موریانه زمان، استخوانتان را پوک نکند

یک جور در خویشتن شکستن است، یک جور خرد شدن که صدای جرینگ ندارد، یک روز که جواب آزمایشتان را می‌گیرید و به دکتر مراجعه می‌کنید، می‌گوید شما به پوکی استخوان مبتلا شده‌اید و از …

یک جور در خویشتن شکستن است، یک جور خرد شدن که صدای جرینگ ندارد، یک روز که جواب آزمایشتان را می‌گیرید و به دکتر مراجعه می‌کنید، می‌گوید شما به پوکی استخوان مبتلا شده‌اید و از آن وقت شما باید منتظر شکستن‌های ناگهانی استخوان‌های پوکتان باشید، منتظر آب رفتن قدتان، کج شدن ستون مهره‌هایتان در اثر شکستن و جوش خوردن و ناتوانی‌تان در قدم برداشتن، مگر آن که به سرعت درمان را آغاز کنید و راه پیشرفتش را ببندید. پوکی استخوان زمانی رخ می‌دهد که میزان تخریب استخوان‌های بدن از ساخته شدنشان بیشتر باشد؛ در این شرایط فضای میان شبکه‌های داخلی استخوان‌ها، خالی می‌ماند و استخوان‌ها شکننده و حساس می‌شوند.

این وضعیت معمولا در سنین سالمندی رخ می‌دهد، اما این روزها زنان ایرانی در سنین پایین‌تری نیز به این بیماری مبتلا می‌شوند، اما با اقدامات ساده‌ای می‌توان آن را به تاخیر انداخت یا شدت آن را کاهش داد؛ در این زمینه ایسنا هم گزارشی منتشر کرده است که ما آن را با تغییراتی برای شما در این صفحه آورده‌ایم.

چرا پوک می‌شویم؟

افزایش سن، سابقه فامیلی ابتلا به بیماری، نژاد و عوامل ارثی، جثه کوچک، مصرف برخی داروهای خاص، رژیم غذایی نامناسب، مصرف دخانیات و الکل و بی‌تحرکی ازجمله عوامل سبب‌ساز پوکی استخوان هستند. همچنین برخی بیماری‌های مزمن کبد و کلیه، دیابت نوع یک، افزایش هورمون تیروئید و پاراتیروئید، اختلالات هورمون‌های جنسی، اسهال مزمن و اختلالات سوءجذب، بی‌اشتهایی عصبی، پیوند اعضا و برخی سرطان‌ها باعث افزایش احتمال ابتلا به پوکی استخوان می‌شوند. این بیماری در زنان بیشتر است.

شکستگی چه طور رخ می‌دهد؟

حدود ۵ درصد زمین خوردگی‌ها منجر به شکستگی می‌شوند. مسلما استخوان‌هایی که استحکام کافی برای حفظ تعادل بدن را نداشته باشند، در پی فشار های جزئی مثل زمین خوردن یا سقوط از پله براحتی دچار شکستگی می‌شوند. به همین دلیل شایع‌ترین علت شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان، سقوط و زمین خوردن است. عواملی مانند موانع محیطی، نور کم، اختلال بینایی، فراموشی و استفاده از داروهای خواب‌آور نیز در افزایش احتمال سقوط و شکستگی نقش دا رند. برای پیشگیری از شکستگی ناشی از پوکی استخوان بهتر است با پیش بینی دستگیره و نرده در محل پله، آشپزخانه و حمام، کنترل مستمر موانع عبور و مرور و استفاده از صندلی یا چهارپایه در حمام و آشپزخانه از زمین خوردن جلوگیری کنید و اگر از داروهای آرام بخش استفاده می‌کنید، حتما محل رفت و آمد خود را در شب کنترل کنید تا مانعی سر راه شما نباشد.

علائم یک بیماری بی‌رحم

پوکی استخوان علامتی ندارد، ولی اگر کاهش قدتان به میزان حدود ۳ سانتی‌متر نسبت به دوران جوانی برسد، قوزی در ستون فقرات ایجاد شود یا در اثر ضربه‌ای خفیف یا زمین خوردنی جزئی دچار شکستگی استخوان شوید به پزشک مراجعه کنید چون احتمالا به پوکی استخوان مبتلا شده‌اید.

چگونگی پیشگیری از پوکی استخوان

ـ‌ قرار گرفتن در معرض نور مستقیم آفتاب به دریافت ویتامین D کمک می‌کند.

ـ‌ از منابع کلسیم و ویتامین D به اندازه کافی در رژیم غذایی خود استفاده کنید.

ـ‌ از مصرف دخانیات به هر شکل (سیگار و قلیان) خودداری کنید.

ـ‌ ورزش مستمر و مناسب را در برنامه زندگی خود بگنجانید.

ـ‌ غلات، لبنیات، حبوبات، سبزی، ماهی و میوه را در رژیم غذایی خود بگنجانید. مصرف روزانه ۳ لیوان شیر یا ماست کم‌چرب (یا دو قطعه پنیر به جای هر لیوان شیر) می‌تواند کلسیم مورد نیاز روزانه بدن را تامین کرده و به سلامت استخوان‌ها کمک کند.

ـ‌ از مصرف نوشابه یا قهوه خودداری کرده و دوغ کم نمک را جایگزین آن کنید. روزانه ۸ ـ ۶ لیوان آب بنوشید.

ـ‌ ماهی‌ها، جگر و تخم‌مرغ منابع غذایی حاوی ویتامین D هستند. از آنها در برنامه هفتگی غذایی خود استفاده کنید.

ـ‌ اگر قادر به انجام انواع ورزش‌ها نیستید، حداقل ۳ بار در هفته به مدت ۳۰ ـ ۲۰ دقیقه پیاده‌روی کنید. پیاده‌روی بهترین جایگزین برای انواع ورزش‌ها جهت جلوگیری از پوکی استخوان است.