که نماد غرور بالندگی رضا قلی است حتی اگر نباشد.
علی رشوند
نمایندگی زیمنس ایران فروش PLC S71200/300/400/1500 | درایو …
دریافت خدمات پرستاری در منزل
pameranian.com
پیچ و مهره پارس سهند
تعمیر جک پارکینگ
خرید بلیط هواپیما
ایران انتخابات انتخابات مجلس دولت سیزدهم مجلس شورای اسلامی روز دختر رافائل گروسی رئیس جمهور سید ابراهیم رئیسی رهبر انقلاب مجلس زنان
قتل تهران پلیس هواشناسی شهرداری تهران وزارت بهداشت بارش باران آموزش و پرورش سلامت فضای مجازی قوه قضاییه شهرداری
گاز دولت خودرو قیمت دلار مالیات قیمت خودرو قیمت طلا مسکن حقوق بازنشستگان ایران خودرو بازار خودرو بانک مرکزی
نمایشگاه کتاب تهران نمایشگاه کتاب تلویزیون ازدواج کتاب محمدمهدی اسماعیلی سینمای ایران سریال دفاع مقدس تئاتر موسیقی سینما
هواپیما دانشجویان دانش بنیان اینوتکس
رژیم صهیونیستی غزه اسرائیل فلسطین جنگ غزه آمریکا رفح حماس روسیه حمله به رفح نوار غزه ترکیه
فوتبال رئال مادرید استقلال پرسپولیس لیگ قهرمانان اروپا بایرن مونیخ لیگ برتر بازی باشگاه استقلال لیگ برتر ایران ذوب آهن نساجی
تبلیغات اینترنت اپل سامسونگ ناسا عیسی زارع پور آب گوگل مایکروسافت
سرطان هندوانه آسم بیماران خاص سنگ کلیه کمردرد بیمه سبزیجات اعتماد به نفس