فداییان، واکنش طبیعی به شرایط روز

شهید نواب‌صفوی در تعصب دینی، دفاع از اعتقادات قلبی با زبان یا عمل، تعظیم شعایر دینی، تحقیر غرب‌زدگان و شکستن هیمنه طاغوت مثال‌زدنی است.ساده‌زیستی، طهارت فکری و عملی، صلابت، …

شهید نواب‌صفوی در تعصب دینی، دفاع از اعتقادات قلبی با زبان یا عمل، تعظیم شعایر دینی، تحقیر غرب‌زدگان و شکستن هیمنه طاغوت مثال‌زدنی است.ساده‌زیستی، طهارت فکری و عملی، صلابت، صراحت، خطرپذیری، صداقت و حسینی بودن شهید نواب موجب درخشش وی در تاریخ جهان اسلام شد.فداییان اسلام به رهبری نواب صفوی نخستین گروهی بود که با مشی مسلحانه و ایدئولوژی اسلامی خواهان برپایی حکومت اسلامی در ایران بودند.

رژیم پهلوی به دلیل افکار بلند دینی و مذهبی و روح ژرف و بلند شهید نواب صفوی از مواجهه با ایشان و فداییان اسلام در هراس بود چرا که ایشان با افکار خود بر قلوب ملت ایران و مسلمین حکمرانی می‌کرد.رژیم دریافته بود که اگر باورهایی همچون شهادت، ایثار، گذشت، امربه معروف، قصاص و در نهایت اسلام سیاسی و انقلابی و ایدئولوژی مبارزاتی اسلامی نبود هیچ گاه نهضتی برای ملی شدن صنعت نفت شکل نمی‌گرفت و هیچ گاه مخالفتی عمیق و عملی علیه حکومتش شکل نمی‌گرفت.

آغاز فعالیت‌های فداییان اسلام با فعالیت‌های مذهبی- فرهنگی برای مقابله با القائات کسروی همراه بود اما در ورود به فاز مبارزه سیاسی و تداوم به کارگیری روش‌های انقلابی خود را مکلف به برچیدن بساط ظلم و فساد می دانستند. نواب با تشکیل جمعیت فداییان اسلام تشکیلات منظمی را به وجود آورد تا در سایه آن ریشه و کلیت جریان ضد دینی به وجود آمده در آن دوران را بخشکاند. نواب خود اذعان کرده بود که فعالیت‌های فرهنگی کافی نیست بلکه باید با تشکیل گروهی رزمنده ضربتی در مقابل تهاجم‌ها ایستاد و غرض او از راه‌اندازی جمعیت فداییان اسلام نیز همین بوده است.اسلام ستیزی های گسترده رژیم پهلوی، احساس به خطر افتادن فرهنگ دینی، پدید آمدن انحرافات فاحش و غیرقابل تحمل در عرصه فرهنگ تشدید سیطره بیگانگان و... از عوامل شکل گیری فداییان اسلام بود.عواملی که زمینه شکل گیری جمعیت فداییان اسلام را فراهم آورد عامل فرهنگی و اجتماعی کشور بود.

ناملایمات و نابهنجاریهای فرهنگی ـ اجتماعی در جامعه شرایطی را ایجاد کرده بود که نیروهای مذهبی در کشور به دلیل به خطر افتادن دین و فرهنگ اسلامی احساس خطر می کردند. از این رو از مهمترین اهداف این جمعیت در بدو شکل گیری مبارزه با مفاسد اجتماعی، کجرویها و انحرافات عقیدتی و فرهنگی در جامعه بود، به‌طوری که پس از برخورد نواب و یارانش با مسئله کسروی گری و از میان برداشتن کسروی این جمعیت وارد مرحله جدید مبارزه با مفاسد اجتماعی از قبیل بی حجابی ها ،مشروب خواری ها، و بی بند وباری های اجتماعی شد و دعوت به دینداری هدایت رجال حکومتی برپایه موازین دینی و دعوت حکام کشورهای اسلامی به اجرای دستورهای اسلام سرلوحه اقدامات رهبر و اعضای جمعیت قرار گرفت .

لذا می توان گفت که پیدایش و شکل گیری جمعیت فداییان اسلام و برخی از گروههای مذهبی پس از شهریور ۱۳۲۰ واکنش طبیعی قشری از روحانیون و متدینین مذهبی جامعه بود که می کوشیدند تا هویت اسلامی خویش را در مقابل دیگر جریانات موجود در جامعه حفظ کنند و عمدتا خاستگاه اجتماعی آنها از میان مردم و جوانان مومن به اسلام و طبقات متوسط و پایین جامعه همچون طلاب، روحانیون، دانشجویان، کسبه، کارگران، بازاریان و غیره بود. البته این اسطوره و شهید مبارز آن گونه که باید و شاید معرفی نشده است و فقط از او در کشتن رزم آرا و هژیر یاد می‌کنند؛ در حالی که او با افکاری متعالی، نمادی از تفکر عالی و کم‌نظیر بود. نواب،حماسه ساز در راه احیای ارزش‌های الهی و اعتلای پرچم حق در نقاط مختلف جهان است.نواب پرچم اندیشه‌های عاشورایی و دین باوری را در عصر سلطه ناپاکان به دوش کشید و با استقبال از مرگ سرخ و شهادت در راه خدا، نام خود را زنده ساخت و با ابدیت پیوند زد.‏

عباس رحمتی