غرق در دریای بی خیالی

نگاهی به تاثیر بالا آمدن سطح آب ها و تخریب جزایر

نتایج نشست چند هفته گذشته بالی در اندونزی نشان می دهد در صورتی که اقدام جدی برای جلوگیری از بالا آمدن سطح آب ها به دلیل افزایش دمای زمین صورت نگیرد، بسیاری از جزایر کشور اندونزی و جزایر برخی دیگر از کشورهای جهان زیر آب غرق خواهند شد.

بالا آمدن سطح آب ها به دلیل افزایش دمای زمین و آب شدن یخ های قطبی، نه تنها جزایر اندونزی را مدفون خواهد کرد، بلکه پیش بینی می شود تا سال ۲۰۳۵ میلادی، بزرگترین فرودگاه این کشور با فرورفتن زیر آب های اطراف غیرقابل استفاده خواهد شد. ادامه این روند قصر ریاست جمهوری «دوچ ارا» در فاصله

۱۰ کیلومتری (۶ مایلی) شهر را تا سال ۲۰۸۰ میلادی نیز ویران خواهد کرد.

هدف از برگزاری نشست بالی، یافتن راهکارهای عملی برای اجرایی کردن پیمان کیوتو پیش از پایان موعد مقرر آن در سال ۲۰۱۲ میلادی عنوان شده است. در این نشست حاضران به بررسی تاثیر افزایش دمای زمین به دلیل وجود آلاینده ها، به ویژه آلاینده کربن پرداختند.

بررسی های ارائه شده در این نشست نشان داد حدود ۱۷ هزار جزیره در سراسر جهان، از جمله جزایر کشور اندونزی، به زودی با بالا آمدن سطح آب های اطراف نابود خواهند شد. از بین رفتن فرودگاه «جاکارتا»، یکی از بزرگترین فرودگاه های کشور اندونزی، یکی دیگر از آسیب های جدی طغیان آب ها در این کشور است. تخریب سواحل، بی خانمان شدن میلیون ها نفر مردم ساکن این جزایر و آسیب جدی به ساختارهای شهری و تاسیسات دولتی از دیگر مشکلات بالا آمدن سطح آب ها در کشور اندونزی است.

یکی دیگر از جزایر در معرض خطر، جزیره جاوه است؛جزیره یی که طبق آمار نه تنها نیمی از جمعیت اندونزی را در خود جا داده است، بلکه هر سال گردشگران زیادی به قصد بازدید از این جزیره راهی می شوند. بررسی پژوهشگران نشان می دهد بالا آمدن سطح آب های اطراف این جزایر، سه شهر از بزرگترین شهرهای نزدیک ساحل این جزایر یعنی جاکارتا، سورابایا و سمارانگ را زیر آب خواهد برد. این سه شهر از نظر صنعتی، جزء شهرهای خاص و استراتژیک کشور اندونزی محسوب می شوند و زیربنای اقتصادی این کشور را شکل داده اند. «راچمات وتیولار»، سرپرست سازمان محیط زیست کشور اندونزی می گوید؛ «ده ها میلیون نفر از ساکنان کشور اندونزی به اجبار باید ترک کاشانه کنند تا زیر آوار ناشی از طغیان آب ها، جان شان را از دست ندهند. به غیر از این، راه دیگری برای جلوگیری از مرگ میلیون ها نفر انسان بی گناه وجود ندارد.»

وی در ادامه می گوید؛ «این آسیب ها نه تنها باعث بی خانمان شدن میلیون ها نفر خواهد شد، بلکه خرابی های ناشی از این طغیان و آسیب به مراکز مختلف دولتی، هزینه سنگینی را به دولت تحمیل می کند.»

● التهاب در بالی

نشست بالی و حضور سران نزدیک به ۱۹۰ کشور جهان در این نشست را می توان نقطه آغازی برای جلوگیری از تخریب و ویرانی جزایر و بسیاری از تاسیسات و ساختارهای شهری دانست.

بررسی وضعیت مناطقی چون جزایر اندونزی، فیجی، کاراییب و تووالو نشان می دهد این مناطق در معرض خطر جدی و در مرز هشدار قرار دادند.

کشور مالدیو با داشتن نزدیک به ۱۲۰۰ جزیره خاص و زیبا، در سال های اخیر به دلیل تغییرات دمایی شاهد بیشترین تخریب و تغییرات بوده است، تا حدی که ساختار و رنگ آب های اطراف این جزیره به شدت تغییر کرده است. براساس اعلام سازمان ملل، دمای هوا بین ۱/۱ تا ۴/۶ درجه سانتی گراد (۲ تا ۵/۱۱ درجه فارنهایت) و ارتفاع آن بین ۱۸ تا ۵۹ سانتی متر (۷ تا ۲۳ اینچ) طی قرن اخیر افزایش یافته است.

