۲۱ اکتبر ۱۸۳۳ ـ زادروز آلفرد نوبل مخترع دینامیت و نگاهی کوتاه به انتقاد از جوائز نوبل که داوران انحصاری آنها آلوده سیاست شده اند

۲۱ اکتبر ۱۸۳۳ «آلفرد نوبلAlfred Nobel» کارخانه دار سوئدی و مخترع دینامیت و تی. ان. تی به دنیا آمد و چون از این اختراع که ممکن است در کشتن انسان بکار رود پشیمان شده بود سرانجام اموال خود را وقف …

۲۱ اکتبر ۱۸۳۳ «آلفرد نوبلAlfred Nobel» کارخانه دار سوئدی و مخترع دینامیت و تی. ان. تی به دنیا آمد و چون از این اختراع که ممکن است در کشتن انسان بکار رود پشیمان شده بود سرانجام اموال خود را وقف دادن جوائز به کسانی کرد که در طول هر سال در رشته خود بیش از دیگران به بشر خدمت کرده باشند.

مهندس نوبل که فارغ التحصیل روسیه در رشته مهندسی و شیمی بود در ژوئیه سال ۱۸۶۷ «دینامیت» را اختراع کرده بود.

«نوبل» که در شهر استکهلم و در یک خانواده سوئدی صنعتگر و سرمایه دار به دنیا آمده بود پس از فراغت از تحصیل در ۲۰ کشور به تاسیس شعب کارخانه اقدام کرد.

آزمایشگاههای کارخانه های او در نیمه دوم قرن ۱۹ موفق به ۳۵۰ اختراع و طرح تازه شده بودند از جمله ساخت ماده منفجره «تی. ان. تی».

وی از راه تولیدات شیمیاتی دارای ثروتی چشمگیر شده بود، ولی از آنجا که احساسی لطیف داشت و دست به قلم بود از این که چند نوع ماده منفجره ساخته بود که ممکن بود در کشتن انسان و تخریب ابنیه از آن استفاده شود دچار نوعی عذاب وجدان و عدم رضایت از خود شده بود و چون چاره ای به نظرش نمی رسید سرانجام تصمیم گرفت که ثروت خود را وقف دادن جایزه به کسانی کند که در هر سال بزرگترین خدمت را به بشریت کرده باشند. وی برای تحقق این منظور، یک موسسه مشترک سوئدی ـ نروژی را مامور این کار کرد و ضمن وصیتنامه ای که در ۲۷ نوامبر ۱۸۹۵ در پاریس تنظیم کرد همه اموال و درآمد کارخانه هایش را در اختیار آن موسسه قرارداد و برپایه نظر خود طرحی را به موسسه داد. آلفرد نوبل سال بعد در دهم دسامبر ۱۸۹۶ با وجدانی نسبتا آسوده از این عمل خود درگذشت.

موسسه اهدای جوایز سالانه نوبل از محل دارایی و درآمد کارخانه های آلفرد نوبل پس از تنظیم سازمان و ضوابط مربوط، از ۲۷ ژوئن سال ۱۹۰۰ کار خود را آغاز کرد که این کار ادامه دارد. از نیمه قرن بیستم و پس از ابرقدرت شدن آمریکا، اصحاب نظر توزیع جوائز نوبل را زیر ذرّه بین قرارداده اند و از آن پس بارها اخطار داده اند که داوران و به ویژه نروژی ها نظامنامه جوائزرا که این جوائز قبلا دارای پرستیژ ویژه بود با سیاست آلوده ساخته و لازم است که داوران از دانشمندان و اندیشمندان سراسر جهان انتخاب شوند و داور نروژی و سوئدی صرفا کافی نیست و ادامه کار، ارزش جوائز را به صفر خواهد رساند. این انتقادها شصت سال است که به نتیجه نرسیده است. در سال ۲۰۰۹ دادن جائزه صلح نوبل به باراک اوباما رئیس جمهور تازه کار آمریکا، با واکنش تند رسانه ها حتی رسانه های آمریکا رو به رو شد زیرا که وی در دو جنگ درگیر است، می خواهد نیروی نظامی بیشتری به افغانستان بفرستد و تا آن روز برای صلح هنوز کاری نکرده بود و ....