انتشار گازهای گلخانه یی در اندونزی به حدی است که پیش بینی می شود تا سال ۲۰۸۰ میلادی این کشور ۴۰۰ هزار کیلومتر مربع از زمین های خود را از دست خواهد داد، که ۱۰ درصد از این مقدار مربوط به منطقه پاپوآ و ۵ درصد متعلق به سواحل شمالی جزایر جاوه و سوماترا است. اندونزی چهارمین کشور پرجمعیت جهان، طی دهه های اخیر با مشکلات فراوانی در بخش کشاورزی روبه رو شده است و این به دلیل آسیب به زمین های زراعی این کشور است. براساس بررسی های انجام شده، تغییرات آب و هوایی تا سال ۲۰۸۰ میلادی سالانه نیم سانتی متر باعث افزایش سطح آب های اطراف این کشور خواهد شد. این در حالی است که میزان فرو رفتن جزیره جاکارتا که از نظر جغرافیایی بالاتر از سطح آب ها قرار دارد، بیش از ۸۷/۰ سانتی متر در سال خواهد بود.

بررسی های موسسه بین المللی اقتصاد و توسعه انگلیس (IIED) نشان می دهد در حال حاضر از هر ۹۲ جزیره کوچک دورتر از جزایر اصلی اندونزی که بخش عمده یی از نیازهای اقتصادی این کشور را تامین می کنند، ۸ جزیره در معرض خطر قرار دارند.

● جزایر ناشناخته را دریابیم

کمتر از نیمی از جزایر کشور اندونزی مسکونی و بسیاری از جزایر این کشور هنوز بی نام و نشان هستند. در حال حاضر هیچ منبع موثقی برای آگاهی از تعداد جزایر، اعم از جزایر مسکونی تا مرجانی در فاصله ۵ هزار کیلومتر میان ایرلند تا ایران وجود ندارد. این ناآگاهی درباره برخی کشورها مانند اندونزی باعث شده تا اولاً نقشه جغرافیایی این کشور دچار آسیب شود و در ثانی امکان تصرف و دسترسی به منابع نهفته در این جزایر وجود نداشته باشد. آسیب های وارد شده به جزایر اندونزی نه تنها از نظر اقتصادی سالانه ۵ درصد به اقتصاد این کشور ضرر می زند، بلکه باعث مرگ و میر یا افزایش مهاجرت در این کشور شده است. مهاجرت مردم اندونزی به سایر کشورها بخش دیگری از آسیب های بومی - اقتصادی وارد شده به این کشور است. در حال حاضر ۴۲ میلیون نفر از مردم این کشور در مناطقی زندگی می کنند که فقط ۱۰ متر از سطح دریا بالاتر است. شکی نیست که زندگی و اقتصاد این جمعیت همواره در معرض خطر نابودی قرار دارد.

مطالعات زیست محیطی سازمان ملل در سال ۱۹۹۲ میلادی نشان داد فقط در دو منطقه از جزیره جاوه، بالا آمدن سطح آب باعث از بین رفتن ۸۱ هزار هکتار زمین زراعی زیر کشت برنج و مقدار زیادی ماهی شده و در نتیجه بیکاری بیش از ۴۳ هزار کشاورز اندونزیایی را در پی داشته است.

● چه می توان کرد

کاشت انبوه درختان کرنا در مرز بین ساحل و دریا می تواند نخستین شیوه مقاومت در برابر بالا آمدن سطح آب دریا و توفان های عظیم فصلی باشد. این درختان نه تنها مقاومت ویژه یی در برابر امواج غول پیکر دریا دارند، بلکه می توانند خاک را از آسیب محافظت کنند. از سوی دیگر می توانند مانع تخریب جزایر مرجانی شوند. الگوبرداری از تجربه کارآمدتر و البته پرهزینه تر امریکا، یعنی کشیدن دیوار در فاصله بین دریا و ساحل یکی دیگر از راهکارهای مبارزه با آسیب ناشی از طغیان یا بالا آمدن آب دریاها است. امریکا از سال ها پیش، از این روش برای محافظت از شهرهای ساحلی خود بهره برده است.

اما یکی از راهکارهای ویژه کشور اندونزی برای جلوگیری از آسیب ناشی از طغیان و بالا آمدن آب ها، ساخت سد در ساحل شمالی جزیره جاکارتا است. اما بالا آمدن آب های اطراف و در مواردی طغیان های فصلی به حدی است که عملاً سدها کارایی لازم در برابر هجوم بی امان امواج را ندارند. نوامبر سال جاری (۲۰۰۷) اندونزی شاهد یکی از همین طغیان های سهمگین بود. به هر حال وضعیت اندونزی و جزایر آن به ویژه جاکارتا در حد هشدار قرار دارد چرا که پیش بینی ها نشان می دهد تا سال ۲۰۵۰ میلادی، ۲۴ درصد از جزیره جاکارتا زیر آب مدفون خواهد شد. به این ترتیب نتایج بررسی ها و گفت وگوهای نشست بالی اندونزی هر چه زودتر باید به مرحله اجرا گذاشته شود، در غیر این صورت باید به تدریج در انتظار مرگ انسان ها و نابودی جزایر بود.

ترجمه؛ مهتاب خسروشاهی

Reuters.com